ائتلاف اقتصادی در حاشیه شانگهای
علی بمان اقبالی

بر کسی پوشیده نیست که چین در طول جنگ اوکراین به یک شریان اقتصادی برای روسیه تبدیل شده و کییف به طور فزاینده در مورد آنچه حمایت مستقیم چین از تلاشهای جنگی مسکو مینامد، صریح بوده است.
در حال حاضر تجارت دوجانبه به بیش از ۲۴۰ میلیارد دلار افزایش یافت که چهار برابر بیشتر از دوران پیش از حمله به اوکراین در سال ۲۰۲۲ است و پکن اکنون بزرگترین خریدار نفت و زغال سنگ روسیه است و به زودی از اروپا به عنوان بازار اصلی گاز طبیعی مسکو پیشی خواهد گرفت. به طور خاص، انتظار میرود دو طرف در مورد خط لوله گاز قدرت سیبری-۲ که مدتهاست پیشنهاد شده و برنامههایی برای گسترش خط لوله نفت موجود به چین، بحث کنند.
این مذاکرات همچنین احتمالاً به تعمیق همکاری نظامیبین پکن و مسکو میپردازد؛ تحولی که دولتهای غربی را نگران کرده است.
موضوع مهم این که چین ادعا میکند در جنگ اوکراین میانجی بیطرفی است؛ اما از زمان آغاز تهاجم، روابط دو کشور نزدیکتر شده است و در حالی که چین میگوید کمک نظامی مستقیمی ارائه نکرده است، مقامات آمریکایی میگویند پکن حدود ۷۰ درصد از ماشینآلات و ۹۰ درصد از نیمهرساناهایی را که روسیه برای بازسازی ماشین جنگی خود نیاز دارد، تأمین کرده است و در عوض چین در زمینه فناوریهای حساس دفاعی کمک دریافت میکند.
سفر پوتین در حالیست که از طرفی فریدریش مِرتز، صدراعظم آلمان، روز شنبه گفت که انتظار دارد روسیه جنگ علیه اوکراین را متوقف کند؛ زیرا دیگر نمیتواند به دلایل اقتصادی و نظامی جنگ را ادامه دهد. البته که تلاشهای دیپلماتیک در هفتههای اخیر شکست خورده است.
سازمان همکاری شانگهای ده کشور عضو و ۱۶ کشور ناظر یا شریک را گرد هم آورده و تقریباً نیمی از جمعیت جهان و سهم قابل توجهی از تولید ناخالص داخلی جهانی را نمایندگی میکند. این سازمان اغلب به عنوان وزنه تعادلی در برابر ناتو معرفی میشود. در حالی که بحرانهای متعددی اعضای سازمان همکاری شانگهای را تحت تأثیر قرار داده است، این روزها چین میزبان بزرگترین اجلاس شانگهای از زمان تأسیس آن در سال ۲۰۰۱ میلادی است که طی آن سه موضوع مهم جنگ تجاری ایالات متحده با چین و هند، جنگ در اوکراین، مناقشه هستهای ایران در کنار دیگر موضوعات بررسی میشود.