لزوم توسعه زنجیره ارزش صنعت پتروشیمی با حذف رانت خوراک

به گزارش خبرنگار جهان اقتصاد، به زعم برخی از کارشناسان، از قیمت خوراک و سوخت صنایع می توانیم به عنوان محرکی برای تشویق تولیدکنندگان در راستای توسعه ی زنجیره ی ارزش محصولاتشان استفاده کنیم. در حال حاضر، قیمت های پایین انرژی انگیزه ی لازم را برای توسعه ی صنایع پایین دستی در شرکت های مختلف از جمله پتروشیمی ها از بین برده است. نظرات حميدرضا فولادگر، عضو سابق کميسيون صنايع و معادن مجلس را در ادامه در خصوص این موضوعات و لزوم فاصله گرفتن از خام فروشی می خوانید.

فولادگر ضمن تأیید مضرات خام فروشی به خبرنگار ما تصریح کرد: آنچه برای ما به عنوان یک کشور مهم دارنده ی منابع نفت و گاز سبب سودآوری و افزایش تولید ناخالص داخلی می شود این است که بتوانیم زنجیره ی تولید محصولات را تکمیل کنیم و از خام فروشی فاصله بگیریم. خام فروشی در تمامی انواعش چه نفت باشد و چه گاز ممکن است درآمدی برای کشور ایجاد کند، اما در نهایت به نفع کشور نیست. الان مشاهده می کنیم که فروش نفت و گاز به صورت خام با مشکل مواجه شده است، اما محصولات با ارزش افزوده ی بالاتر از تحریم ها تأثیر زیادی نپذیرفته اند. تکمیل زنجیره ی ارزش محصولات و پرهیز از خام فروشی مزیت های زیادی برایمان دارد که از آن جمله می توان به افزایش تولید ناخالص ملی، ایجاد شغل، حفظ رقابت پذیری محصولاتمان در منطقه، مقابله با تحریم ها و... اشاره کرد. صادرات مواد خام و نیمه خام پتروشیمی به این معناست که خودمان را از این مزیت ها محروم کرده ایم.

وی در ادامه گفت: به طرق مختلف باید با خام فروشی مقابله کنیم. یکی از راهکارهایش برداشتن معافیت مالیاتی صادرات مواد اولیه، خام و نیمه خام است که در قانون نیز پیش بینی شده است. از طرف دیگر،باید برای محصولات صنایع پایین دستی مشوق های بیشتری در نظر بگیریم. مثلاً هر چه محصولات ارزش افزوده ی بیشتری دارند، مشمول جوایز صادراتی و حمایت های بیشتری شوند. فولادگر ادامه داد: اینکه الان چین با استفاده از زغال سنگ و کشورهای اروپایی با بهره گیری از پسماندها به تولید متانول می پردازند، باعث شده است که صادرات این ماده برایمان سودآوری زیادی نداشته باشد. اما اگر این ماده ی اولیه ی پتروشیمی را به مواد دیگر با ارزش افزوده ی بالاتر تبدیل کنیم برایمان صرفه ی اقتصادی خواهد داشت. تولید محصولات نهایی پتروشیمی مزایای زیادی برایمان دارد. اول از همه می توانیم خوراک صنایع را در کشورمان تولید کنیم و نیازی به واردات نخواهیم داشت. از سوی دیگر، صادرات این محصولات برایمان سودآوری بیشتری دارد.

وی در پایان گفت: این پیشنهاد که در ماه های سرد سال گاز را به جای پتروشیمی ها به نیروگاه ها بدهیم و گازوئیل را آزاد کنیم، می تواند پیشنهاد خوبی باشد و برای سال های آتی مورد استفاده قرار بگیرد. در مورد قیمت خوراک پتروشیمی ها نیز با توجه به نوسانات قیمتی گاز درست نیست که قیمت ثابتی را مشخص کنیم. در شرایطی که صنایع پایین دستی پتروشیمی ها توسعه نیافته است و این عدم توسعه یافتگی به دلیل تداوم رانت خوراک است؛ شاید بهتر باشد که گاز را صادر کنیم. پیشنهاد بهتر استفاده از فرمولی متصل به قیمت صادراتی و منطقه‌ای گاز است که موجب بهبود وضعیت نسبت به فرمول فعلی می‌شود.