طلایی‌ترشدن کردستان با اجرای طرح معدن قلقله سقز
بهره‌برداری از معدن طلای قلقله سقز جایگاه نخست کردستان را در تولید این فلز گرانبها در کشور تثبیت می‌کند و اینگونه استان همچنان لقب بهشت معادن گرانبهای ایران را خواهد داشت.
کردستان از لحاظ تولید طلا با وجود معدن طلای ساریگونی قروه که ۴۱ میلیون تن ذخیره قطعی با عیار ۱.۲۴ در تن و تولید سالانه بیش از پنج تن طلای خالص دارد، بزرگ ترین تولید کننده طلای کشور و دارای رتبه نخست تولید و رتبه دوم ذخیره این فلز گرانبها است.
هفت محدوده امیدبخش طلا و سنگ آهن در پهنه سقز بعد از انجام پرواز ژئوفیزیک هوایی در دهه ۹۰، شناسایی شد که یکی از آنها محدوده قلقله در اراضی روستایی به همین نام در این شهرستان بود و سپس طرح معدن طلای قلقله سقز به عنوان یکی از طرح‌های پیشران صنعتی و معدنی استان تعیین و معرفی شد.
عملیات احداث کارخانه استحصال طلای معدن قلقله سقز ۱۰ آذر سال ۱۴۰۱ همزمان با حضور رئیس جمهور در استان و به صورت ویدیوکنفرانس آغاز شد.
گام‌های طی شده در مسیر اجرای طرح طلای قلقله
عملیات اکتشاف ماده معدنی در محدوده قلقله سقز به اوایل دهه ۷۰ برمی‌گردد و بعد از انجام عملیات اکتشافی توسط سازمان زمین شناسی کشور و انجام پرواز ژئوفیزیک هوایی در این منطقه و محرز شدن نواحی امید بخش طلا و صدور گواهی کشف، سال ۱۳۹۱ محدوده این معدن که در فاصله ۳۵ کیلومتری جنوب غربی شهرستان سقز واقع شده است در لیست مزایده عمومی قرار گرفت.
یکی از شرکت های تابعه شرکت سرمایه گذاری صدر تامین و از زیر مجموعه‌های شستا برنده مزایده شد و سهامدار اصلی به منظور تخصصی شدن بهره‌برداری از معدن، شرکت جدیدی به نام شرکت توسعه معادن طلای کردستان را تاسیس و وزارت صمت هم گواهی کشف معدن قلقله را به نام این شرکت منتقل کرد و سپس پروانه بهره‌برداری هم به نام شرکت توسعه معادن طلای کردستان صادر شد.
دی ماه سال ۱۳۹۶ عملیات اجرایی بهره برداری از معدن طلای قلقله سقز با حضور علی ربیعی وزیر وقت تعاون، کار و رفاه اجتماعی کلنگ زنی شد.
اما به دلیل قرارگیری محل احداث کارخانه فرآوری طلا در بالادست سدچراغ ویس سقز که محل تامین آب شرب مردم سقز است، شرکت آب منطقه‌ای و اداره‌کل حفاظت محیط زیست کردستان با احداث این کارخانه مخالفت کردند و تا تعیین تکلیف این موضوع، معدن قلقله از سوی بهره بردار تعطیل شد.
بعد از طی مراحل مختلف و تایید مطالعات ارزیابی محیط زیستی این معدن در کارگروه ارزیابی مجوزهای محیط زیستی سازمان محیط زیست کشور محل احداث کارخانه به پایین دست سدچراغ ویس و در زمینی به فاصله ۲۵ کیلومتری از معدن انتقال یافت.
هر چند فرآیند انتقال محل احداث کارخانه هم با مخالفت و اعتراض مردم روستای "مازوجداره" همراه شد ولی با حضور مسئولان و ارائه مباحثی برگرفته از مطالعات انجام شده توسط مشاور طرح این مسئله هم برطرف شد.
۲هزار میلیارد تومان سرمایه برای احداث کارخانه طلای قلقله نیاز است
مدیرعامل شرکت توسعه معادن طلای کردستان در گفت و گو با خبرنگار ایرنا با اشاره به اینکه تاکنون مصوبه ای مبنی بر دریافت وام بانکی برای این طرح به تصویب نرسیده است، اظهار کرد: هزینه احداث کارخانه طلای قلقله ۲ هزار میلیارد تومان است که برای تامین ۶۰ تا ۷۰ درصد این هزینه نیازمند وام بانکی هستیم.
محمود قادرمرزی با اشاره به اینکه تاخیر در اجرای این طرح هزینه های زیادی را بر سرمایه گذار تحمیل کرده است، افزود: محل احداث کارخانه به دلیل مخاطرات محیط زیستی به محلی در فاصله ۲۵ کیلومتری معدن انتقال پیدا کرد.
وی ادامه داد: هزینه جاده‌کشی معدن تا محل احداث کارخانه حدود ۶۰ میلیارد تومان بود و افزون بر این انتقال ماده معدنی از معدن تا کارخانه هم براساس نرخ امروز به ازای هر تن ۲ هزار تومان است.
مدیرعامل شرکت توسعه معادن طلای کردستان اضافه کرد: در مجموع تغییر شیوه فعالیت و استحصال طلا در این معدن ۲۰ تا ۳۰ درصد و جابه جایی معدن هم ۱۵ درصد هزینه سرمایه گذاری را افزایش داد.
قادرمرزی با بیان اینکه میزان ذخیره ماده معدنی در این معدن ۱۰ میلیون تن است، گفت: ریسک فعالیت معدنی بیشتر از سرمایه گذاری در بخش های دیگر است بنابراین می طلبد مسئولان سرمایه گذاران بخش معدن را بیشتر حمایت کنند.
