چابهار؛ نقطه اتصال کریدور شمال و جنوب
«چهارراه تجارت جهان» به واقع کاملترین و گویاترین تعبیری است که بر چابهار اطلاق میشود؛ نقطه اتصالی که جنوب و شرق جهان را به سهولت به شمال و شرق متصل میکند. هابی ترانزیتی که مسیر دسترسی به اروپا و روسیه و شمال آفریقا را هموار میکند و البته پل امن و در دسترس کشورهای محصور در خشکی آسیای میانه برای ارتباط با جهان است. نظر به چنین کارکردهایی است که جهان بر توسعه منطقه آزاد چابهار به عنوان نقطه کانونی و قلب کریدور شمال ـ جنوب اصرار دارد
امیرمقدم، مدیرعامل سازمان منطقه آزاد چابهار طی یادداشتی با این مطلع به بررسی جایگاه ترانزیتی چابهار به عنوان نقطه کانونی کریدور شمال ـ جنوب پرداخته است. این یادداشت در شماره اردیبهشتماه «دیدهبان چابهار» ماهنامه تخصصی سازمان منطقه آزاد چابهار منتشر شده است.
***
پایگاه ترانزیت شمال و جنوب
با استفاده از پتانسیل خدادادی و موقعیت ژئوپولوتیک چابهار، این بندر میتواند به پایگاهی برای تبادلات ترانزیتی در کریدور تجاری شمال به جنوب تبدیل شده و نقطه اتصالی برای تجارت آسیای میانه و مرکزی باشد. دسترسی چابهار به آبهای آزاد در کنار ثبات اقتصادی منطقه آزاد، زیرساختهایی است که توسعه ترانزیتی کریدور شمال ـ جنوب از مسیر چابهار را هموار میکند.
سال جهش کریدور شمال ـ جنوب
با توجه به عزم جدی ایران و روسیه برای توسعه کریدور شمال ـ جنوب، سال پیشرو میتواند سال جهش اقتصادی و رونق برای این کریدور باشد. برای توسعه ارتباطات ایران و روسیه محورهای مختلفی وجود دارد که بهترین آن در شرایط فعلی میتواند فعالسازی کریدور شمال ـ جنوب باشد. روسيه به دنبال ايجاد كريدوري براي اتصال به بازارهاي مهمي همچون هند و شرق آسيا از چابهار است. تلاش روسيه براي اتصال بندر آستاراخان به چابهار از طريق انزلي براي كوتاه كردن مسير متعارف كانال سوئز است.
فصل توسعه در مدار شمال ـ جنوب
چابهار با وجود ظرفيتهاي بالايي كه براي توسعه دارد، اما فصل توسعه آن تازه از راه رسيده و چابهار به تازگي توجيهپذير شده است. توجيهپذيري اقتصادي چابهار هم دو دليل عمده دارد؛ نخست برجسته شدن هزينه حملونقل در قيمت تمام شده كالا و تمركز قدرتهاي اقتصادي بر معبرهاي تجاري جديد براي كاهش هزينه حمل در قيمت تمام شده محصول و دوم ارتقاء زيرساختهاي اساسي همچون بندر، راهآهن، جاده و توسعه شركتهاي صنعتي و آمادهسازي اراضي براي استقرار فعاليتهاي اقتصادي است.
کاهش قیمت تمامشده از مسیر چابهار
حملونقل از مسير چابهار اين مزيت را دارد كه مسير تجارت كالا از جنوب آسيا به روسيه و بالعكس را كه اكنون از كانال سوئز انجام ميشود را به كمتر از نصف كاهش دهد و اين كاهش چشمگير زمان حملونقل، قيمت تمام شده كالاهاي صادراتي را به شدت كاهش ميدهد.
چابهار، پل تجارت جهان
علاوه بر هند و روسیه و کشورهای آسیای میانه، كشورهاي حوزه خليجفارس نيز براي ورود به بازار كشورهاي آسياي ميانه به دنبال حضور در چابهار و استفاده از مزيتهاي كريدور جنوب به شمال هستند. و همچنين براي تركيه كه در سالهاي اخير سرمايهگذاري عظيمي در كشورهاي آفريقايي داشته، حضور در منطقه و دسترسي مناسب به اين بازارها ضرورت داشته و به همين رو توجه تركيه به چابهار جلب شده است.
و در نهايت كشورهاي جنوب و جنوب شرق آسيا براي ورود به بازار روسيه و شرق اروپا، حساب ویژهای روی مسیر ترانزیتی چابهار باز کردهاند. تجار و توليدكنندگان اروپايي نيز براي حضور در قلب بازار بزرگ آسياي شرقي و حتي جنوب آسيا، نياز به يك هاب توليد، توزيعي و ترانزيتي دارند كه چابهار ميتواند اين نقش را براي آنها بازي كند.