فریده خدادادی-کشورایران از دیرباز از تاریخ و تمدنی کهن برخورداربوده است و این مهم را می‏توان از سبقه تاریخی و فرهنگی استان‏هایی همچون فارس، اصفهان و... درطول تاریخ پی برد. نام استان فارس به دلیل شاعرانی پرآوازه‏ای همانند سعدی وحافظ وجاذبه‏های تاریخی و گردشگری همانند تخت جمشید، پاسارگاد، حافظیه و... نقل هرسفری است و آوازه‏ی این افتخارات به گوش دنیا رسیده است به طوری که همه ساله گردشگران بسیاری را برای بازدید از این اماکن ارزشمند رهسپار کشور صلح‌جو و مهمان نواز ایران می‏کند.

به گزارش جهان اقتصاد؛ اخیراعزت‌الله ضرغامی‏، وزیرمیراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی در جلسه شورای اداری استان فارس، اظهاراتی را نسبت به مقبره کوروش در پاسارگاد داشته است که واکنش‌های مختلفی را از سوی فعالین و کارشناسان حوزه گردشگری به همراه داشته است.

درهمین رابطه اسماعیل کهرم، فعال محیط زیست و مشاور پیشین رئیس سازمان حفاظت محیط زیست در امور محیط طبیعی در گفتگو با یکی از رسانه‌ها، ضمن انتقاد شدید از این اظهارات ضرغامی، عنوان داشت: آقای ضرغامی! برای حل مشکلی که آن را ادعا کرده‌اید، کار ناتمام آقای خلخالی را شما تمام کنید و قبر کوروش و تمام ظواهر وجود یک حکومت تمدنی ۲۵۰۰ ساله را با تعبیه دینامیت و بمب، منفجر کنید!

وی افزود: قبر کوروش کبیر، اولین و قدیمی‌ترین مقبره با این ابعاد در جهان است. وجود چنین سرمایه ارزشمند فرهنگی، زمانی ارزش خواهد یافت که متولیان آن، قدرش را بدانند. قدر زر، زرگر شناسد، قدر گوهر، گوهری.

این استاد برجسته دانشگاه، تصریح کرد: اگر توجه و اهتمام ویژه و شایسته به ظرفیت‌های منطقه‌ای صورت بگیرد، مردم پاسارگاد می‌توانند از راه درآمد توریسم که ظرفیت وجود این مقبره و بنای تاریخی و فرهنگی در آن منطقه به یادگار گذاشته از انجام فعالیت‌های کشاورزی بی‌نیاز شوند. منتها مشروط بر اینکه، تولی‌گری در این منطقه بر عهده کسانی باشد که ارزش این میراث ارزشمند فرهنگی را دانسته و درک کنند.

کهرم در ادامه نیز با اشاره به تبعات حفر چاه و احیای کشاورزی در منطقه پاسارگاد، یادآور شد: تاثیری که خشک شدن رودخانه زاینده‌رود بر سی و سه پل و پل خواجو در اصفهان گذاشته در صورت حفر چاه و گسترش کشاورزی در منطقه پاسارگاد برای مقبره کوروش نیز قابل انتظار خواهد بود.

حتی یکی ازبازیگران توانمند ایران با انتشاری پست جدید در صفحه اینستاگرام خود اعتراضش را نسبت به سخنان عزت الله ضرغامی راجع به مقبره کوروش منتشر کرده است.

 به‌نقل ازروابط‌عمومی اداره‌کل میراث‌فرهنگی، گردشگری و صنایع‌دستی استان فارس، اظهارات وزیر میراث فرهنگی روز پنچ شنبه 22 مهرماه در سفر هیات دولت به استان فارس  این چنین بوده است: «همه جای استان در خصوص ساخت‌وساز در بخش حریم‌ها دچار مشکل است، امروز مردم شهر پاسارگاد به‌خاطر مقبره کوروش و قوانین ما نمی‌توانند ساختمان دوطبقه بسازند، درست کشاورزی کنند، چاه بزنند، دکل بزنند. من باید این مشکل را حل کنم. یک مقدار انقباض قوانین حریم‌ها را بردارم و انبساطی کنم. از جناب آقای رئیسی هم خواهش می‌کنم اجازه بدهند هم در شورای عالی انقلاب فرهنگی و هم در دولت این موضوع را با اولویت مطرح کنیم، چون این تصمیم یک تصمیم ویژه و مثل حرکت روی لبه تیغ است».

