احتمال رشد تقاضا برای محصولات فولادی از سوی متقاضیان مصرفی ظرف هفته‌‌‌های ابتدایی پاییز و جلوگیری از رشد مستمر قیمتی در رینگ شمش فولاد عامل این تغییرات بود. محدودیت خریداران شمش به فروکش رقابت در رینگ شمش فولاد منجر شد، اما همچنان نرخ شمش فولاد و مقاطع طویل فولادی تطبیق نداشته و در صورت افزایش تقاضا برای مقاطع، رشد نرخ این محصولات دور از انتظار نیست.

آشفتگی رینگ فیزیکی با رصد خریداران

رینگ شمش فولاد، آخرین هفته از تابستان را مشوش به پایان رساند و تغییر چندباره ساعت انجام معامله، فعالان این بازار را سردرگم کرد. در این میان، برخی فعالان بازار تعویق ساعات معاملات را به الزام دارا بودن سهمیه بهین‌‌‌یاب در خریدهای دیروز مربوط می‌‌‌دانند و معتقدند که بازگشت الزام دارا بودن سهمیه بهین‌‌‌یاب جهت ثبت‌سفارش خرید شمش فولاد از رینگ فیزیکی بورس‌کالا با فروکش تقاضا، زمینه‌‌‌ساز اصلی این آشفتگی در ساعت معاملات رینگ صنعتی بوده است.

با نزدیک شدن به روزهای پایانی تابستان و اتمام تعطیلات، گمانه‌‌‌زنی‌‌‌هایی در خصوص رشد تقاضا در بازار محصولات نهایی فولادی مطرح شده است. در این شرایط، سیاستگذاران بخش فولاد برای کنترل نرخ شمش فولاد و جلوگیری از سرایت این رشد نرخ به بازار مقاطع طویل فولادی مجددا به سراغ استفاده از سهمیه بهین‌‌‌یاب در بخش ابتدایی و میانی زنجیره فولاد رفته‌‌‌اند.

کاهش تقاضای مصرفی در رینگ شمش فولاد داخلی ظرف هفته‌‌‌های ابتدایی تابستان، باعث شد تا لزوم برخورداری از کد بهین‌‌‌یاب در خرید مواد اولیه مصرفی در زنجیره آهن و فولاد کشور شامل گندله، آهن‌‌‌اسفنجی و شمش فولاد حذف شود. این تصمیم، متقاضیان سرمایه‌‌‌ای را روانه این بازارها کرد و به رفع رکود قیمتی در این بخش منجر شد؛ اما در عین حال زمینه رشد نرخ فروش شمش فولاد را فراهم کرد.

افزایش قیمت شمش فولاد با ورود متقاضیان سرمایه‌‌‌ای به این بازار، بارها مورد انتقاد کارشناسان قرار گرفت؛ چرا که رشد نرخ متناسب با بازار محصولات نهایی نبود و درواقع رقابت قیمتی میان متقاضیان سرمایه‌‌‌ای و نوردکاران برای کسب سهم از شمش به زیان صنایع تکمیلی کشور بود. در نهایت سیاستگذاران بخش صنعتی در شرایطی که احتمال رشد تقاضای مصرفی برای شمش و مقاطع طویل فولادی را در زمان کنونی می‌دهند، الزام برخورداری از کد بهین‌‌‌یاب برای خرید شمش فولاد از رینگ صنعتی را در هفته پایانی شهریورماه بازگرداند. کاهش قطعی برق صنایع با اتمام فصل گرما در کشور و احتمال افزایش فعالیت ساخت مسکن در اوایل پاییز، احتمال رشد تقاضا در رینگ شمش فولاد داخل را حتی با وضع محدودیت در خرید متقاضیان سرمایه‌‌‌ای مطرح کرد.

دورخیز قیمتی مقاطع با حمایت هزینه‌‌‌های تولید

روز دوشنبه 27 شهریورماه بالغ بر 188‌هزار تن شمش فولاد 3SP  و 5SP  در رینگ صنعتی بورس‌کالا عرضه شد که برای این محصول تقاضایی بالغ بر 148هزارتن در بازار به ثبت رسید و در نهایت بالغ بر 100هزار تن محصول مورد معامله قرار گرفت. میانگین نرخ فروش شمش فولاد از رینگ فیزیکی بورس‌کالا در آخرین هفته شهریورماه به نرخ 19هزارو500تومان به‌ازای هر کیلوگرم رسید که با احتساب مالیات ارزش‌افزوده و کارمزد ارکان بورس بهای تمام‌شده فروش شمش فولاد از این بازار به 21هزارو900تومان می‌‌‌رسد.  نوردکاران خریدار شمش فولاد، برای انتقال آن به واحد نورد به شکل میانگین هزینه‌‌‌ ‌هزار تومانی می‌‌‌پردازند.

