سایه جنگ؛ اقتصاد خسته، مردم نگران
اشرف سادات جلال زاده _ روزنامه نگار _
جنگ همیشه تنها در میدان نبرد اتفاق نمی‌افتد. گاهی صدای انفجارها در مرزها می‌پیچد، اما موج آن، خیابان‌های شهر را می‌لرزاند ،آرام و بی‌صدا. این روزها اقتصاد ایران گرفتار همین موج است موجی از اضطراب، کمبود و نااطمینانی که زندگی روزمره را در ناپایداری غرق کرده است.
درگیری‌های نظامی میان ایران و اسرائیل علاوه بر پیامدهای استراتژیک، آثار فوری و عمیقی بر معیشت مردم گذاشته است. صف‌های طولانی بنزین، کاهش سهمیه‌ها، حضور نیروهای امنیتی در جایگاه‌ها و نگرانی از فردایی نامعلوم، تنها بخشی از صحنه‌ای‌ست که حالا همه به آن عادت کرده‌اند. اختلال در توزیع سوخت و نابودی بخشی از زیرساخت‌های نفتی، یعنی آنچه در پس‌زمینه می‌گذرد، زندگی در پیش‌زمینه را دچار اختلال کرده است از حمل‌ونقل عمومی تا قیمت نان و دارو و اقلام مورد نیاز دیگر .
اقتصاد، برخلاف تصور رایج، تنها معادله‌ای عددی نیست اقتصاد، داستان زندگی مردم است. وقتی جنگ، مسیر نفت‌کش‌ها را ناامن می‌کند و قیمت جهانی نفت را بالا می‌برد، پیامدش در سفره‌ی شبانه خانواده‌ای در تهران یا تبریز نمایان می‌شود. وقتی واردات سخت‌تر می‌شود، دارو نایاب می‌شود، قیمت مواد غذایی بالا می‌رود و امید برای آینده، کم‌فروغ‌ترمی گردد ..
اما در این میانه، جامعه صرفا تنها یک قربانی نیست و می‌تواند بخشی از راه‌حل هم باشد شاید بپرسید چگونه !!!!.
بازگشت به همبستگی‌های اجتماعی: در دوره‌های بحرانی، بازسازی حس مشارکت و حمایت در سطح محلی و خانوادگی اهمیت دوچندان دارد. تجربه‌های قبلی نشان داده‌اند که در غیاب پاسخ‌گویی مؤثر دولتی، جامعه مدنی می‌تواند بخشی از فشارها را با همدلی و همکاری تحمل‌پذیرتر کند.
صرفه‌جویی آگاهانه و هدفمند: آگاهی عمومی نسبت به منابع محدود، می‌تواند به شکل‌گیری رفتارهای مسئولانه کمک کند؛ از کاهش مصرف سوخت گرفته تا مدیریت منابع غذایی و دارویی در سطح فردی و خانوادگی.
هوشیاری در برابر شایعه و التهاب: در فضای بحران، اطلاعات غلط همان‌قدر آسیب‌زاست که کمبود منابع. اعتماد به منابع رسمی، پرهیز از بازنشر اخبار تاییدنشده و تقویت سواد رسانه‌ای، کمک می‌کند تا جامعه در تلاطم جنگ، آرام‌تر و مقاوم‌تر باقی بماند.
مطالبه‌گری مدنی، نه هیجانی: مطالبه پاسخ‌گویی و شفافیت از سوی دولت و نهادهای مسئول، حق طبیعی جامعه است. اما شیوه این مطالبه‌گری، اگر مبتنی بر عقلانیت و پرهیز از خشونت باشد، می‌تواند مسیر تغییر را هموارتر کند.
جنگ، فارغ از برنده و بازنده‌اش، برای مردمی که درگیر تأمین نان روزانه‌اند، به معنای سنگین‌تر شدن سایه ناامنی و اضطراب است. اما همین مردم، اگر با هم بمانند، از دل همین تنگناها می‌توانند معجزه‌ی تاب‌آوری را ممکن کنند. اقتصاد، بیش از هر چیز، به اعتماد و همدلی نیاز دارد؛ آنچه امروزبیش از همیشه باید از نو زنده شود
