اسلوب جنگ اقتصادی

امروز و پیش از نگاه کلان به هر موضوع اقتصادی در کشور باید بپذیریم که یک جنگ بزرگ علیه اقتصاد کشور شروع شده است. در دولت قبلی شرایط از منظر تحریم‌ها به دلیل تمرکز امریکا بر جنگ اوکراین مساعد بود و اروپا و امریکا سرگرم موضوع جنگ اوکراین بودند که همین موضوع باعث شد تخفیف‌های تحریمی هم برای ایران و هم برای ونزوئلا اعمال شود و این مساله فرصت مناسبی بود که از دست رفت. اما امروز با یک شرایط پیچیده و سخت روبه‌رو هستیم و متاسفانه هنوز یک درک روشن از شرایط پیش رو وجود ندارد. در وهله نخست سیاست فشار حداکثری آغاز شده و امریکا نسبت به فشار حداکثری در دولت قبلی ترامپ نیز تجربه‌هایی کسب کرده و پازل‌های تحریمی در حال تکمیل شدن است و برای تحریم بخش صادرات غیرنفتی کشور نیز در یادداشت اجرایی جدید ترامپ برنامه‌ریزی شده است. بنابراین در این شرایط دولت و تمام نهادهای مختلف کشور برای خنثی‌سازی برنامه‌های فشار حداکثری باید یک اجماع‌سازی در سطح ملی و حاکمیتی شکل بگیرد و نباید در شرایط جنگ اقتصادی، مسائل را ساده‌انگارانه متصور شد. 

طی ۱۳ سال گذشته شرایط پیچیده تحریمی بر کشور و مردم اعمال شد. تحریم‌های متنوع در دوران اوباما علیه ایران شروع شد و در دوران اول ترامپ نیز تداوم یافت و امروز نیز با عدم سرمایه‌گذاری‌ها در بخش‌های مختلف اقتصادی روبه‌رو هستیم. همه این عوامل موجب شده که ناترازی‌های اقتصاد کلان کشور نیز به آرامی در حال نشان دادن خود است و اگر در سال‌های آینده دیر اقدام شود و نتوانیم مسیر اقتصادی کشور را اصلاح کنیم، به مراتب شرایط تشدید خواهد شد. طی سال‌های اخیر ناترازی‌های برق، گاز و بنزین در کشور ایجاد شده که ریشه آن به عدم سرمایه‌گذاری‌های کشور در این بخش‌ها باز می‌گردد و نتوانسته‌ایم از ظرفیت‌های موجود در بخش‌های مورد اشاره استفاده کنیم. در کنار این تداوم ناترازی‌ها ممکن است در سال‌های آینده با ناترازی‌هایی در حوزه‌های آب و صندوق‌های بازنشستگی نیز روبه‌رو شویم.

امروز اقتصادی پنهان در کشور وجود دارد که در برابر اصلاحات اقتصادی سنگ‌اندازی می‌کند، به عبارتی تا اصلاحات اقتصادی آغاز می‌شود به روش‌های مختلف، برای ایجاد مانع در برابر اصلاحات اقتصادی سنگ‌اندازی صورت می‌گیرد و تضاد منافع اجازه نمی‌دهد تا اصلاحات اقتصادی به سرمنزل برسد.

گذشته از این موضوع نیز در کنار این اقتصاد پنهان، جنگ اقتصادی علیه کشور و تحریم‌های سنگین نیز وضع شده است که چالش‌ها را دوچندان می‌کند.