اهمیت آب در اینده کشور

از ابتدای شکل گیری جوامع بشری و در سالهای قبل در کنار رودخانه ها به منظور زندگی انها با محوریت و نگاه به امر کشاورزی شکل گرفت . به قدرت می توان گفت که این شرایط هم اکنون در نظام کشورهای پیشرفته جهان به عنوان بحث اصلی و استراتژیک با توجه به بالارفتن جمعیت کره زمین از اولویت بسیار خاص برخوردار است . ما شاهد بوده ایم که اتفاقات اخیر چالش ها و درگیری های بین کشور همسایه ما روسیه و کشور اوکراین بعنوان به دو منبع اصلی تامین غلات در جهان چه اثرات سیاسی ، اجتماعی ، اقتصادی ،نظامی در جهان گذاشته است و کشورهای دنیا در مقابل هم صف ارایی کرده اند . تامین منابع اب برای کشت غلات و بالابردن راندمان عملیاتی انها از اویت های تکنولوژی بروز حاضر دنیاست . قطعا چالش های تقسیم اب در بین کشورهای همسایه منطقه ای و فرا منطقه ای و استفاده کامل و بهینه از اب مجازی از اولویت اول برخوردار است . 

با ازدیاد جمعیت کره زمین و محدود بودن منابع اب ، خاک ، ریه تنفس ان یعنی جنگل ها و مهم تر مدیریت ناصحیح بشر برای استفاده بی محابا از این منابع ، مهم تر روند افزایش انفجارگونه جمعیت و خصوصا محدود بودن این منابع تجدید ناپذیر، روز به روز بر اهمیت حفظ این منابع در جهان توسط ساکنین کره زمین افزوده می شود و گفته اینکه "همه زندگی از اب است " کاملا عینیت پیدا میکند. 

به واقع کدام یک از دو موضوع تامین آب و در مقابل ان تامین انرژی از منابع مختلف من جمله نفت و گاز بعنوان سوخت فسیلی و یا سایر روش های دیگر در اهمیت بالا برای جوامع فعلی جهان قرار دارد . نظرات موافق و مخالف بین کارشناسان مختلف وجود دارد . بدون تردید از هیچ یک از این دو عامل یعنی تامین اب و تامین انرژی نمی توان و نبایستی به سهولت گذشت . چون این دو پدیده با یکدیگر در اینده زندگی جهانیان قرار دارند ولی این اولویت در جوامع مختلف جهانی من جمله کشورمان ایران با توجه به شرایط منطقه ای، میزان نزولات جوی ، دبی رودخانه های داخلی ایران و رودخانه های سرچشمه گرفته از سرزمین همسایگان از اهمیت ویژه ای برخوردار است .

 نگارنده معتقد است در شرایط موجود بین دو عامل اثرگذار در جامعه ایرانی و حداقل در 30 سال اینده موضوع اب به مراتب  مهم تر و استراتژیک تر از نفت برای جامعه ایرانی است . شرایط ما در منطقه اسیای میانه از قدیم شرایط بسیار مناسب برای تامین اب نبوده است . ما در فاصله 100 سال گذشته با مدیریت نه چندان مطلوب و بدون در نظر گرفتن عینیت فضای جغرافیایی ، اب و هوایی معضلات و مشکلات ذیل را به وجود اوردیم و هم اکنون نیز با ان مواجه هستیم .

از ابتدا مشخص بود که کشور ما در یک منطقه خشک و نیمه خشک در جهان قرار دارد و میزان بارش ما در ایران حتی با متوسط سطح جهانی تطابق نداشته و از ان کمتر است. ما در سالهای متعدد درگذشته که حتی جمعیت، رشد چندان نداشت با مشکلات تامین اب مواجه بوده و برای حل این معضل به درستی فکر نکرده ایم .

آب در جوامع بشری بعنوان یک عنصر مقدس تلقی میشد در ایران زمین نیز این موضوع چه قبل و چه بعد از از دین متین اسلام همواره مورد احترام جوامع بود و ما به ضرب المثل قدیمی " و من الماء کل شیی الحی " عمل می نماییم. از دیرباز جوامع بشری به دوررودخانه ها جمع و تمدن از رودخانه ها ایجاد شده که این نگاه به تقدس اب است . این فرهنگ بایستی در جامعه جهانی من جمله جامعه ایرانی تجویز و نهادینه شود .

در فاصله یک قرن گذشته بالاخص 50 سال اخیر برای تامین و مصرف اب تکنولوژی با سرعت بسیار حرکت میکرد ما سرعت لازم را نداشتیم . چه در سه حوزه تامین اب کشاورزی بعنوان بالاترین مصرف در کشور، اب صنعتی و اب شرب برای مناطق مسکونی فاغل ماندیم و استفاده شایسته و بهینه در این مورد ننموده ایم .