کنترل مصنوعی قیمت نفت دردوران کرونا
«واکاوی تحولات نفتی جهان در سال۹۹» در گفتگوی جهان اقتصاد با کارشناس حوزه انرژی
نوسانات و افت قیمت نفت در سال گذشته میلادی بدین صورت شکل گرفت که با جنگ قیمتی نفت بین روسیه و عربستان شروع و در ادامه با شیوع کووید19 به اوج خود رسید تا حدی که در سال 2020 قیمت نفت برنت حتی در سطح 19 دلار به ازای هر بشکه قرار گرفت که پس از آن توافق بی سابقه ای برای کاهش تولید 9.7 میلیون بشکه ای بین اعضای اوپک پلاس با برخی کشورهای جهان شکل گرفت.
زانا احمدی، کارشناس حوزه انرژی، در گفتگو با خبرنگار جهان اقتصاد اظهار کرد: گذشت چند ماه پایداری و پایبندی کاهش تولید موجب شد تا قیمت نفت در کانال 40 دلاری نوسان داشته باشد و در ادامه اعضای اوپک پلاس توافق کردند تا کاهش تولید خود را تا انتهای ماه دسامبر سال 2020 به 7.7 میلیون بشکه در روز برسانند که در نهایت در صورت بررسی بازار و بهبود قیمت نفت در سال 2021 این کاهش به 5.8 میلیون بشکه در روز برسد.
وی تصریح کرد: در نیمه دوم سال 2020 با سخت گیری در رفت و آمدها و تشدید قرنطینه برای کنترل شیوع کرونا در کشورهای جهان، قیمت نفت تا اندازه‌ای ثبات پیدا کرد و افق های روشن تری را برای افزایش قیمت نشان داد، به خصوص زمانی که موضوع کشف واکسن کرونا توسط شرکت ها و برخی کشورهای جهان مطرح شد و شروع واکسیناسیون، افق های بهتری برای بهبود اقتصاد جهانی از خود نشان داد.
احمدی عنوان کرد: عربستان سعودی بعد از پایان سیزدهمین نشست اوپک پلاس اعلام کرد که تولید نفت خود را علاوه بر میزانی که با سایر اعضای اوپک پلاس توافق کرده بود، یک میلیون بشکه در روز تا ماه‌های فوریه و مارس سال ۲۰۲۱ میلادی به صورت داوطلبانه کاهش می دهد که این خبر به نوعی موجب حمایت از بازار نفت شد و حدود 5 درصد قیمت نفت برنت را در آن زمان جابجا کرد و به بالای 50 دلار در هر بشکه رساند.
وی با بیان اینکه قیمت نفت برنت در معاملات اخیر بازارهای جهانی در نیمه اول سال 2021 سقف مهمی که 60 دلار به ازای هر بشکه بود را شکست و به بالاترین قیمت در یک سال گذشته رسید گفت: این افزایش قیمت به عوامل متعددی بستگی داشته که از مهم ترین آنها می توان به شروع گسترده واکسیناسیون کووید19، بهبود اقتصاد جهانی، کاهش تولید اوپک پلاس و به خصوص کاهش داوطلبانه یک میلیون بشکه ای عربستان تا ماه‌های فوریه و مارس سال ۲۰۲۱ میلادی و کاهش ذخایر تجاری ایالات متحده وغیره اشاره کرد.
به گفته وی، حال موضوع مهمی که مطرح می شود این است که آیا قیمت نفت ممکن است به بالای 70 دلار و یا بیشتر برسد؟ و آیا قیمت در آن محدوده پایدار خواهد بود؟ با بررسی موضوع می توان متوجه شد که قیمت نفت به صورت مصنوعی کنترل شده است بدین معنی که ابتدا تقاضای نفت به دلیل کووید 19 کاهش یافت (تقاضایی که در سال ۲۰۱۹ در حدود ۱۰۰ میلیون بشکه نفت در روز بود ولی در سال ۲۰۲۰ با شیوع کرونا به نزدیک ۸۰ میلیون بشکه در روز رسید) و سپس با اقدامات اوپک پلاس و سایر عوامل قیمت رو به افزایش نهاد.
وی خاطرنشان کرد: این موضوع یعنی یک ظرفیت مازاد تولید در بین اعضای اوپک پلاس وجود دارد و اگر قیمت ها بخواهد سیر صعودی داشته باشد با توجه به فعال شدن تولید نفت شیل و توافقی که روی قیمت حدود 60 دلار بین تولیدکنندگان بزرگ مثل روسیه و عربستان وجود دارد موجب می شود تا اعضای اوپک پلاس به فکر باز کردن شیرهای تولید خود افتاده و قطعاً کشورهای خاورمیانه نیز به دلایل اقتصاد پترو دلاری از این موضوع پیروی خواهند کرد.
احمدی ادامه داد: البته نباید فراموش کرد که قیمت بالای 65 دلار برای کشورهای وارد کننده عمده نفت جهان همانند چین و هند نیز خوشایند نیست. پس قیمت نفت ممکن است سیر صعودی داشته باشد و حتی به بالای 70 دلار برسد لیکن با در نظر گرفتن شرایط کنونی پایدار نخواهد بود، علاوه بر موضوعات یاد شده موضوع بهبودی اقتصاد جهانی یعنی بخش تقاضا نیز مطرح هست.
وی خاطرنشان کرد: در کل موضوعاتی مثل پایان همه گیری کرونا، پیک تقاضای نفت که برخی از سال 2025 و برخی دیگر از سال 2040 صحبت می کنند و برخی دیگر نیز معتقدند تقاضای حدود 100 میلیون بشکه سال 2019 در واقع پیک تقاضای نفت بوده است، تصمیمات آتی جو بایدن و سیاست های پیش روی ایالات متحده، سرعت عملکرد کشورها در خصوص توافقنامه پاریس در خصوص کاهش تولید کربن، جنگ تجاری، افزایش یا کاهش تولید اعضای اوپک پلاس، رشد اقتصادی کشورها، مسائل ژئوپلیتیک در خاورمیانه و کشورهای نفتی، کاهش یا افزایش موجودی ها و ذخایر نفت تجاری مصرف کنندگان عمده جهان و به خصوص کشورهای سازمان توسعه و همکاری اقتصادی، همه و همه از عوامل مثبت و منفی تاثیر گذار بر بازار نفت هستند.
به گفته وی، بر این اساس پیش بینی می شود که قیمت میانگین نفت برنت در کل سال 2021 به بیش از 60 دلار به ازای هر بشکه نرسد.
