بازار آفریقا؛ فرصت راهبردی در مسیر تنوع‌بخشی به صادرات غیرنفتی ایران
محمدرضا بهرامن؛ نائب رئیس اتاق ایران
در فضای تحریم‌های گسترده و محدودیت‌های ناشی از مبادلات مالی بین‌المللی، توسعه صادرات غیرنفتی به عنوان یکی از پایه‌های اقتصاد مقاومتی، بیش از پیش اهمیت یافته است. در این میان، قاره آفریقا با دارا بودن ۵۵ کشور، منابع طبیعی گسترده، نرخ رشد اقتصادی بالاتر از متوسط جهانی و نیاز جدی به واردات کالا و خدمات، یکی از بازارهای بالقوه و استراتژیک برای ایران به شمار می‌رود.
با وجود ظرفیت‌های تولیدی قابل‌توجه در صنایع فلزی، ساختمانی، پتروشیمی، تجهیزات صنعتی و خدمات فنی‌مهندسی، سهم ایران از تجارت با آفریقا هنوز در حدی نیست که با توانمندی‌های ملی همخوانی داشته باشد. آنچه در این مسیر ضرورت دارد، تقویت زیرساخت‌های صادراتی و برداشتن موانع ساختاری در تعاملات تجاری با این قاره است.
از مهم‌ترین چالش‌ها می‌توان به نبود روابط بانکی پایدار، ضعف در حمل‌ونقل مستقیم، فقدان موافقت‌نامه‌های تعرفه‌ای و نبود دفاتر تجاری در بازارهای هدف اشاره کرد. در این شرایط، پذیرش و اجرای استانداردهای بین‌المللی از جمله کنوانسیون‌های مرتبط با شفافیت مالی و تسهیل تجارت می‌تواند مسیر را برای حضور مؤثرتر ایران در بازارهای جهانی و به‌ویژه آفریقا هموارتر کند.
به‌کارگیری ظرفیت نمایشگاه‌های بین‌المللی، توسعه دیپلماسی اقتصادی، حضور هدفمند در بازارهای اولویت‌دار آفریقایی و حمایت عملی دولت از صادرکنندگان، گام‌هایی است که می‌تواند جایگاه صادراتی ایران را در این قاره تقویت کند. آینده صادرات غیرنفتی ایران، نیازمند تنوع جغرافیایی و نگاه بلندمدت به بازارهای نوظهور است؛ آفریقا یکی از مهم‌ترین آن‌هاست.
