فریده خدادادی-در سال‎های اخیر استفاده از سوخت‎های فسیلی مضرات فراوانی برای کره زمین همراه بوده است به طوری که پخش آلاینده‌های ناشی از سوخت‌های فسیلی در هوا سلامت انسان‌ها را به مخاطره انداخته است که باید از انتشار آن جلوگیری کرد.

به گزارش جهان اقتصاد؛ با سوخت حاصل از آزاد شدن انرژی ذخیره شده در سوخت‌های فسیلی انواع ذرات از جمله خاکستر، در جو منتشر می‎شود که انتشار آن شامل گوگرد، نیتروژن و کربن است و می‎تواند برای محیط زیست و اکوسیستم مضر باشد و این وضعیت موجب می‎شود تا با پدیده‌هایی مانند افزایش دمای کره زمین و تغییرات اقلیمی روبه‌رو شویم و اینجاست که باید استفاده از انرژی‌های تجدیدپذیر جایگزین شود.

خبرنگار جهان‌اقتصاد به منظور بررسی تاثیر انرژی‎های تجدید‌پذیردر کاهش گرمایش زمین با دکتر هاشم اورعی، استاد دانشگاه صنعتی شریف و رییس انجمن علمی انرژی بادی ایران به گفتگو پرداخته است که در ادامه می‌خوانید.

این استاد دانشگاه اظهار کرد: هنگام بررسی شرایط  دمای‌ کره‌زمین حتی در قرن جاری و درطول 80 سال اخیر دمای کره زمین بیش از یک درجه سانتیگراد افزایش یافته است که این دما نسبت به گذشته بسیار زیاد است زیرا در طول 10هزار سال دمای کره زمین مثبت و منفی یک درجه تغییر کرده است یعنی در طول حداکثر یکصد سال به اندازه 10 هزارسال افزایش دما را شاهد بوده‎ایم و اگر به این روال ادامه دهیم در پایان قرن جاری میلادی یعنی 80 سال دیگر (2100) دمای کره زمین 4 درجه سانتیگراد افزایش را نشان می‎دهد که یعنی بخش مهمی از جهان قابل سکونت نخواهد بود.

** عوامل افزایش دمای کره زمین

رییس انجمن علمی انرژی بادی ایران، جنگل‌زدایی را از جمله عوامل افزایش دمای کره زمین برشمرد و افزود: درحال حاضر در دنیا 15 میلیارد درخت در سال قطع می‎شود.

اورعی بیان کرد: استفاده نابجا از اقیانوس‎ها از دیگرعوامل افزایش دمای کره زمین محسوب می‎شود به طوری که از دهه پنجم میلادی تاکنون، 90 درصد ماهیان بزرگ اقیانوس‎های دنیا صید شدند که جایگزین نشدند و با این اقدام به نوعی اکوسیستم اقیانوسها برهم زده شده است و به دلیل بی‌توجهی میزان اسید آب اقیانوس‎ها افزایش پیدا کرده است یعنی هم ماهی صید شده و با اضافه شدن اسید در آب اقیانوس‎ها، فضای مناسب برای تداوم حیان ماهیان از بین رفته است.

رییس انجمن علمی انرژی بادی ایران گفت: جنگل‎ها و اقیانوس‎ها نقش بسیار زیادی در جذب کربن هوا دارند و با اقداماتی که اشاره شد، سپر جلوی بشر در مقابله با جذب کربن از بین رفته است و از سوی دیگر میزان پخش کربن در هوا نیز افزایش یافته است.

به گفته اورعی، بیش‌ترین نقش در آلایندگی هوا و در پخش دی‌اکسید کربن در هوا به سیستم انرژی جهان باز می گردد که ناشی از سوخت‎های فسیلی است. حال برای حفظ کره زمین باید از جنگل زدایی جلوگیری کرد و از سوی دیگر باید از پخش دی اکسید کربن در هوا جلوگیری کرد.

** لزوم کنار گذاشتن سوخت‎ های فسیلی

وی ادامه داد: در گام نخست باید استفاده از سوخت‎های فسیلی مانند نفت، گاز،زغال سنگ و.. کنار گذاشته شود واین اتفاق در جهان به‌شدت دنبال می‎شود به طوری که به طور مثال عنوان می‌کنند در سال 2026 در بدترین حالت پیک قله تقاضا برای نفت عبور می‌کند و مصرف نفت کاهش پیدا می کند. در دهه 30 میلادی این اتفاق برای گاز رخ می‎دهد و در 2033 مصرف گاز نیز کاهش می یابد و در اواسط قرن جاری ( کمتر از 30 سال دیگر) دوسوم انرژی مصرفی از منابع تجدیدپذیر خواهد بود و به اعتقاد افرادی که در زمینه محیط زیست کار می‌کنند این دوسوم باید به 100 درصد افزایش پیدا کند و سوخت فسیبلی باید کنار گذاشته شود.

