روایت «جهان اقتصاد» از تصادفاتی که هر سال تکرار می‌شوند
نوروز، جاده‌ها و کابوس چهارچرخ‌ها!
مهرناز خوشبخت
نوروز برای بسیاری از ایرانیان فصلی از سفر، دید و بازدید و ماجراجویی در جاده‌های کشور است. اما در کنار شکوفه‌های بهاری و لبخندهای نوروزی، سایه‌ای تلخ نیز وجود دارد: تصادفات جاده‌ای. هر ساله، در همین روزهای شادی و سرزندگی، ده‌ها هزار خودرو راهی جاده‌ها می‌شوند و هم‌زمان، آمار تصادفات سر به فلک می‌کشد. متأسفانه، برای برخی از مسافران، این سفر هیچ‌گاه به مقصد نمی‌رسد.
عوامل متعددی دست‌به‌دست هم می‌دهند تا در ایام نوروز، جاده‌ها به میدان جنگی برای رانندگان تبدیل شوند:
افزایش چشمگیر حجم ترافیک
در روزهای پایانی اسفند و تعطیلات دو هفته‌ای فروردین، میلیون‌ها ایرانی به جاده‌ها می‌زنند. افزایش حجم خودروها، به‌ویژه در مسیرهای پرتردد مانند جاده چالوس، محور هراز، آزادراه تهران-قم و جاده‌های منتهی به شهرهای جنوبی، شانس بروز تصادفات را بالا می‌برد.
خستگی و خواب‌آلودگی رانندگان
بسیاری از مسافران، پس از ساعات طولانی رانندگی و ترافیک سنگین، دچار خستگی و خواب‌آلودگی می‌شوند. تحقیقات نشان داده است که خواب‌آلودگی تأثیری مشابه مستی بر عملکرد رانندگی دارد و موجب کاهش عکس‌العمل‌های سریع راننده در مواقع اضطراری می‌شود.
عجله برای رسیدن به مقصد
تعجیل در رسیدن به مقصد، مخصوصاً هنگام نزدیک شدن به تحویل سال یا دید و بازدیدهای خانوادگی، سبب می‌شود که برخی رانندگان سرعت غیرمجاز را انتخاب کنند. این رفتار ناپایدار یکی از اصلی‌ترین دلایل تصادفات نوروزی است.
شرایط نامساعد جوی
بارش‌های بهاری، مه‌گرفتگی در جاده‌های کوهستانی، لغزندگی سطح مسیرها و حتی طوفان‌های شن در محورهای کویری، باعث کاهش دید و افزایش احتمال برخورد وسایل نقلیه می‌شود.
کیفیت پایین برخی جاده‌ها و نقاط حادثه‌خیز
با وجود بهبود زیرساخت‌های حمل‌ونقل در سال‌های اخیر، هنوز هم بسیاری از مسیرهای کشور دارای نقاط حادثه‌خیز هستند. پیچ‌های تند، کمبود علائم هشداردهنده، خرابی آسفالت و نبود روشنایی در شب، نقش زیادی در بروز سوانح رانندگی ایفا می‌کنند.
آمار، روایت‌گر تلخی حوادث نوروزی
بر اساس گزارش پلیس راهور، هر ساله در ایام نوروز بیش از ۱۵ هزار تصادف جاده‌ای در سراسر کشور رخ می‌دهد که صدها کشته و هزاران مصدوم برجای می‌گذارد. آمارها نشان می‌دهند که بیشتر این تصادفات در محورهای شمالی و مرکزی کشور و در استان‌های پرمسافر مانند مازندران، گیلان، فارس و اصفهان رخ می‌دهند.
با رعایت برخی نکات ساده اما حیاتی، می‌توان احتمال تصادفات نوروزی را به‌شدت کاهش داد:
برنامه‌ریزی درست سفر
انتخاب زمان مناسب برای حرکت، پرهیز از رانندگی در ساعات اوج ترافیک و استراحت کافی قبل از سفر، از جمله اقدامات مهم برای ایمنی بیشتر در جاده است.
استراحت‌های منظم حین رانندگی
هر دو ساعت رانندگی باید حداقل ۱۵ دقیقه استراحت کرد. این کار باعث کاهش خستگی و افزایش تمرکز راننده می‌شود.
رعایت سرعت مجاز و فاصله ایمن
بسیاری از تصادفات به دلیل عدم رعایت فاصله مطمئنه با خودروهای دیگر رخ می‌دهند. رانندگان باید همیشه شرایط جاده و میزان شلوغی آن را در نظر بگیرند.
توجه به وضعیت جوی و تجهیز خودرو
بررسی وضعیت هواشناسی قبل از حرکت و به‌همراه داشتن زنجیرچرخ، لاستیک زاپاس، جعبه کمک‌های اولیه و سایر تجهیزات ضروری، احتمال بروز مشکلات ناگهانی را کاهش می‌دهد.
عدم استفاده از تلفن همراه حین رانندگی
پیام دادن، صحبت کردن یا حتی نگاه کردن به صفحه گوشی، تمرکز راننده را از بین می‌برد و خطر تصادف را چندین برابر افزایش می‌دهد.
کنترل سلامت خودرو
بررسی ترمزها، لاستیک‌ها، روغن موتور و سیستم روشنایی قبل از سفر، احتمال نقص فنی در مسیر را کاهش می‌دهد.
نقش مسئولان در کاهش تصادفات نوروزی
علاوه بر مسئولیت رانندگان، نهادهای دولتی نیز وظایفی در کاهش تصادفات بر عهده دارند:
افزایش نظارت‌های پلیسی: حضور پررنگ پلیس در جاده‌ها و برخورد جدی با تخلفات پرخطر، نقش مهمی در کاهش حوادث ایفا می‌کند.
بهبود زیرساخت‌های جاده‌ای: اصلاح نقاط حادثه‌خیز، افزایش روشنایی در جاده‌ها و نصب تابلوهای هشداردهنده بیشتر، می‌تواند به ایمن‌تر شدن مسیرها کمک کند.
فرهنگ‌سازی از طریق رسانه‌ها: تبلیغات تلویزیونی، برنامه‌های آموزشی و کمپین‌های آگاهی‌بخش درباره رانندگی ایمن، تأثیر بسزایی در تغییر رفتار رانندگان دارد.
نتیجه‌گیری: جاده‌ها امن‌تر می‌شوند، اگرنوروز باید فصلی برای شادی، نه سوگواری باشد. اگر رانندگان به قوانین احترام بگذارند، از عجله و بی‌احتیاطی بپرهیزند و دولت نیز با نظارت و بهبود جاده‌ها همکاری کند، می‌توان از این کابوس تکراری کاست. بیایید امسال، سفری بی‌خطر و خاطره‌انگیز را برای خود و عزیزانمان رقم بزنیم.
زندگی ارزش یک لحظه صبر را دارد، پس با احتیاط برانید!...
