فریده خدادادی-همدان که به عنوان قدیمی‏ترین شهرایران و از کهن‌ترین شهرهای جهان شناخته شده در دامنه کوه الوند واقع شده است، اما مدتی است که با مشکل بحران آب دست و پنجه نرم می‎کند به نحوی که دراکثر مناطق این شهر قطعی آب رخ داده است و روستاهای آن گرفتار تنش آبی شدند و مردمانش از فرط بی آبی فریاد می‏زنند. در این میان ماجرای اهمال کاری نسبت به خط انتقال آبی که سال‏ها پیش مردم منتظر بهره برداری از آن بودند، نیز به چشم می‏خورد.به رغم این که عملیات اجرایی طرح آبرسانی به همدان با خط انتقال به طول ۱۴۰ کیلومتر از سال ۱۳۸۶ آغاز شده است اما این روند به کندی پیش رفت.

به گزارش جهان اقتصاد، در سال‏های اخیر به دلیل کاهش نزولات آسمانی و تشدید خشکسالی‏ها بسیاری از شهرها از جمله همدان با مشکل کمبود آب و تنش آبی مواجه شدند.

پیش‌تر معاون بهره‌برداری و توسعه آب شرکت آبفای استان همدان از شناسایی ۸۷ روستای دارای تنش آبی در این استان خبر داده بود.

رییس جمهور هم در سفر به همدان بر اتمام طرح آبرسانی به همدان تاکید کرده بود. احمد وحیدی، وزیر کشور هم شامگاه پنج‌شنبه 11شهریورماه در پانزدهمین نشست اعضای شورای آب استان همدان گفت که باید با تهیه یک نقشه دقیق از شرایط موجود، وضعیت شبکه آبرسانی محلات و نقطه به نطقه شهر همدان بررسی شود.

خبرنگار جهان اقتصاد در ارتباط با آخرین وضعیت تامین آب در استان همدان با محمدرضا محبوب فر، کارشناس محیط زیست و توسعه پایداربه گفتگو پرداخته است که درادامه می‏خوانید:

عضو انجمن مخاطرات محیطی و توسعه پایدار ایران گفت: قطعی گسترده آب همدان به دلیلی خشک شدن آب پشت سد اکباتان رخ داده است و مسئولین به جای پرداختن به بحران آب در این منطقه و جدی گرفتن اعتراضات مردمی، آن طور که باید پاسخگو نیستند.

‌محبوب فر افزود: سد اکباتان در سال1342به بهره برداری رسید، حجم مخزن هشت میلیون متر مکعب بود و به دنبال رشد جمعیت و افزایش ارتفاع و طول، حجم آن به 36 میلیون متر مکعب رسید. در حالی که درهمان سال افتتاح این سد، ظرفیت اکولوژیکی منابع آبی در منطقه مشخص شد و براساس آن حجم سد را به 8 میلیون متر مکعب رساندند یعنی حجم آن را 5 برابر خارج از توان اکولوژیکی منابع آبی در منطقه ارتقا دادند.

وی تصریح کرد: پس از مواجهه همدان با قطع آب و بحران آبی اعتراضات آبی در این شهر شدت گرفت و براساس آخرین گزارش‏ها متاسفانه 25 نفر بازداشت شدند. فرماندار همدان هم در توضیح این مساله عنوان کرده است که ۲۰ نفر از این افراد، ساکن استان همدان نبودند.

وی معتقد است، این که اعلام شود معاندین و منافقین نسبت به مشکل آب شهر همدان قصد سواستفاده دارند، نوعی سرپوش گذاشتن روی مشکل اصلی مردم همدان یعنی مساله آب شرب و انحراف اذهان عمومی نسبت به موضوع اصلی است.

عضو انجمن مخاطرات محیطی و توسعه پایدارایران بیان کرد: در حال حاضر کمبود منابع آب زیر زمینی و برداشت‏های بی‏رویه منابع آب سطحی در استان همدان موجب خالی شدن سد شده است و کارایی خود را ازدست داده است به همین دلیل مردم این استان با مشکل قطعی آب همچنان روبه رو هستند.

**خطر انتقال آب از سد تالوار

محبوب فرگفت: با توجه به بحرانی بودن وضعیت آب در استان همدان، وزارت نیرو به دنبال انتقال آب از «سد تالوار» به این استان است درحالی که آب این سد بنا به گفته منابع محلی، مراجع سلامت و دانشگاهها، دارای آرسنیک و آلودگی است و به هیچ عنوان برای مصارف شرب مناسب نیست.

وی افزود: اکنون برداشت‏های بی رویه از منابع آبی درهمدان که از آن تحت عنوان «خروج پنهان آب یا صادرات آب» یاد می‏شود، این استان را تشنه کرده است.