وزیرمیراث‌فرهنگی، گردشگری و صنایع‌دستی همچنین در خصوص اجرای طرح حرم به حرم گفت: «خانه‌های میان این دو حرم ازمیان‌رفته است و برای گردشگری زیارتی شیرازمهم است».

با توجه به این حواشی ایجاد شده چند روز بعد وزیر میراث‌فرهنگی، گردشگری و صنایع‌دستی در حاشیه بازدید از نمایشگاه فناوری‌های نرم، صنایع‌فرهنگی و خلاق، در جمع خبرنگاران، گفت: وزارت میراث‌فرهنگی، گردشگری و صنایع‌دستی به‌دنبال حفر چاه در کنار مقبره کوروش نیست. تعجب می‌کنم از این تحریف و احساس کردم که نیازی به پاسخ نیست و نمی‌توان گفت که وزیر میراث می‌تواند ادعا کند که می‌خواهم در کنار مقبره کوروش چاه حفرکنم.

وی گفت: ممکن است ازیک سخنرانی کارشناسی دقیق، کسی استنباطی کند و تیتری بزند و بعضی آگاهانه و بعضی ناآگاهانه به آن بپردازند. این‌ها برای ما اهمیت ندارد. آنچه برای ما مهم است حفظ میراث‌فرهنگی با همه قوت است. ما به پاسارگاد رفتیم تا اعتبارات تصویب شده دولت را با اولویت پاسارگاد بگیریم. من در محل حاضر شدم و نحوه هزینه کرد این اعتبارات را برای حفظ میراث فرهنگی توضیح دادیم، اما مردم حق دارند با ما ارتباط بگیرند و مشکلاتشان را بگویند. نتیجه این نیست که کسی کنار مقبره کوروش چاه بزند. من تأسف می‌خورم ازنگاه واستنباط برخی از افراد و پرداختن به آن در فضای مجازی.

ضرغامی تأکید کرد: حل مشکلات مردم وظیفه ما است. مردم پاسارگاد ۲۵۰۰ سال است که از پاسارگاد و از مقبره کوروش حفاظت کردند. این مردم با ارزش‌اند. مسئله اصلی ما مردم است. اگر ما به پاسارگاد به‌خاطر مدنیتی که شکل گرفته و جزو هویت ایرانیان محسوب می‌شود،بی اعتنا باشیم کار درستی انجام نداده‌ایم.

او ادامه داد: در بازدیدی که از پاسارگاد داشتم شاهد تجمع و هجوم و اعتراضات شدید مردم بودم که می‌گفتند بسیاری از امور جاری‌شان دچار اختلال شده است. ما باید مشکل مردم را حل کنیم. به این معنا نیست که اگر می‌گوئیم مردم گرفتار هستند و زمین‌های کشاورزی شأن که با فاصله است و می‌توانند آب را به آنجا منتقل کنند یا هر مسئله‌ای که هست را نادیده بگیریم.

در ارتباط با این موضوع خبرنگارجهان اقتصاد با محمدرضا محبوب‌فر، کارشناس محیط‎ زیست و توسعه پایدار به گفتگو پرداخته است که در ادامه می‎خوانید.

این کارشناس محیط زیست و توسعه پایدارضمن انتقاد به اظهارات اخیر وزیر میراث فرهنگی درباره مقبره کوروش اظهارکرد: از اظهارات وی مشخص است که وزارت میراث فرهنگی و گردشگری را با کشاورزی اشتباه گرفته است و فکر می‏کند که متولی وزارت جهاد کشاورزی است!

محبوب‌فرافزود: وزیر میراث فرهنگی در طی سفر اخیر هیات دولت به استان فارس با حضور درتخت جمشید و آرامگاه کوروش درپاسارگاد عنوان کرده است که این آرامگاه مانع کشاورزی است و طرح این صحبت ازجانب وی نشان می‏دهد که متاسفانه درک وی از میراث فرهنگی ،گردشگری  و تاریخ و ارزش ملی کشور کم بوده که موجب شده به بیان چنین اظهاراتی  بپردازد.

وی گفت: پس از اعتراضات گسترده نسبت به سخنان وزیر میراث فرهنگی، ضرغامی مدعی شد که اظهاراتش با یک تحریف عجیب مواجه شده و منظور حفر چاه درحریم آرامگاه کوروش و توسعه کشاورزی درمنطقه نبوده است. بنده هم اظهارات ایشان را تکذیب می‏کنم چرا که اظهارات وی پیرو مصوبات هیات دولت درسفر به استان فارس است.

 وی مدعی شد: چاه زدن درحریم پاسارگاد جزومصوبات هیات دولت درسفر به استان فارس  بوده وعینا ذکر شده است.