وی ادامه داد: سرمایه گذار تاکنون نشان داده یک روز هم اجرای این طرح را بابت سرمایه معطل نکرده و به تاخیر نیانداخته است ولی با توجه به اینکه میزان سرمایه گذاری در این معدن بالا است امیدواریم مسئولان استان کمک کنند که هرچه زودتر به بهره برداری برسد.
درخواست وام بانکی برای اجرای سریع تر کارخانه طلای سقز
شرکت توسعه معادن طلای کردستان هنوز درخواست وام بانکی را نداده است، چراکه این اقدام به بعد از انتخاب پیمانکار موکول شده بود حال که این کار انجام و شرکت ایرتیک به عنوان شرکت پیمانکار احداث کارخانه انتخاب شده است، مدیران این شرکت از مسئولان درخواست تامین وام مورد نیاز برای تکمیل این طرح را دارند.
مدیرعامل شرکت توسعه معادن طلای کردستان یادآور شد: ۷۰ میلیارد تومان پیش پرداخت به شرکت پیمانکار داده شد و این شرکت هم اقدام به تجهیز کارگاه کرد ولی به دلیل بارندگی های این چند ماه نتوانست عملیات احداث را آغاز کند.
به گفته وی دیگر برگشت و توقفی در اجرای طرح نخواهند بود و هر چند بدون پرداخت تسهیلات ادامه فعالیت سخت است ولی این طرح سرمایه‌گذار توانمندی دارد و بی شک با تقویت آن از سوی استان می توان تا ۲ سال آینده شاهد تولید شمش طلا در این واحد بود.
مدیرعامل شرکت توسعه معادن طلای کردستان یادآور شد: در این کارخانه ۵۰۰ هزار تن ماده معدنی استخراج شده از معدن قلقله فرآوری می شود که این معدن به تنهایی قادر به تامین این میزان خوراک نیست و می طلبد محدوده های دیگری هم دراختیار کارخانه قرار داده شود.
قادرمرزی با بیان اینکه تاخیر یک روزه هم تاثیر خود را بر افزایش هزینه های اجرای این طرح می گذارد، اظهار کرد: بخش عمده تجهیزات مورد نیاز در این کارخانه داخلی است و تنها چند قطعه حساس هم چون پمپ و تجهیزات اتاق طلا، وارداتی است که آن هم از کشورهایی هم چون چین و ترکیه قابل تامین است و از این نظر مشکلی نداریم.
وی ادامه داد: بعد از ساخت ساختمان کارخانه اقدام به خرید تجهیزات مورد نیاز خواهیم کرد که این اقدام در سال ۱۴۰۲ انجام خواهد شد.
وجود بیشترین معادن گروه ۶(طلا، منگنز و آهن) استان در شهرستان سقز
مدیرکل صنعت، معدن و تجارت کردستان یکی از مهمترین طرح های صنعتی پیشران در دست اجرای استان را تولید شمش طلا شرکت توسعه طلای کردستان خواند و گفت: میزان پیشرفت فیزیکی این طرح ۱۰ درصد است.
بختیار خلیقی یکی از محورهای توسعه بخش صنعت استان را پیگیری و حمایت از طرح های صنعتی پیشران در دست اجرا دانست و افزود: با اجرای طرح های مهم و پیشران صنعتی در استان شاهد افزایش اشتغال، جلوگیری از خام فروشی مواد معدنی و ایجاد ارزش افزوده بالاتر برای تولیدات صنعتی و معدنی خواهیم بود.
وی با اعلام اینکه ۵۸ درصد کل سطح استان به مساحت ۱۲ هزار و ۷۰۰ کیلومتر مربع پهنه بندی و تحت اکتشافات نوین معدنی و زمین شناساسی قرار گرفته است، یادآور شد: تاکنون در استان ۳۵۶ پروانه بهره برداری در بخش معدن، ۱۴۰ فقره پروانه اکتشاف و ۱۰ فقره گواهی کشف صادر شده است.
مدیرکل صنعت، معدن و تجارت کردستان بیان کرد: در گروه ۶ ماده معدنی که شامل طلا، آهن و منگنز است در استان ۲۶ معدن فعال، ۶ معدن غیرفعال، سه معدن در مرحله مزایده و یک معدن هم در حال تجهیز است.
خلیقی با بیان اینکه بیشترین معادن استان در گروه ۶ مواد معدنی در شهرستان سقز با ۱۰ معدن واقع است، افزود: شهرستان سقز با ۵۹ میلیون تن رتبه چهارم ذخیره قطعی مواد معدنی را در استان به خود اختصاص داده است.
کردستان افزون بر ۵۰ درصد طلای کشور را تولید می کند و به گفته کارشناسان زمانی تولید این عنصر گرانبها در اقتصاد و صنعت استان می تواند تاثیرگذار باشد که همه حلقه های تولید آن شکل گرفته باشد.
اگرچه کارخانه فرآوری این محصول هم در قروه وجود دارد و در سقز هم طرح آن در حال اجرا است ولی افزون بر این نیاز به ایجاد کارگاه های تبدیلی و زیورآلات هم هست تا در این بخش شاهد افزایش تولید و اشتغال و هم ارزش افزوده بیشتری باشیم.
از ظرفیت مرزی بودن این استان هم می توان در راستای رونق صادرات مصنوعات طلا استفاده کرد که این مهم نه تنها در اقتصاد استان بلکه در اقتصاد کشور هم تاثیرگذار خواهد بود.
سقز با بیش از ۲۲۶ هزار نفر جمعیت دومین شهرستان پر جمعیت استان کردستان است که در ۱۹۰ کیلومتری شمال سنندج مرکز این استان قرار دارد.
