وعدههای پرطمطراق ساخت میلیونها واحد مسکونی
ابراهیم نجفی، نماینده مجلس شورای اسلامی

مسئولان دولتی با افتخار از تحویل بیش از دو میلیون و پانصد هزار پرونده نهضت ملی مسکن به بانکها و آغاز ساخت حدود یک میلیون واحد مسکونی در سال اول برنامه هفتم توسعه سخن میگویند، اما واقعیت موجود در بازار مسکن کاملاً متفاوت است و آمارهای رسمی و میدانی نشان میدهد که تنها حدود صد هزار واحد مسکونی تکمیل شده است؛ رقمی بسیار دور از وعدههای اعلام شده که شکاف بزرگی میان شعار و عمل در این حوزه ایجاد کرده است.
طبق تبصره یک ماده ۵۰ قانون برنامه هفتم، وزارت راه و شهرسازی موظف بود حداقل دو دهم درصد از مساحت سرزمین کشور را به ظرفیت سکونتگاهی بیفزاید که معادل ۳۳۰ هزار هکتار است؛ اما در عمل کمتر از ۱۰ درصد این میزان تحقق یافته است. این عقبماندگی فاحش ناشی از کمبود زمینهای مناسب برای ساخت و ساز، ضعف در تأمین زیرساختهای لازم، نوسانات مدیریتی و ضعف نظارت دقیق بر روند اجرای پروژههاست که روند پیشرفت برنامه را کند و نامطلوب کرده است.
از سوی دیگر، عدم ارائه گزارشهای شفاف و مستند درباره پیشرفت پروژهها به مجلس شورای اسلامی، ارزیابی دقیق و موثق از عملکرد دولت را غیرممکن ساخته و باعث شده تصویری روشن از وضعیت واقعی برنامه هفتم در دسترس نباشد. همچنین نقش حیاتی شورای عالی مسکن و شورای عالی معماری و شهرسازی در بازنگری طرحهای جامع شهری و روستایی و سیاستگذاریهای کلان زمین و مسکن تاکنون به اندازه کافی پررنگ نبوده و این امر بر مشکلات افزوده است.
تأکید نمایندگان مجلس بر لزوم مشارکت واقعی و فعال بخش خصوصی، به عنوان راهکاری ضروری برای جبران کمبود زمینهای دولتی و تسریع روند ساخت و ساز، نشاندهنده ضرورت تغییر رویکردهای فعلی است. همچنین کارشناسان اقتصادی و نمایندگان مجلس خواستار ورود جدیتر دولت و بانکها در پرداخت تسهیلات و حمایتهای مالی به متقاضیان واقعی شدهاند، چرا که بدون این حمایتها، کنترل نرخهای سرسامآور اجارهبها و التهاب بازار مسکن امکانپذیر نخواهد بود.
نتیجه نهایی این وضعیت بحرانی، نارضایتی گسترده خانوادهها و کوچکتر شدن سفرههای مردم است؛ وضعیتی که نه تنها رفاه و امنیت مسکن را تهدید میکند، بلکه میتواند آسیبهای اجتماعی و اقتصادی گستردهتری را در پی داشته باشد. تا زمانی که گزارشهای شفاف ارائه نشود و اقدامات اصلاحی و هماهنگ صورت نگیرد، امید به تحقق وعدههای داده شده و برونرفت از این بحران بسیار کم خواهد بود.