قاسم تبریزی عنوان کرد: جایگاه رزق حلال در سیره اقتصادی امام حسین(ع)

خبرگزاری بین‌المللی قرآن(ایکنا) نوشت: «قاسم تبریزی»، پژوهشگر مسائل تاریخی، به بحث درباره درس‌های قیام عاشورا برای تغییر مناسبات اقتصادی در جهان امروز پرداخت و گفت: ابتدا باید عرض کنم که عاشورا یک تاریخ گذشته نیست بلکه جریانی ایدئولوژیک، معنوی و سیاسی بر فراز زمان‌ها و مکان‌هاست و در هر عصری، با توجه به تحولات جامعه قابل الگوبرداری است. وی ادامه داد: اگر بخواهیم آثار این قیام بر مناسبات اقتصادی را مورد تجزیه و تحلیل قرار دهیم، ابتدا باید فلسفه این قیام و خصوصیات آن را بررسی کنیم. در این راستا باید به دوران پیامبر اسلام (ص) بازگشت کنیم که اسلام برای اقامه قسط و سعادت انسان در دنیا و آخرت ارائه شد و برای انسان‌ها در طول تاریخ تا قیامت برنامه داشت، اما با انحرافی که در مسیر خلافت اسلامی ایجاد شد، بدعت‌ها جای سنت‌ها را گرفت. این پژوهشگر مسائل تاریخی تأکید کرد: در دوران خلفای بنی امیه، خوبی به بدی تبدیل شد و آنان به جای حاکمیت دین خدا، از دوران معاویه، شروع به انحراف از دین کردند و سلطنت بنی‌امیه جای خلافت دینی را گرفت و شاهد ستم‌های بسیار معاویه در دوران حاکمیت وی هستیم. بعد از وی، فرزندش یعنی یزید ابن معاویه، فسق و فجور را در جامعه گسترش داد و قانون الهی را تعطیل کرد و فساد و تبعیض و بی‌عدالتی وی، جامعه را آزار دارد. تبریزی یادآور شد: این بی‌عدالتی و تبعیض به حدی رواج پیدا کرد که مردم آماده قیام بودند لذا مردم کوفه از یک طرف نامه‌هایی به امام حسین (ع) نوشتند و ایشان هم شاهد اوضاع نابسامان بودند و این آمادگی را داشتند که با تبعیض و بی‌عدالتی مقابله کنند. دستگاه بنی امیه هم مترصد بود که یا از امام بیعت گرفته و یا ایشان را به شهادت برسانند؛ لذا طرح ترور امام در مکه مطرح می‌شود اما ایشان از مکه به طرف کربلا می‌آیند.

وی به فلسفه قیام امام حسین(ع) اشاره کرد و گفت: ایشان فلسفه قیام خود را اینگونه بیان می‌کنند که در آن شرایط به حق و عدالت رفتار نمی‌شود، بنابراین بنده قیام کردم تا امت جدم را اصلاح کنم و قیام من برای این است که فرد نابکار و ناشایستی چون یزید را از حکومت بردارم و در واقع امر به معروف و نهی از منکر، عنصر اصلی قیام امام حسین (ع) است و شهید مطهری در کتاب «حماسه حسینی» به خوبی به این مسئله می‌پردازند. این پژوهشگر مسائل تاریخی ادامه داد: امام حسین (ع) اسوه و الگو هستند و به همین دلیل می‌گوییم که هر ماه، محرم است اما در اینجا نکته ظریفی وجود دارد که ما نهضت امام حسین (ع) را به قیام منحصر نمی‌کنیم بلکه بخشی از آن هم به سیره اقتصادی ایشان مربوط است. ایشان خطاب به دشمنان خود می‌فرمایند شکم شما از حرام و از اموال و بیت‌المال مسلمین پر شده است و به همین دلیل نمی‌توانید حرف حق را بپذیرید. تبریزی به توجه امام حسین (ع) به رزق و روزی حلال اشاره کرد و گفت: از منظر ایشان، حرام‌خواری و تجاوز به اموال مسلمین باعث شده تعدادی از افراد که قبلا مسلمان بوده‌اند به ستمگری روی بیاورند. ما در کربلا شهدایی داریم که هرکدام از آنها یک الگو هستند و نمونه آنها حضرت ابوالفضل و حضرت علی اکبر (ع)، حضرت زینب (س)، است و در تحلیل تاریخ اسلام هم به این نتیجه می‌رسیم که اگر قیام امام حسین (ع) نبود، اسمی از اسلام و قرآن در جامعه باقی نمی‌ماند و اسلام توسط ستمگران و ظالمان و استعمارگران از بین می‌رفت و لذا این قیام، الگویی برای همه مسلمانان است و به همین دلیل است که می‌گوییم محرم و صفر اسلام را زنده نگه داشته است و لازم است فرهنگ عاشورا را زنده نگه داریم. وی یادآور شد: یکی از مهم‌ترین توجهات ایشان بر همین رزق و روزی حلال در فعالیت اقتصادی بود و به همین دلیل دشمنان خود را کسانی معرفی کردند که شکمشان از حرام پر شده است. امام حسین (ع) تأکید بسیاری دارند که منبع مال مشخص باشد و روزی حلال ناشی از دسترنج انسان است. قرآن کریم هم می‌فرماید: از آنچه روزی شما شد انفاق کنید و به مال دیگران دست درازی نکنید. این پژوهشگر مسائل تاریخی یادآور شد: وقتی مال حرام وارد زندگی شخصی شد مسلما فرزندان وی نیز ناصالح خواهند بود و توفیق عمل خیر از آنان گرفته می‌شود و در سراشیبی انحطاط قرار می‌گیرند و به همین دلیل سخنان مبلغین نیز در آنها اثری ندارد. تبریزی به آثار این قیام در تغییر مناسبات اقتصادی جهان امروز نیز گفت: امروز با بسیاری از مشکلات همانند فقر، تنگدستی، فاصله طبقاتی و فساد و .... مواجه هستیم و این قیام می‌تواند الگویی برای تغییر این مناسبات اقتصادی باشد.