کسب و کار از ایده تا اجرا و بهره برداری» در گفت و گوی جهان اقتصاد با دکتر ایرج یوسفی:امنیت؛نیاز اصلی کار آفرین برای سرمایه گذاری
در حال حاضر شاخص های فراوانی در زمینه ارزیابی فضای کسب و کار ایران و همچنین کشورهای دیگر مورد مطالعه قرار میگیرد، مؤسسات بینالمللی متعددی در مطالعات فضای کسب و کار کشورها فعال هستند و در این مورد شاخصهای اندازهگیری بسیار متنوعی وجود دارد. مطلب پیش رو حاصل گفتگوی عثمان عباسی، روزنامه نگار وخبرنگار افتخاری روزنامه جهان اقتصاد با دکتر ایرج یوسفی، دکتری کسب و کار و کارشناس امور بانکی و اقتصادی گفت و گو را با این پرسش شروع می کنیم که جنابعالی چه مهارت هایی را برای موفقیت در کسب و کار لازم می دانید؟ یوسفی : در مورد مهارتهایی که برای کسب و کار مهم است ابتدا باید یک کارآفرین هدفمند فعالیت بکند و پشتکار داشته باشد. بسیاری از کارآفرین هایی که در دنیا هستند دارای پشتکار بوده و بارها و بارها شکست خورده اند. در این مورد نیاز به داشتن اطلاعات تجاری دارند و آمادگی رویارویی با شکست را باید داشته باشند و به خود متکی باشند. این افراد کارآفرین باید مهارت توفیق طلبی را داشته باشند. یکی از مهم ترین رکن هایی که باید یک کارآفرین داشته باشد. ریسک پذیری است که در دنیای امروز می بینید در کشور ما کسانی که ریسک می کنند و همواره ریسک جواب داده مگر در زمانی که دولت ها دخالت کرده اند و اجازه نداده اند که بازار به آن مسیری که می خواهد برود. قبل از بحث این مهارت ها، باید خصوصیات یک کارآفرین را توضیح بدهیم. یک کار آفرین یا کسی که کسب و کاری را راه اندازی می کند اول باید قدرت تشخیص فرصت ها را داشته باشد.فرصت ها را به خوبی درک کند. به قول شومپیتر فرصت ها عین یک پنجره باز است با یک باد کاملا باز می شود و با باد بعدی کاملً بسته می شود. فرد کارآفرین که فرصت شناس است باید در زمانی که این پنجره باز و بسته می شود از فرصت استفاده بکند . خروجی های مربوط به امورات خود را تشخیص دهد و کارش را به بهره برداری برساند. موضوع بعدی که یک کار آفرین باید داشته باشد بعد از تشخیص فرصت، تمرکز بر روی فرصت است. یعنی بتواند تمرین بکند و حتماً باید روی فرصت تمرکز بکند.روی آن موضوع تمرین بکند حتی شکست بخورد تا بتواند موضوع فعالیت خودش را به کرسی بنشاند. در کنار آن هم باید به صورت حرفه ای به بازار آشنایی داشته باشد.رقبا را تحلیل بکند،در زمینه خدمات در بحث کالا باشد یا تولیداتی که می خواهد انجام دهد محصولات مشابه را در نظر بگیرد.همچنین حتماً باید وضعیت موجود بازار را در نظر داشته باشد. مهمترین نقشی که دولت و نهادهای حمایتی می تواند در فرایند پیاده سازی کسب و کار داشته باشد چیست؟ یوسفی: مهمترین نقشی که دولت و نهادهای حمایتی که باید داشته باشند؛ اول باید با نظم خاصی منطقه آزاد را ایجاد بکنند. در کنار منطقه آزاد جاهایی وجود داشته باشد برای تولید،چون ما فقط هدفمان از منطقه آزاد این نیست که کالا را به صورت قاچاق وارد کشور بکنیم و به داخل کشور بیاوریم. هدف ما بیشتر این است از این منطقه آزاد بیشتر برای تولید محصولات داخلی خودمان و با سرعت انتقال به کشور عراق، ترکیه و سوریه و کشورهای همجواری که می توانند استفاده بکنند مد نظر قرار بدهیم. دولتمردان ما در مناطق بسیار ضعیف عمل می کنند، به جای اینکه نگاه اقتصادی و توسعه ای وجود داشته باشد، نگاه امنیتی در مناطق وجود دارد.این شیوه روی تصمیم گیری ها اثر می گذارد. دولت در این مناطق مرزی مستقل نیست و نگاه امنیتی بیشتر حاکم است.اولین موردی که کار آفرین برای سرمایه گذاری نیازدارد نیاز به امنیت است . این امنیت را باید دولت تقبل بکند. البته به نظر می رسد لازم است که نمایندگان آن مناطق تلاش بیشتری برای ایجاد منطقه آزاد بکنند . این کمک می کند که خود دولت و کسانی که حتی بخش خصوصی هستند سرمایه گذاری بکنند.مشکلات کسب و کار منطقه ای را حل و فصل نمایند . نقش صنایع کوچک کسب و کار را در توسعه اقتصادی منطقه ای و محلی چگونه ارزیابی می کنید؟ یوسفی : مقوله صنایع کوچک کسب و کار که امروزه می بینیم در دنیا، کشورهایی مثل کشور چین، ترکیه، مالزی، تایوان،هندوستان و اخیراً بنگلادش و پاکستان دارند کار می کند. بسیار موثر در بحث جی دی پی و جی ام پی کشورشان است چرا که کسب و کارهای کوچک سرمایه بسیار اندک می خواهد و از آن طرف هم اشتغال زایی بسیار وسیعی را خواهد داشت. کشور ما استعداد این را دارد در کسب وکارهای کوچک فعالیت داشته باشد. علی الخصوص در این دولت با توجه به اینکه نگاه کشور ما به توسعه صنایع داخلی،بحث صادرات است و اینکه صنایع کسب و کار کوچک حداقل در این زمان رکود می تواند حداقل به بخش اشتغال ما کمک بسزایی بکند. بحث توسعه اقتصاد منطقه ای و محلی مهم ترین فرصتی که وجود دارد هم مرز بودن با عراق است. روزی نیست که ما در تهران جلساتی را نداشته باشیم که اهدافشان این است که صادراتی به آن کشور داشته باشند. حتی در بحث ارتباطات ارزی با کشور عراق رابطه برقرار بکنند. انسی هایی را باز بکنند که هنوز صنعت بانکداری آنجا نتوانسته که این موضوع را برای خود حل و فصل بکند. در منطقه کردستان ،آذربایجان وکرمانشاه وسایر مناطق مرزی همچنین فرصت های بسیارخوبی برای سرمایه گذاری وجود دارد تا منابعی و وارداتی که به سمت و سوی کشور ما، به صورت مونتاژ، مشارکتی و تبدیل به صنایع تولیدی بشود. تمام بیکارهای منطقه را تحت پوشش خودش قرار بدهد. این کاملاً قابل اجرا است ولی متأسفانه مسئولین ما در آن مناطق و کسانی که خودشان را به عنوان نماینده های آن مناطق می دانند نتوانسته اند تا حالا کاری انجام بدهند. ما راحت می توانیم کارآفرینانی «همین وارد کنندگان» را که دارند واسطه واردات کالا هستند به صورت رسمی از طریق ایجاد اشتغال در مناطق مرزی و ایجاد منطقه آزاد در جاهایی که وجود دارد بهترین فرصت ها را به وجود بیاوریم. مهمترین چالشها و موانعی که بر سر راه خلاقیت و نوآوری ایده های کسب و کار وجود دارد را بیان فرمایید؟ یوسفی : مهم ترین چالش هایی که در بحث خلاقیت می تواند وجود داشته باشد،موانع دولتی بودن اقتصاد است.دولتی بودن اقتصاد ایجاد رانت می کند و حتی خسولتی بودن و قدرت و توانمندی که شرکت های بزرگ دارند و خلاقیت که می خواهد تبدیل به نوآوری بشود وتبدیل به محصول جدیدی بشود، خیلی به سرعت از دست کارآفرین ریز خارج می شود . فضای کسب و کار در کشور ما بسیار فضای ملتهبی است.متأسفانه کسانی که دارای ایده هستند، مشکلات مالی دارند.در کشور ما بهتر است به این موضوع بپردازیم که ایده های خوبی وجود دارد حالا استارتاپهای خوبی وجود دارد. زمینه شغلهای مجازی بسیار گسترده تر شده است . می توانیم دیجیکالها را مثال بزنیم که در سالهای اخیر کسب و کار الکترونیکی که دیجیکالها راه انداخته اند. مدلهای مختلفی وجود دارد مثل فامیلو و در حوزه های مختلفی دارند فعالیت می کنند . برای خرید و فروش محصولات می تواند بسیارقوی باشد و خیلی سریع هم می تواند رشد بکند. امروزه در تمام دنیا فینتک ها یا بانکها سودشان را نمی برند از طریق سود تسهیلات یاحتی کارمزد مربوط به خدمات ایجاد بکنند.بیشتر سودشان را برده اند روی استارتاپها و روی این فعالیت های الکترونیکی و کسب و کارهای الکترونیکی و درآمدهایشان را از طریق مشارکت و با نگاه ونچرکاپتال یا سرمایه گذارهای خطر پذیر توانسته اند کسب درآمد بکنند. منابع مردم را می آورند و از این طریق سرمایه گذاری و کسب درآمد می کنند. راهکارهای توسعه اقتصادی کارآفرینی و کسب و کارهای کوچک را در چه می دانید؟ یوسفی: ببینید راه کارهای توسعه اقتصادی کسب و کارهای کوچک در بحث زیرساخت های منطقه ای حمایت های دولتی، معافیت های مالیاتی، ایجاد بسترهای انرژی به صورت رایگان یا حتی با کمترین قیمت، باید دولت این امکانات را فراهم بکند. در کنار آن هم در هر منطقه ای از استعداد های آن منطقه استفاده بکند. ما باید آموزش های لازم رو به صورت منطقه ای برای کارآفرینان و کسانی که علاقمند به این موضوع هستند داشته باشیم، در بحث نزدیک بودن به منطقه یا بازار مصرف را در نظر بگیریم. فناوری یا زیرساخت های لازم را از مباحث ارتباطی داشته باشیم و به صورت آرندی و تحریم و توسعه را در مناطق مختلف داشته باشیم که تولیداتی را که در منطقه داریم، برای صادرات باید قدرت رقابت با محصولات مشابه خارجی را داشته باشند. برای بازارهای داخلی هم قطعاً کالاهای خارجی هم وارد می شود و ما باید قدرت رقابت با واردات کالارا در این حوزه داشته باشیم.