ستون فقرات بازرگانی ایران

بندر شهید رجایی به اعتبار داد و ستد کالایی، استراتژیک ترین پایگاه اقتصادی ایران به شمار می رود. زمانی که به بخشی از کارکردهای این بندر بنگریم متوجه می شویم که نقش حیاتی کالایی

بیش از ۸۰ درصد کل عملیات کانتینری ایران در این بندر انجام می شود. هم چنین بیش از ۵۰ درصد کل تجارت دریایی غیر از صدور نفت خام ایران نیز در این بندر صورت می گیرد. این بندر با پهناوری ۲۵۰۰ هکتار گنجایش پذیرش سالانه بیش از ۸۸ میلیون تن کالا را داراست. از جمله توان سرویس دهی به کشتی های اقیانوس پیما را نیز دارد.

هنچنین موقعیت استراتژیک

این بندر در شمال تنگه کلیدی هرمز قرار گرفته و دسترسی آسانی به مسیرهای اصلی کشتیرانی جهانی دارد.

موقعیت ترانزیتی بندر شهید رجایی به دلیل پیوند به شبکه ریلی و شوسه ای، شرایط جغرافیایی مهمی برای تبدیل شدن به هاب منطقه ای را دارد. به ویژه برای آسیای مرکزی و دیگر همسایگان شمالی.

در یک جمله بندر شهید رجایی، ستون فقرات بازرگانی ایران محسوب می شود. کارکرد روان آن برای ثبات اقتصادی و تامین کالاهای وارداتی و نیز توسعه تجارت، حیاتی است. طرفه آن که دو بندر امام خوزستان و رجایی هرمزگان، تقریبا بیش از ۸۰ درصد واردات کالای کشور را در اختیار دارند.

در این میان باید توجه داشت که اصل زیربنایی در عمق استراتژیک، میزان آسیب پذیری هر کدام است.

تا جایی که به مراکز حیاتی اقتصادی ایران بر می گردد، روشن است که تقریبا عمده این کانون ها کرانه ای و در ساحل دریا و یا پسکرانه ای هستند. یعنی یا در دریا و ساحل قرار دارند و یا بیشینه ۱۰۰ کیلومتر با کرانه ها فاصله دارند.

بین ۸۳ تا ۹۷ درصد داد و ستد ایران از راه بنادر انجام می شود. یعنی آمد و شد دریایی، دل اقتصاد کشور را تشکیل می دهد. در این میان، دو بندر رجایی و بندر امام، که هر دو چسبیده به کرانه اند، حدود ۷۹ تا ۸۰ درصد واردات و صادرات کلا و خارک، خارکو، لاوان و سیری، بیش از ۹۰ درصد صادرات نفت خام را بر عهده دارند. بندر اقیانوسی چابهار پس از رجایی و امام نقش بعدی را ایفا می کند.

در مجموع بنادر جنوبی در خلیج فارس و دریای عمان بیش از ۹۰ درصد بازرگانی دریایی ایران را به خود اختصاص داده اند.

بنادر دریای شمال مانند نوشهر، امیرآباد و انزلی نیز  بخش اصلی بار بازرگانی دریایی با روسیه و آسیای مرکزی را بر عهده دارند که حدود ۱۰ درصد است.

روشن تر از آفتاب است که عمق استراتژیک بنادر هر سه دریا، در برابر آسیبی توانمند، متمایل به صفر است و باید از همین امروز به فکر امنیت پایه های اقتصاد کشور به شکل جدی تر بود.