رجب طیب اردوغان به تهران آمد

سرانجام پس از کش و قوس های فراوانی که بعد از اظهارات اخیر رییس جمهور ترکیه در فضای رسانه ای به وجود آمده بود، رجب طیب اردوغان روز سه شنبه به تهران آمد و علی رغم اظهارات برخی منتقدان که وی را حتی به عامل سعودی ها متهم کرده بودند محور مذاکرات وی با رییس جمهور روحانی موضوع اقتصاد بود.

اگرچه اردوغان در این دیدار مشترک در مواضعی همسو با جمهوری اسلامی ایران به طور صریح اعلام کرد: نباید اجازه دهیم در عراق و سوریه مسلمانان کشته شوند اما در روزهای گذشته موضع گیری وی درباره مساله یمن مورد انتقاد برخی فعالین سیاسی کشورمان قرار گرفت به طوری که در بیانیه های مختلفی خواستار لغو سفر رییس جمهوری ترکیه به ایران شدند.

با این حال کارشناسان معتقدند سفر اردوغان به تهران بیش از هر چیز دیگر بوی اقتصاد می دهد، این موضوع هم در بیانیه مشترک مطبوعاتی در تهران و آنکارا مطرح شده بود و هم در اظهارات روز دوشنبه ابراهیم کالین، سخنگوی ریاست جمهوری ترکیه به خوبی مشهود بود.

رجب طیب اردوغان هم در نشست خبری مشترک با همتای میزبانش با اشاره به مذاکرات صورت گرفته بین دو طرف، گفت: هم ما و هم ایران معتقد بودیم که باید شورای عالی همکاری اقتصادی زمینه‌های افزایش حجم مبادلات را بررسی کنند.

وی افزود: در این جلسه ۸ سند و یک بیانیه مشترک امضا خواهد شد که گام بسیار مهمی برای گسترش تجارت اقتصادی بین هر دو کشور است. اردوغان البته به نکته مهم دیگر اقتصادی نیز در این نشست اشاره کرد و با تاکید بر افزایش همکاری‌های مشترک بین دو کشور، افزود: باید هر دو کشور سعی کنیم از زیر تسلط پول‌های دیگران بیرون آییم و پول‌های ملی را به جریان بیاندازیم، البته بانک‌های مرکزی ما با هم صحبت کردند، اما هنوز گام موثری برداشته نشده است. ما می‌خواهیم هر چه ایران از ترکیه می‌خرد با پول ترکیه باشد و هر چه ترکیه از ایران می‌خرد با پول ایران باشد و در این زمینه می‌توانیم برای کشورهای منطقه نمونه باشیم.

عزم تجاری دو کشور کم است

رئیس‌جمهور ترکیه با بیان اینکه در رابطه با مسائل سیاسی در صحنه‌های بین‌المللی نیز مذاکراتی داشتیم، گفت: در رابطه با مسائل اقتصادی یک موضوع مشخص را داشتیم که حدود ۱۴ میلیارد دلار عزم تجاری‌مان کم است. ما قصد داشتیم این را به ۳۰ میلیارد دلار برسانیم، اما الان عقب افتاده‌ایم. صادرات ایران به ترکیه در حدود ۱۰ میلیارد دلار است، اما صادرات ما به ایران چیزی در حدود ۳۰ میلیارد دلار است که تفاوت تجاری دو کشور به نفع ایران است.

ایران تخفیف گازی بدهد بیشتر می خریم

اردوغان گفت: معتقدیم که در دوران جدید باید قدمهای مشترک رو به جلو برداریم و موانع موجود در این زمینه برداشته شود. ما بخش اعظمی از گاز طبیعی ایران را می‌خریم و این یک رقم قابل توجهی است، یعنی بیشترین و گران‌ترین گاز را از ایران می‌خریم که اگر قیمت‌ها پایین آید ما میزان خرید گاز را زیاد خواهیم کرد. روستاهای ما به گاز ایران نیاز دارند و ما نیز دل‌مان می‌خواهد با قیمت پایین‌تری آن را به مردم بفروشیم و ضرورت دارد که به یک نقطه مناسبی برسیم.

وی با بیان اینکه ما در یک نقطه خاصی هستیم، گفت: ما خیلی از مشکلات موجود بین تهران و آنکارا را حل کردیم، اما بوروکراسی مشکلاتی را درست می‌کند و باید از این بلا راحت شویم. ما خواستار پرواز به شهرهای غیر از تهران نیز هستیم و می‌خواهیم مسئله توریسم فرهنگی را به شهرهای یکدیگر انتقال دهیم. تجربه دو کشور در این زمینه زیاد است و باید از آن استفاده کنیم.

