فریده خدادادی
در سال های اخیر تداوم خشکسالیها میزان بارشها و به دنبال آن ورودی سدها و ذخایر را کاهش داده است به طوری که حجم ذخایر سدهای تهران هم به ۶۲۵ میلیون متر مکعب رسیده است.
به گزارش جهان اقتصاد، متاسفانه به دنبال تشدید خشکسالی، بسیاری از شهرها از جمله شهرهای استان سیستان وبلوچستان از مشکل بی آبی رنج میبرند و آبرسانی به روستاهای آن از طریق تانکر انجام میشود و در مقابل با برداشت منابع آب با اقداماتی نظیر سدسازی و انتقال آب مواجه هستیم.
در قسمت نخست بررسی چالشهای آب و بروز خشکسالی در کشور روز گذشته مطلبی با عنوان « کفگیر آب ته دیگ خورد» درگفتگو با محبوب فر، کارشناس محیط زیست و توسعه پایدار در همین صفحه
/کفگیر-آب-ته-دیگ-خورد/https://jahaneghtesad.com منتشر شد؛ عضو انجمن مخاطرات محیطی و توسعه پایدار ایران در این گفتگو تاکید کرد که با وجود خشکسالی توجه به محیط زیست باید در اولویت قرار گیرد و آب باید در طبیعت و دریاچهها، رودخانه ها، تالاب ها جاری شود.
وی عنوان کرد که مقامات کشور نباید به محیط زیست به عنوان یک واژه تزیینی نگاه کنند و پرسش مهم این است که چرا همچنان با برداشت آب در استان اصفهان، چهارمحال و بختیاری، خرم آباد و... مواجه هستیم که حتی این اقدام اجرایی شده است؟!
خبرنگارجهان اقتصاد درقسمت دوم این بحث، گفتگو با محمدرضا محبوب فر، کارشناس محیط زیست و توسعه پایدار را ادامه داده است که درادامه میخوانید:
**کام رودخانهها خشک شد
این کارشناس محیط زیست و توسعه پایدار با بیان این که کام خشک رودخانه ها را شاهد هستیم، گفت: رودخانه ها و رودهای بزرگ کم آب شدند یعنی به طور وحشتناک با مشکل کم آبی مواجه هستند یا به طور کامل خشک شدند. همچنین کاهش حجم ذخایر آب پشت سدها را شاهد هستیم.
**قطعی آب روستاهای غرب کشور
محبوب فر گفت: خبرهایی نیز از قطع شدن آب لوله کشی بسیاری از روستاهای غرب نیز شنیده میشود. آبرسانی بسیاری از روستاها نیز از طریق تانکر در حال انجام است.
وی عنوان کرد: بهرغم این که یکصد شهر درمحدوده تنش آبی قرار دارند، آبرسانی به این مناطق با استفاده از تانکر به آن انجام میشود.
عضو انجمن مخاطرات محیطی و توسعه پایدار ایران گفت: با وجود بحران بیآبی در کشور، همچنان آب در حال مصرف است.
محبوب فر بیان کرد: در حال حاضر میزان بارش درکشورهای همسایه ایران مانند ترکیه، عربستان، مصر، کویت، امارات و... کمتر از ایران است اما به تکنولوژی تولید آب دست پیدا کردند و از طرفی نیز از بیابانزایی جلوگیری میکنند.
عضو انجمن مخاطرات محیطی و توسعه پایدارایران تصریح کرد: مشاهده پدیده ریزگردها در بعضی از شهرها که غالبا عنوان میکنند که دارای منشا خارجی است بالعکس دارای منشا داخلی است. وزش باد در هر نقطه از کشور میتواند ریزگرد و آلودگی هوا را به دنبال داشته باشد.
محبوب فر با اشاره به خشک شدن زرینهرود و سیمینهرود بیان کرد: این دو رود تامین کننده آب دریاچه ارومیه بودند که خشک شدند.