به گفته  رییس انجمن علمی انرژی بادی ایران، هنگامی که قرار است استفاده از سوخت‎های فسیلی کاهش پیدا کند یا به طور کلی کنار گذاشته شود باید انرژی‎های تجدیدپذیر جایگزین آن شوند.

اورعی بیان کرد: امروز انرژی بادی و خورشیدی متداول ترین نوع انرژی تجدیدپذیرمحسوب می‎شوند. درارتباط با این دو انرژی نباید تفاوتی قائل بود زیرا تکمیل‌کننده هم هستند و باید ترکیبی از این دو انرژی مدنظر باشد و درواقع باید سیستم هیبرید درست کنیم. همانطور که در بسیاری ازساعات روز و فصول سال خورشید یا باد بیشتر است.

وی تصریح کرد: امروز 55 الی 57 درصد کل انرژی الکتریکی در کشور دانمارک توسط انرژی بادی تامین می‎شود. کشور مراکش ظرف مدت 40 سال تمام سوخت فسیلی خود را  وارد می‎کرد اما امروز نه تنها بیشترین سهم برق مورد نیاز خود را از نیروگاه‎های بزرگ خورشیدی تامین می کند حتی درصدد توسعه صادرات این انرژی به قسمت‎های جنوبی اروپا مانند اسپانیا است.

رییس انجمن‌علمی انرژی بادی ایران گفت: درحال حاضرکشورهای بسیاری از استفاده از سوخت‎های فسیلی به سمت انرژی‌های تجدیدپذیر سوق پیدا کند که به آن «گذار انرژی» گفته می‎شود که تحول در بخش انرژی محسوب می شود.

اورعی عنوان کرد: با توجه به تحولات پیش رو در بخش انرژی جهان در 30 سال آینده یعنی از اکنون تا وسط قرن جاری 4 تحول را شاهد خواهیم بود از جمله Energy Efficiency  یا بازدهی مصرف انرژی که فناوری در این حوزه به کمک می‎آید و متاسفانه در جهان به شدت به سمتی پیش می روند که برای انجام کار مشخص انرژی کمتری مصرف کنند و مهم نیست این انرژی فسیلی باشد یا خیر بلکه باید راندمان مصرف انرژی را بالا ببرد یا  به طور مثال برای تولید واحد  GDP، تومان یا ریال انرژی کمتری مصرف کند.

 وی گفت: به طور متوسط از هم اکنون تا سال 2050 پیش بینی می‎شود که مصرف انرژی به کمک فناوری سالانه به طور متوسط 3.4 درصد افزایش پیدا کند که می‎توان به عنوان تحول نخست به آن اشاره کرد.

رییس انجمن علمی انرژی بادی ایران عنوان کرد: تحول دوم از این قرار است که  انرژی‎های مصرفی از منابع تجدید پذیر خواهد بود و تحول سوم به کربن‌زدایی اشاره دارد که دلیل اصلی برای حفظ جهان و کره زمین لازم است و باید به سمت انرژی‎های تجدیدپذیر سوق پیدا کرد.

** افزایش سهم برق در سبد انرژی جهان

اورعی افزود: تحول چهارم به برقی کردن یعنی افزایش عمق نفوذ برق در سبد انرژی اشاره دارد یعنی ازسهم انرژی‎های غیربرقی کاسته می‎شود و سهم برق افزیش پیدا می‌کند و مثال بارز آن حمل و نقل جاده‌ای است. در زمانی تمام انرژی مورد نیاز وسایل نقلیه در جاده‌ها سوخت فسیلی مانند بنزین و گازوییل بود و امروزه به سمت خودروهای برقی حرکت کردیم.

** لزوم برنامه‌ریزی وسرمایه‌گذاری در حوزه انرژی‌های‌ تجدیدپذیر

به گفته وی، در ایران در سال 99 سهم انرژی تجدیدپذیر حدود 0.23 ازیک درصد بوده و اگرآن را 0.25 در نظر بگیریم یعنی یک چهارم از یک درصد تجدیدپذیر بوده است و انرژی بادی نیز حدود 0.1 از یک درصد بوده است.

اورعی افزود: نزدیک به 25 سال است که به حساب خودمان انرژی تجدیدپذیر تولید می‎کنیم و درعین حال از سانا و ساتبا هم برخوردار هستیم و این وضعیت نشان می‎دهد که در این حوزه کاملا ناموفق عمل کردیم زیرا هنگامی که کل انرژی‌تجدیدپذیر ایران یک چهارم از یک درصدی است که قرار بود سالها پیش سهم این حوزه باشد، این صنعت توجیه اقتصادی پیدا نمی‎کند و توسعه آن نیازمند حداقل برنامه ریزی وسرمایه‌گذاری است و ما هنوز به آن نقطه حداقلی نرسیدیم.