به گفته محبوب فر، به رغم این که از قبل لزوم ساماندهی این نوع برداشت‏های بی‏رویه هشدار داده شده بود اما اکنون شش برابر آب شرب مورد نیاز همدان برای کشت محصولاتی مانند سیب زمینی به کار می‏رود یعنی بخشی از موضوع صادرات آب به خودکفایی در کشت محصولات کشاورزی و محصولات آب‏ بر باز می‏گردد.

این کارشناس محیط زیست و توسعه پایدار به نیروگاه شهید مفتح همدان به عنوان عامل دیگر خشک شدن سفره ‏های آب زیرزمینی در همدان و دشت کبودر آهنگ، اشاره کرد و گفت: نیروگاه شهید مفتح دراستان همدان در سال 76 افتتاح شد و سیستم خنک کنندگی آن به آب فراوان نیاز دارد که از60 حلقه چاه عمیق تامین می شود.

** وضعیت آبی در همدان در ابهام است

محبوب فر ضمن هشدار درباره روند ادامه‌دار بی‌آبی در همدان اظهار کرد: اقداماتی برای تامین آب انجام شده است اما مدارس به تانکرهای ذخیره آب تجهیزهستند و در نقاط دیگر بحث آبرسانی با تانکر وجود دارد و وضعیت آبی در همدان همچنان در ابهام است!

وی گفت: براساس گزارشات میدانی با گذشت سه هفته از قطعی آب درهمدان، همچنان آب سالم شهری در دسترس شهروندان نیست و چاههای متفرقه را به مدار آبرسانی وارد کردند.

محبوب فر افزود: بیش از 20 حلقه چاه جدید به مدار برای تامین 50 درصدی که به واسطه خارج شدن سد اکباتان از مدار آبرسانی حذف شده بود، وارد مدار تامین آب شده است اما شهروندان اعلام کردند که آبی که در لوله‏ها جاری شده قابل شرب نیست و طعم و بوی نامطبوعی دارد که پس از جوشاندن هم قابل استفاده نخواهد بود.

محبوب فرعنوان کرد: همچنان قطعی آب درمناطق استان همدان ادامه دارد به طوری که از آب غیربهداشتی و غیرشرب هم برخوردار نیستند یا آب با فشار کم در لوله‏ ها وجود دارد.

** بازار سیاه آب معدنی در بحبوحه بی‌آبی

 وی بیان کرد: سوپرمارکت‏ها در مدان بسیار شلوغ است و صف‏های طولانی برای آب معدنی و بازار سیاه بابت قیمت‌های گزاف آب معدنی وجود دارد.

عضو انجمن مخاطرات محیطی و توسعه پایدار ایران گفت: برای همدان به سبب دارا بودن الوند که سرزمین هزارچشمه است، باید این پرسش را مطرح کرد که چرا منابع آبی آن خشکانده شد و چرا برداشت‏های بی رویه از منابع آبی در آن رخ داد؟

**طرح 17 ساله همچنان نیمه تمام است

علیرضا قاسمی فرزاد، استاندار همدان نیز در خصوص آخرین وضعیت طرح آبرسانی به همدان عنوان کرد که درحال حاضر شاخص‌ترین طرح استان، ابرپروژه آبرسانی به شهر همدان است که به رغم گذشت حدود ۱۷ سال از اجرای آن «مصوبه سفر سال ۱۳۸۳ رهبری به استان همدان» به نوعی نیمه کاره و بلاتکلیف رها شده بود که با استقرار دولت سیزدهم، تکمیل و بهره برداری از آن به عنوان یک اولویت و در راستای رفع مشکل تاریخی آب همدان در دستور کار قرار گرفت.

قاسمی فرزاد با اشاره به اینکه کار مطالعاتی این طرح تا سال ۸۶ طول کشید و قرار بود این طرح در سال ۱۳۹۰ افتتاح شود، تصریح کرد: تا سال گذشته و پیش از آغاز فعالیت دولت سیزدهم، این پروژه تنها ۴۰ درصد پیشرفت فیزیکی داشت  و از ابتدای دولت تاکنون برای تکمیل طرح کار شبانه روزی شده به نحوی که پروژه در آستانه بهره برداری است.

استاندار همدان با اشاره به اینکه طول مسیر انتقال آب برای این پروژه تا تصفیه خانه نزدیک شهر همدان ۱۴۰ کیلومتر است، گفت: پس از آن و با خطوط موجود تا ارتفاع ۱۸۰ متر، آب پمپاژ و سپس به داخل شهر همدان منتقل می شود.

**اتمام خط انتقال آبرسانی اضطراری به همدان

سخنگوی صنعت آب استان همدان با اعلام این خبر که اجرای خط انتقال ۱۶.۵ کیلومتری آبرسانی اضطراری به شهر همدان به اتمام رسید، گفت: در حال حاضر در حال آبگیری، شستشو و نصب اتصالات هستند که پس از این اقدامات آب وارد ایستگاه پمپاژ سد آبشینه خواهد شد.