در عین حال تبدیل شمش فولاد به میلگرد هزینه‌‌‌ای حدود 1/ 1درصدی نیز دارد. به این ترتیب میلگرد فولادی تولیدشده با این شمش نرخی در حدود 25‌هزار تومان خواهد داشت. این در حالی است که در شرایط کنونی مقاطع طویل فولادی با نرخی در کانال 24‌هزار تومانی در بازار آزاد معامله می‌‌‌شوند و در واقع میلگرد بازار آزاد ارزان‌‌‌تر از نرخ تمام‌شده تولید میلگرد در واحدهای نورد کشور است. این موضوع باعث شده است تا بازار مقاطع طویل فولادی آماده رشد نرخ با حمایت سیگنال‌‌‌های بنیادی بخش تولید باشد. در این شرایط اگر تقاضای مصرفی یا سرمایه‌‌‌ای جدیدی وارد بازار مقاطع طویل فولادی شود، باید منتظر صعود بهای میلگرد در بازار آزاد به کانال‌‌‌های بالاتر بود.

عرضه در بورس به‌‌‌صرفه‌‌‌تر از صادرات

در آخرین هفته از تابستان شمش فولاد 3SP  و 5SP با نرخ پایه‌‌‌ای در بازه 19‌هزار و 300تومان تا 20‌هزار و 550تومان روانه رینگ صنعتی بورس‌کالای ایران شد. با احتساب نرخ دلار حواله در بازار مبادله‌‌‌‍‌ای، شمش فولاد در بازار فیزیکی بورس‌کالای ایران در بازه قیمتی 6/ 514 تا 548دلار به ازای هر تن روانه رینگ فیزیکی شده است. این در حالی است که به گزارش متال‌‌‌بولتن، هر تن شمش فولاد صادراتی ایران ظرف هفته اخیر با نرخی در بازه 470 تا 490دلار به ازای هر تن فوب خلیج‌فارس صادر شده است.

میانگین نرخ فروش شمش فولاد صادراتی ایران در هفته گذشته برابر 480دلار به ازای هر تن بوده است. با احتساب نرخ ارز 37‌هزار و 500تومانی، بهای ریالی فروش شمش فولاد صادراتی ایران برابر 18‌هزار تومان خواهد بود. به این ترتیب باید گفت قیمت پایه عرضه شمش فولاد در رینگ فیزیکی بورس‌کالا بالاتر از نرخ فروش صادراتی آن با دلار حواله است. میانگین نرخ فروش شمش فولاد از بازار فیزیکی بورس‌کالای ایران در هفته پایانی شهریورماه به 19هزار ‌و 500 تومان رسید. با در نظر گرفتن نرخ 480دلاری برای هر تن شمش فولاد تولیدی در کشور، باید گفت معاملات شمش فولاد بر مبنای نرخ دلار 42‌هزار تومانی انجام شده است.

فاصله 12درصدی میان نرخ ارز حواله‌‌‌ در بازار مبادله‌‌‌ای (نرخ ارز بازگشت صادرکنندگان) و نرخ ارز کشف‌شده در بورس‌کالا باعث کاهش تمایل به صادرات شده است. درواقع تولیدکنندگان، عرضه در رینگ فیزیکی را به صادرات ترجیح می‌دهند. در عین حال این رویه باعث شده است تا صادرات از مبادی غیررسمی با هدف عدم‌بازگشت نرخ ارز و عرضه در سامانه مبادله رونق بیشتری به خود بگیرد. این موضوع با کاهش درآمدهای رسمی دولت به زیان اقتصاد کشور است.

اقبال به معامله‌‌‌گران فولاد جهانی بازگشت

بازار جهانی شمش و محصولات فولادی پس از ماه‌‌‌ها رکود، وارد مسیر رشد نرخ شده است. در حالی که موسسه فست‌‌‌مارکت میانگین نرخ فروش شمش فولاد صادراتی ایران را در ماه اوت برابر 441دلار به ازای هر تن ارزیابی کرده بود، بهای این محصول در نیمه سپتامبر به 470 تا 490دلار به ازای هر تن رسید. رشد تقاضا از سوی متقاضیان چینی عامل اصلی بهبود قیمتی فولاد در بازارهای جهانی بود. ظرف روز دوشنبه 18سپتامبر هر تن میلگرد در بازار داخلی چین با نرخ 3816یوآن معامله شد که این رقم در بازه هفتگی رشد 1/ 3درصدی و در بازه ماهانه افزایش 1/ 4درصدی داشت. رشد نرخ مقاطع طویل فولادی در بازار داخلی چین با ایجاد امیدواری نسبت به بخش ساخت مسکن در این کشور رقم خورده و از رشد بهای محصولات زنجیره آهن و فولاد در سایر بازارها از جمله بازار ایران حمایت می‌کند.