به گفته این کارشناس محیط زیست و توسعه پایدار، درمصوبات هیات دولت در سفر به استان فارس تعیین تکلیف 200 خانه تاریخی دراطراف حرم حضرت شاهچراغ (ع) و طرح توسعه حرم حضرت شاهچراغ (ع) اشاره شده است.  این در حالی است که پیش از سفررییس جمهوربه این استان در راستای اجرای طرح توسعه حرم، بسیاری ازخانه‏های تاریحی استان فارس تخریب شده است و اکنون نیز بر تعیین تکلیف سریع 200 خانه تاریخی دیگر در این زمینه تاکید می‏شود.با این تفاسیر به نظرمن این اظهارات وزیر میراث فرهنگی  و مصوبات هیات دولت تیشه به ریشه صنعت گردشگری ومیراث فرهنگی کشور می‏زند.

محبوب فر با اشاره به وضعیت بحرانی آب وهوایی در شهر شیراز استان فارس نسبت به استان اصفهان، مدعی شد: اگرتاکنون دراستان فارس شاهد اعتراضات نبودیم به دلیل محدود بودن کشاورزی دراین منطقه بوده است. اگر کارکرد کشاورزی در استان فارس تعریف شود، با توجه به افت فشار و جیره بندی آب که در فصل تابستان حادث شد، این اعتراضات همانند استانهای اصفهان و خوزستان نیز متوجه استان فارس خواهد بود.

وی با بیان این که کشاورزی در استان فارس مانند مابقی قسمت‏ها جزو صنایع آب‌بر است و حدود 70 الی 90 درصد آب صرف کشاورزی می‏شود، گفت: با توجه به مشکلات آبی در استان فارس، توسعه کشاورزی در این منطقه، آینده گردشگری را در این استان تیره و تارمی‏کند. با توجه به بحران آب در استان فارس اگربه این بحران دامن زده شود، وضعیت به نسبت بدتر ازاستان اصفهان خواهد بود.

**خطرمدفون شدن اماکن تاریخی فارس در پی بروزفروچاله‏ها وفرونشست‏ها

عضو انجمن مخاطرات محیطی و توسعه پایدارایران تاکید کرد: دراستان فارس به دلیل بحران آب، بحث فروچاله‏ها وفرونشست‏ها وجود دارد یعنی اگرتحت عنوان کشاورزی چاهی حفرشود و به مصرف منابع آب زیرزمینی بیانجامد، مناطق گردشگری  و تاریخ این استان همانند تخت جمشید، آرامگاه کوروش و حتی پاسارگاد دراین فروچاله‏ها که دراثرافت سطح آبهای زیرزمینی ایجاد شده است، مدفون خواهد شد و تا 10 سال دیگر این اتفاق رخ می‏دهد زیرا مشابه این وضعیت در استان اصفهان در خصوص میراث تاریخی و فرهنگی در حال وقوع است.

کارشناس محیط زیست وتوسعه پایدارمدعی شد: استان فارس درمعرض کوچ اجباری شهروندانش قرارگرفته است و به دلیل  بحران آب، خشکسالی، ریزگردهای تالاب گاوخونی به دلیل بیماری‏های مختلف از جمله سرطان استان  اصفهان به عنوان فلات مرکزی ایران در حال تخلیه است و با مراجعه مهاجرت‏های داخلی در نقشه ایران اصفهانی‏ها در رتبه اول قرار دارند و حتی مهاجرت به خارج از کشور را نیز دارند.

عضو انجمن آمایش سرزمین ایران با اظهارتاسف نسبت به مصوبات (چاه زدن درحریم پاسارگاد، تعیین تکلیف 200 خانه تاریخی دراطراف حرم حضرت شاهچراغ (ع) و طرح توسعه حرم حضرت شاهچراغ (ع) هیات دولت در استان فارس و اظهارات وزیر میراث فرهنگی گفت: این اظهارات قابل تکذیب نیست و در راستای مصوبات هیات دولت بوده و متاسفانه سرنوشت اصفهان و خوزستان در انتظار استان فارس است.

با تمامی این صحبت های مطرح شده باید بدانیم توجه به صنعت تاریخی و گردشگری در هر استانی بسیارمهم است و از مسئولین انتظارمی رود تصمیم گیری ها  درباره هرموضوعی را با  بیان دلیل و با مشورت با کارشناسان این حوزه به طور شفاف برای مردم بیان کنند تا از بروز هر گونه شاعبه‏ جلوگیری به عمل آورد.