هجوم لوله‌هاي گاز به "نقش رستم"
23 بهمن ماه سال گذشته به‌دنبال حفاري شرکت گاز در حريم درجه‌ي يک نقش رستم در شهرستان مرودشت، سازه‌اي ناشناس در مسير خط لوله‌ي گاز کشف شد.
سازه‌اي که نتوانست توجه مسوولان ميراث فرهنگي را براي توجه يا دست کم بررسي و کاوش، جلب و توقف کار شرکت گاز را براي مدتي به‌دنبال داشته باشد. اين روزها ماشين‌هاي سنگين شرکت گاز به نزديک‌ترين نقطه‌ي نقش رستم رسيده‌اند و اجراي طرح ملي براي انتقال گاز از جنوب به شمال کشور را ادامه مي‌دهند.
يک باستان‌شناس در شهرستان مرودشت - مرتضي همايون - در يادداشتي با عنوان "غروب توسعه پايدار در آخرين نفس‌هاي نقش رستم" که آن را در اختيار خبرگزاري ايسنا قرار داده، با اعتراض به بي‌توجهي متوليان ميراث فرهنگي در استان فارس به وضعيت محوطه‌ي تاريخي "نقش‌رستم" آورده است: "از نشانه‌هاي کشورهاي توسعه‌نيافته يا در حال توسعه‌ي جهان سوم، بي‌توجهي به توسعه‌ي پايدار و استفاده از سرمايه‌هاي باستاني براي کسب درآمد پايدار و قرباني شدن آن توسط طرح‌هاي عمراني با بازده زماني اندک بوده است.
از ديرباز يکي از گذرگاه‌هايي که هميشه در طول هزاره‌ها مورد توجه و اهميت بوده و در هر دوره‌اي به آن افزوده شده و گاه مورد دستبرد قرار گرفته است، گذرگاه منحصربه‌فرد "نقش رستم" در مرودشت است که به‌دليل موقعيت خاص خود تا کنون ارزش خود را از دست نداده است.
در گذشته تنها مسير شاهي که بي‌ارتباط با موقعيت و ارزش باستاني اين محوطه نبوده، از اين معبر تاريخي تا زمان حال مي‌گذشته است که متأسفانه در عصر حاضر فقط با توجيه طرح‌هاي عمراني، شاهد هستيم گاهي با مجوزهاي صادرشده از سوي سازمان ميراث فرهنگي که خود به‌نوعي متولي و سرپرست اين‌گونه مجموعه‌هاي بي‌سرپرست و جداافتاده در منظر توسعه پايدار است، شايد تحت فشار وزارتخانه‌هاي ديگر، روبه زوال و تخريب جبران‌ناپذير، قرار گرفته است.
ابتدا به بهانه‌ي گسترش جاده و دو بانده کردن مسير جاده‌ي شيراز - اصفهان که آثار جبران‌ناپذيري بر روند تخريب محوطه باقي گذاشته است، سپس طرح‌هاي گازرساني - که دل هر انسان دلسوزي فارغ از نظر کارشناسي را به درد مي‌آورد - پس از آن اجراي خط آهن توسط دولت نهم که فقط با تلاش گروهي از کارشناسان و دوستداران ميراث به مقدار کمي جابه‌جا شد، اما در نهايت بر روند تخريبي مجموعه بي‌تاثير نبوده و نخواهد بود.
خطوط جديد انتقال برق نيز که برخلاف تعهد وزارت نيرو و شرکت‌هاي برق‌رساني عملا مانند طناب داري بر گردن اين مجموعه هر روز تنگ‌تر و مجالي بر حريم منظري "نقش رستم" باقي نگذاشته است.
در نهايت، در آخرين اقدام غيرمسوولانه و کاشناسانه مي‌توان به اجراي طرح ديگري توسط شرکت گاز اشاره کرد که نه‌تنها در چندماه گذشته با تخريب سازه‌اي در نقش رستم بر صدر اخبار قرار گرفت، بلکه به تعهد خود مبني بر انتقال مسير از حريم اين اثر نيز عمل نکرد. اين اقدامات همه در زير چتر نظارت و با تأييد و مجوزهاي سازمان ميراث فرهنگي انجام گرفته است."
همايون در ادامه‌ي يادداشت خود با طرح اين پرسش که "تا کجا مي‌توان به بهانه‌ي طرح‌هاي عمراني، پا را بر گردن محوطه‌اي تکرارناشدني مانند نقش رستم نهاد گذاشت و چشم روي فجايع، آثار و عواقب اين‌گونه طرح‌ها بست و شاهد آخرين نفس‌هاي نقش رستم که اسرار هزاره‌ها را در خود دارد، بود؟" آورده است: "چرا نبايد به عوض توجيه، سعي در انتقال مسيرهاي عمراني به مناطق کم‌خطرتر کرد که هم طرح‌هاي عمراني به سرانجام برسد و هم خطري بيش از اين محوطه‌هاي ارزشمند را که تکرارناشدني هستند را تهديد نکند؟"