بررسی تجارت دو کشور محور مذاکرات

حسن روحانی، رییس جمهوری کشورمان نیز پس از پایان مذاکرات در مجموعه سعدآباد در جمع خبرنگاران، ضمن خیر مقدم به رجب طیب اردوغان رییس جمهور ترکیه و وزراء و هیات همراه وی گفت: ما امروز جلسه مفصل و بسیار خوبی داشتیم و سپس در شورای عالی همکاری که دومین جلسه شورای عالی همکاری بود با حضور وزرا شرکت کردیم و در زمینه روابط دوجانبه و همچنین راجع به مسائل منطقه گفت وگو کردیم .

وی افزود: توافقات و تفاهمات بسیار مهمی در زمینه روابط دو جانبه، مساله انرژی، حمل ونقل و ترانزیت، سرمایه گذاری های بخش خصوصی دو طرف در کشورهای یکدیگر و همچنین در کشور ثالث داشتیم و مسایل مربوط به تجارت و تعرفه ترجیحی و نیز تجارت ترجیحی را مورد بحث و بررسی قرار دادیم.

رییس جمهوری تصریح کرد: همچنین در این جلسه در خصوص مسایل فرهنگی و توسعه روابط فرهنگی، کالاهای فرهنگی، دانشگاهها، مراکز علمی و تحقیقاتی و همچنین راجع به توسعه مسایل امنیتی در زمینه مرز بحث شد که مرزهای امن تری داشته باشیم و درباره همکاری علیه تروریسم در مرزهای دو کشور با هم تفاهم و توافق داشته باشیم .

روحانی اضافه کرد: خواست دو کشور این است که روابط تجاری دو طرف را که در سال گذشته ۱۴ میلیارد دلار بوده به مرز ۳۰ میلیارد دلار برسانیم و این هدف را دنبال کنیم؛ در شورای همکاری که قبل از این جلسه تشکیل شده بود، در خصوص موارد ذکر شده با هم بحث کردیم .

رییس جمهوری تصریح کرد: قرار شد تا اجلاس بعدی این موارد توسط روسای کمیسیون های مشترک دو طرف دنبال شود و به نتایجی برسیم که در سومین شورای عالی که در استانبول خواهد بود بتوانیم به توافق برسیم .

رییس جمهوری در ادامه از دولت ترکیه برای حمایت هایی که همیشه از ایران در موضوع هسته ای داشته است تشکر کرد و گفت: ترکیه همچنین از تفاهم هایی که در لوزان سوییس انجام شد استقبال کرد.

روحانی افزود: معتقدم این تفاهم ها بین ایران و ۱+۵ می تواند به ارتباط اقتصادی و تجاری ایران و ترکیه کمک کند و تسهیلات بیشتری برای سرمایه گذاران به وجود آورد .

رییس جمهور ادامه داد: اکنون در مقطعی حساس، گفت وگوها میان مسوولان ایران و ترکیه انجام شد مسایل منطقه ای که متاسفانه شاهد ناامنی و بی ثباتی در آن هستیم.

روحانی افزود: دو طرف هم نظریم که بی ثباتی، ناامنی و جنگ در کل منطقه باید متوقف شود و با کمک هم با تروریسم و افراطی گری مبارزه کنیم تا شاهد برادری میان مسلمانان و مردم منطقه باشیم .

رییس جمهوری افزود: علاوه بر این، در خصوص مسایل عراق، سوریه و فلسطین و مشکلات آنها بحث و تبادل نظر کردیم و در خصوص مساله یمن بحث مفصلی داشتیم.

روحانی با بیان اینکه نقاط مشترکی در زمینه یمن میان ایران و ترکیه وجود دارد گفت: روسای جمهوری دو کشور معتقدیم که باید هر چه سریع تر جنگ و خونریزی در این منطقه متوقف، آتش بس کامل برقرارو حملات متوقف شود.

رییس جمهوری افزود: بعد از برقراری آتش بس در یمن می توانیم شرایطی را شاهد باشیم که کمک های انسانی ارسال شود و دو کشور ایران و ترکیه و کشورهای دیگر به آنها کمک کنند تا در یمن شاهد شرایطی باشیم که صلح و ثبات، امنیت و دولت فراگیر با گفت وگوهای یمنی برقرار شود.