رضا پدیدار در گفتوگو با جهان اقتصاد هشدار داد
شورای عالی انرژی در آستانه انحلال قرار دارد
این روزها در هر محفل تخصصی و یا غیر تخصصی ، صحبت از آلودگی هوا ، مازوت سوزی و به طور کلی آثار و تبعات مصرف انرژی های بویژه فسیلی و در نهایت ناترازی تولید و مصرف بوده و شرایطی را حاصل آورده که آحاد اجتماعی اعم از متخصصین و یا افراد عادی مشگلات انرژی را یکی از عمده ترین عارضه های اجتماعی مطرح و بطور صریح اظهار نظر می نمایند. تردیدی در این زمینه وجود ندارد که سوخت های فسیلی یکی از علل اصلی رشد و توسعه سریع کشورهای مختلف طی یکصد سال گذشته بوده اند . به واقع انرژی های فسیلی به خصوص نفت یکی از نشانه های تمدن انسانی در قرن بیستم به حساب می آیند که بدون آنها خیلی از پیشرفت های امروزی رخ نمی داد . با این حال همین انرژی های فسیلی بخصوص نفت ، گاز و ذغال سنگ، باعث ایجاد چالش های گسترده زیست محیطی ، امنیتی و اقتصادی برای کشورها و بطور کلی نوع انسان شده اند . به عنوان نمونه بسیاری از مشگلات زیست محیطی ، از جمله پدیده گرمایش زمین ، آلودگی هوا و تغییرات آب و هوایی که آینده حیات را در روی این کره خاکی با تهدید مواجه نموده اند، تنها بخشی از نتایج استفاده گسترده از نفت و گاز و ذغال سنگ هستند . ضمن اینکه به دلیل ارتباط تنگاتنگ انرژی با زندگی روزمره مردم و جوامع ، ارتباط قوی بین سیاست کشورها و بحث انرژی وجود دارد .
رضا پدیدار، رئيس كميسيون انرژي و محيط زيست اتاق تهران در گفتوگو باخبرنگار جهان اقتصاد اظهار داشت: در واقع اهميت انرژي در عرصه سياسي به حدي است كه الگويي از روابط كشمكش زا ، درگيرانه، همگرايانه و واگرايانه را در عرصه روابط بين الملل شكل داده است، در نتيجه بخشي از تعاملات كشورها در عرصه بين المللي و به تعبير ديگر بخشي از روابط بين الملل تحت تاثير انرژي و بخصوص نفت و گاز قرار دارد .
وی با بیان اینکه به واقع نفت را مي توان يكي از علل اصلي اختلافات، درگيري هاي جاري و نيز جنگ هاي يكصد ساله گذشته معرفي كردتصریح کرد: در عرصه اقتصادي نيز وابستگي به نفت امنيت اقتصادي كشورهاي مختلف را با تهديدات جدي مواجه کرده است، به طوري كه با نوسان قيمت نفت ، وضعيت بودجه و در نتيجه ثبات اقتصادي كشورهاي مختلف را با تهديد مواجه مي كند .
وی عنوان کرد: براي اثبات اين موضوع كافي است به آمارهاي بين المللي در اين زمينه توجه کرد به عنوان نمونه 95 درصد از تمامي توليدات صنعتي به نفت يا فرآورده هاي نفتي وابسته هستند . همچنين نفت 40 درصد از انرژي مورد نياز كشور و بيش از 90 درصد سوخت بخش حمل و نقل كل كشورهاي جهان را تامين مي كند. وی ادامه داد: بر اين اساس هر گونه خلل در توليد و انتقال نفت مي تواند توليد، حمل و نقل و در نهايت كل سيستم اقتصادي جهان را با تهديد مواجه کند، به هر حال در نتيجه همين مسايل و مشکلات، كشورهاي مختلف ضرورت گذار انرژي هاي فسيلي را درك کرده اند و تلاش دارند بخشي از انرژي مورد نياز را از ساير منابع تامين کنند، از جمله مي توان به موفق ترين كشورهاي جهان در زمينه روي آوردن به انرژي هاي تجديد پذير اشاره كرد كه كشورهاي عمدتا غربي در صدر هستند .
وی بیان کرد: براساس گزارش BP كشورهايي چون ژاپن ، آلمان ، انگلستان، فرانسه و آمريكا از جمله كشورهاي پيشرو در زمينه سرمايه گذاري و نيز استفاده از انرژي هاي تجديد پذير هستند . البته سرمايه گذاري بر انرژي هاي تجديد پذير تنها مختص به كشورهاي پيشرفته نيست و كشورهاي در حال توسعه نيز در اين زمينه فعال شده اند. از جمله مي توان به ايران اشاره کرد كه ضرورت اين امر را طي چند سال گذشته مورد توجه قرار داده است .
پدیدار تصریح کرد: ايران به عنوان كشوري در حال توسعه در تلاش است كه به توسعه پايدار دست يابد و براي رسيـدن به اين مهـم مي بايست سياستگــذاري هاي منطقي داشته و اركان سـه گانه توسعـه پايدار ( توسعه اجتماعي، توسعه اقتصادي و حفاظت از محيط زيست ) را در الگوي توسعه خود دنبال كند . اما فقدان مديريت و برنامه ريزي واحد انرژي در كشور موجب گرديده كه يكي از مهمترين موضوعات در عرصه پاسخگويي به نياز مصرف كنندگان انرژي ، " مديريت واحد انرژي " است . اين در حالي است كه در كشور ما تلاش هاي ناموفقي در جهت ايجاد مديريت واحد انرژي صورت پذيرفته است كه مهمترين دلايل آن را ورود وزارت خانه هاي نفت و نيرو به حوزه تصدي گري، اجرايي و عملياتي برشمرد و اين موضوع مهم در حالي است كه در دنيا سياست گذاران عرصه انرژي وارد امور اجرايي نمي شوند .
وی با بیان اینکه عدم تفاهم سازنده دو وزارت خانه نفت و نيرو با يكديگر در حوزه سياسگذاري از دیگر دلایل عدم موفقیت مدیریت واحد انرژی است خاطرنشان کرد: در اين زمينه بايد گفت در حالي كه طبق قانون وزارت نيرو مسئول برنامه ريزي انرژي در كشور است ، وزارت نفت به دليل سهم 97 درصدي خود در تامين انرژي كشور مدعي است كه بايد به عنوان برنامه ريز انرژي كشور شناخته شود . به گفته وی، ساده انگاري مقوله مديريت واحد انرژي در كشور از سوي مسئولان و عدم ديد كلان آنها نسبت به اهميت پتانسيل صرفه جويي انرژي در تمام مراحل توليد، توزيع و مصرف و زير ساخت هاي آن كه نتيجه آن عدم تشكيل به موقع اين شورا بوده است . ضمنا" همين امر سبب شده تا شوراي عالي انرژي از جريان فعاليتي خود متوقف و يا به نوعي در آستانه انحلال قرار گيرد .
وی تاکید کرد: شفاف نبودن بازيگران عرصه انرژي كشور و اعمال تصميم گيري هاي فراسازماني از سوي برخي نهادهاي سياست گذار، نظير قوانيني كه از سوي مجلس در تشديد روند گاز رساني به روستاها مشاهده مي شود .
پدیدار در پایان اظهار داشت: در نتيجه اين عوامل مي توان گفت كه برنامه ريزي برروي حامل هاي انرژي به صورت بخشي صورت مي پذيرد و نهادي واحد براي تصميم گيري و هماهنگ سازي اجراي برنامه ريزي در كشور وجود ندارد .