وی بیان کرد: برای توسعه صنعت و کشاورزی از یک سو و همچنین تامین آب شرب کشور با جمعیت 90 میلیون نفر، نیاز مبرم به آب احساس می شود در حالی که توان اکولوژیکی کشور بین 45 الی 50 میلیون نفر است.
محبوب فرافزود: هنگامی که توان اکولوژیکی یک سرزمین دستکاری میشود نباید توپ را به زمین طبیعت انداخت.
وی گفت: وضعیت بارشها در سال آبی جاری خیلی خوب بوده به طوری که حتی بعضی از ماهها بارشها فرا نرمال بوده است اما مسئولین به جای مدیریت آب و اجازه به نسل آینده برای تامین آب، هیچ آبی برای نسل فعلی هم باقی نگذاشتند.
عضو انجمن مخاطرات محیطی و توسعه پایدار ایران بیان کرد: چرا هر روز یک صنعت آببر در کشور ایجاد میشود؟ چرا سدسازیها ادامه دارد؟ چرا آب از یک حوضه به حوضه دیگر انتقال پیدا میکند؟ این موارد تغییرات اکولوژیک را به دنبال دارد.
** تامین آب برای نسل کنونی هم مشکل است
محبوب فردر ارتباط با سرانه مصرف آب در کشور کفت: در حال حاضر سرانه مصرف آب برای هر ایرانی 6900 متر مکعب بوده است که به 1200 متر مکعب رسیده است یعنی حتی در برهه کنونی برای تامین آب برای نسل حاضر با مشکل مواجه هستیم.
وی عنوان کرد: متاسفانه مسئولین مربوطه نسبت به تجمیع آب سیلابهای گذشته اقدام نکردند و این گونه بود که آب سیلاب هدر رفت و الا چرا باید با وجود حجم سیلاب و باران در فصل زمستان اکنون با مشکل آب و ورشکستگی آبی در کشور رو برو شویم؟
** مصرف بیش از 90 درصد منابع آب تجدید پذیر کشور
این کارشناس محیط زیست و توسعه پایدار افزود: در حال حاضر به جرات میتوان گفت که بیش از 90 درصد منابع آب تجدیدپذیر کشور مصرف شده است در حالی که براساس توسعه پایدار اصل محیط زیستی نباید اجازه مصرف منابع آب تجدیدپذیر داده شود.
محبوب فر بیان کرد: با آغاز فصل گرم و استفاده مردم از وسایل سرمایشی کولر، هدررفت آب افزایش یافته است چرا مانند کشورهای خاورمیانه و آسیایی که کمبود آب در آن مناطق یک سوم ایران هم نیست، نسبت به صرفه جویی در استفاده از وسایل سرمایشی که همراه با مصرف آب کمتری است ، اقدام نکردیم؟
** مدیریت ناکارآمد در بهرهوری از منابع آبی
وی تصریح کرد: شبکه زیرزمینی توزیع آب آشامیدنی در شهرهای کشور بین 20 الی 30 درصد با پرت آب همراه است یا به دنبال سدسازیهایی که در کشور صورت میگیرد، 30درصد منابع آب کشور را پشت سدها به واسطه تبخیر از دست میرود بنابراین مدیریت ناکارآمد در بهره وری از منابع آبی را شاهد هستیم.
وی معتقد است ، اکنون در کشور اجرای طرحهای سریع آبرسانی در روستاها در قالب طرح محرومیتزدایی در حال انجام است که انتقال آب بین حوضهای بوده و بسیار خطرناک است.
محبوب فر افزود: انتقال آب از اصفهان و چهارمحال و بختیاری برای سایر حوضههای آبخیز به نام طرح آبرسانی به روستاها یک خطا و به معنای انتقال آب است. بنابراین باید گفت متاسفانه مدیریت منابع آبی کشور به یک چالش عمیق برای محیط زیست تبدیل شده است.