گروه بازار
یکی از پر رونقترین بخشهای بازار خرده فروشی ایران متعلق به لوازم خانگی است که متاسفانه بهرغم تلاش تولیدکنندگان داخلی بخش اعظم آن در اختیار برندهای وارداتی بودهاست.
به گزارش خبرنگار جهان اقتصاد، جمعیت قریب به ۸۰ میلیون نفری ایران و علاقه بسیاری از خانوادههای ایرانی برای در اختیار داشتن به روزترین لوازم خانگی از یک سو و قرارگرفتن در مرکز بازار منطقه با جمعیتی بالغ بر ۳۰۰ میلیون نفر، ایران را به بازاری جذاب برای تولیدکنندگان لوازم خانگی تبدیل کردهاست.
از طرفی تنوع و تعدد تولیداتی که در گروه کالایی لوازم خانگی قرار میگیرند و تأثیری که مشتریان وفادار برندها میتواند بر توسعه بازار و هموارسازی مسیر ورود شرکتهای بزرگ لوازم خانگی برای تولید محصولات دیگری چون اقلام آرایشی و بهداشتی، مبلمان، لوازم اصلاح و پیرایش و حتی اسباببازی و لوازم تفریحی بگذارند، بازارهای بزرگ را به هدفی ارزشمند برای ایشان تبدیل میکند.
بهرغم گردش مالی بالایی که بازار لوازم خانگی در ایران دارد، اما متاسفانه تعداد برندهای داخلی شناخته شده در صنعت لوازم خانگی معدود و تنوع تولیدات قریب به اتفاق آنها بسیار محدود است تا جاییکه برخی از کارشناسان سهم تولیدات داخلی را ۲۵ درصد و گروهی که نگاه خوشبینانهتری دارند تا ۵۰ درصد اعلام میکنند.
با تغییر شرایط حاکم بر اقتصاد جهانی که کاهش هزینههای تولید را اجتنابناپذیر کردهاست، تولیدکنندگانی که ماندن در بازارهای هدف برایشان اهمیت دارد، تغییر استراتژی صنعتی و تجاری را در دستور کار قراردادند.
تولید در بازارهای منطقهای برای استفاده از مواد اولیه و نیروی انسانی ارزانتر، کاهش هزینههای مازاد چون انبارداری و حمل و نقل از جمله مواردی است که از آنها به عنوان تغییر در استراتژی تولید برای کاهش هزینهها یاد میشود.
براین اساس شرکت سامسونگ که با بیش از سه دهه حضور در بازار ایران محبوبیت قابل توجهی میان مصرفکنندگان ایرانی پیدا کردهاست و کمتر خانوادهای را میتوان یافت که حداقل از یک یا دو محصول این شرکت استفاده نکند طی چند سال اخیر برای حضور پررنگتر در بازار ایران و منطقه، تولید در بازار منطقه را در دستور کار قرارداده و برای تحقق این هدف ایران را به عنوان محل تولید خود در منطقه انتخاب کردهاست.
اگرچه به ظاهر تولید محصولات سامسونگ در ایران در مسیر تحقق اهداف این شرکت معظم بینالمللی است، اما در نگاهی به قوانین تجاری و صنعتی ایران نیز که در تمامی اسناد بالادستی چون سند چشم انداز ایران ۱۴۰۴ و برنامههای توسعه پنج ساله بر آنها تاکید شدهاست، حضور برندهای خارجی در بازار کشور به انتقال تکنولوژی و تولید در ایران مشروط شدهاست.
اتفاقی که در صورت تحقق آن از یک سو محصولات مورد نیاز کشور با قیمت ارزانتری به دست مصرفکننده میرسد و از سویی موجب ایجاد اشتغال و ارزش افزوده برای کشور میشود و در نهایت در صورت برنامهریزی صادراتی می تواند برای کشور ارزآوری داشته باشد.
براین اساس شرکت سامسونگ تا کنون خط تولید محصولاتی چون تلویزیونف جاروبرقی، ماشینلباسشویی و به تازگی یخچال را در ایران راهاندازی کرده است که از منظر وسعت، حجم تولید و تکنولوژی نه تنها در ایران که در منطقه بینظیر است.
استفاده از جدیدترین تکنولوژی تولید لوازم خانگی از تولید کوچکترین قطعات تا پیشرفتهترین تجهیزات کنترل کیفی، آموزش نیروهای ایرانی و به کار گیری ایشان به عنوان نیروی متخصص بومی، تولید قریب به اکثرت قطعات در داخل کشور و در نهایت ایجاد شبکه توزیع سراسری و همچنین خدمات پس از فروش گسترده در سراسر کشور و سرمایهگذاری قابل توجه برای توسعه خطوط تولید برای صادرات محصولات سامسونگ تولید شده در ایران، اقداماتی است که تا کنون اتفاق افتاده و شرایطی را فراهم آورده که ایران بتواند در آیندهای نه چندان دور از واردکننده مطلق بسیاری از لوازم خانگی، نام خود را در فهرست کشورهای صادرکننده لوازم خانگی در جهان ثبت کند.
در شرایطی که برای ایجاد و توسعه مجموعه کارخانههای سامسونگ درایران میلیاردها تومان سرمایهگذاری شدهاست، برخی موضعگیریهای غیرمنطقی و کوتاهبینیهای منفعتطلبانه موجب شده تا جریانی از شایعه این مجموعه را هدف قرارداده و به تخریب عملکرد آن بپزدازد.
طرح اتهاماتی چون قاچاق کالا به ایران، ایجاد خطوط تولید سوری با هدف استفاده از معافیتهای گمرکی و مالیاتی و همچنین تسهیلات ویژه تولیدکنندگان، واردات کالای نهایی و بستهبندی آن در ایران از جمله اتهاماتی است که متوجه این مجموعه شده، در حالیکه در بازدید از مجموعه کارخانجات سامسونگ در ایران میتوان به کذب بودن این اتهامات پیبرد.
آنچه مسلم است تا کنون به دلیل وجود موانع متعدد صنعت لوازم خانگی در ایران به جزء در چند کالای محدود، پیشرفت چندانی نداشته و موجب شده تا مگر در چند مورد خاص، سهم ایران از بازار جهانی لوازم خانگی فقط واردات باشد، حال آنکه با تولید محصولات سامسونگ در ایران و فراهم شدن امکان صادرات آنها با نام ایران، بازار کشورهای هدف نام ایران را به عنوان صادرکننده لوازم خانگی پذیرفته و این فرصتی میشود تا دیگر تولیدکنندگان ایرانی نیز بتوانند حضور در بازارهای صادراتی را تجربه کنند.
اما برای تحقق این هدف بزرگ تجار و تولیدکنندگان ایرانی باید بپذیرند که داشتن شرایط رقابتی اصل اول حضور و تداوم در بازار است و روشهای دیگر برای بیرون کردن رقیب از بازار مقطعی خواهد بود و اگر به جای استفاده از فرصت انتقال تکنولوژی به داخل کشور، کمر به تخریب رقیب ببندند، در آیندهای نه چندان دور باید بازار تقدیم محصولاتی کنند که از مبادی قانونی و غیرقانونی به بازار کشور سرازیر میشود.