مرتضی ابراهیمی

روز گذشته اولین نشست خبری حسن قالیباف اصل در قامت رئیس جدید سازمان بورس و اوراق بهادار برگزار شد که به دلیل افزایش قابل تامل تمایل مردم برای ورود به بورس، بیشترین حاشیه های این نشست خبری به مسائل و مشکلات مردم در بازار سرمایه مربوط بود.

به گزارش خبرنگار جهان اقتصاد، اما آنچه بیشتر از همه اهمیت داشت مساله صدور مجوز کارگزاری های جدید بود، چراکه در روز قبل از نشست رئیس سازمان بورس یعنی روز یک شنبه، خبری در رسانه ها منتشر شده بود مبنی بر ورود شورای رقابت به روند صدور مجوز کارگزاران بورسی.

این موضوع از انجا حائز اهمیت شده است که در۱۵سال گذشته مجوز جدیدی برای تأسیس شرکت کارگزاری از سوی سازمان بورس صادر نشده و شاهد این موضوع هستیم که با آزادسازی سهام عدالت و فروش ETFهای دولتی، تعداد فعالان بازار به بیش از ۵۰ میلیون نفر رسیده است و شرکت‌های کارگزاری موجود، توان سرویس‌دهی به کل ذینفعان بازار را ندارند. ضمن این که هم اکنون تعدادی از کارگزاری های فعلی دارای سیستم آنلاین قدیمی و بسیار معیوب هستند که گاها سهام داران را به خطا و زیان واداشته است. در حال حاضر حدود 104 کارگزاری در بازار بورس فعال هستند که تمرکز آن ها در پایتخت است و بسیاری از شهر های کشور نمی توانند از خدمات کارگزاری ها استفاده کنند.

به گزارش جهان اقتصاد، قالیباف اصل در پاسخ به خبرنگاری که در مورد این موضوع سوال کرده بود، چنین پاسخ داد: ما محدودیتی برای مجوزها نداریم و اعطای مجوز برای سبد گردان‌ها و نهادهای مالی به صورت روزمره انجام می‌شود. در مورد کارگزاری‌های بورس بررسی کردیم کشور ما بیشترین آمار کارگزاری‌ها در منطقه دارد و البته این دلیل نمی‌شود مجوز جدید برای کارگزاری‌ها ندهیم ولی متغیرهای زیادی برای تصمیم‌گیری ما وجود دارد از جمله اینکه باید کارگزاری‌ها تقویت شوند و به شرکت‌های بزرگ تبدیل شوند و ریسک بازار را بالا نبرند. چند تصمیم برای افزایش شرکت‌های تامین سرمایه، کارگزاری‌ها و نهادهای مالی وجود دارد که هنوز نهایی نشده و هر وقت نهایی شد اعلام می‌کنیم.

حسن قالیباف اصل در خصوص اقدام مثبت بورس کالا در حوزه معاملات گواهی سپرده سکه طلا اظهار داشت: پس از رشد قیمت سکه طلا در معاملات گواهی سپرده کالایی بورس کالا، با اقدام مثبت بورس کالا و دو روز مچ نشدن معاملات گواهی سپرده سکه و ثبت قیمت های بالاتر سکه در کف بازار، اثبات شد که گواهی سکه به بازار نقدی خط نمی دهد.

وی با بیان اینکه توقف معاملات آتی سکه نیز اقدام درستی نبود و نباید این اتفاق می افتاد، گفت: مزایای بهره گیری از اوراق مشتقه در بازار سکه برای بازار سرمایه و اقتصاد، شفافیت بازار و قیمت ها، کاهش هزینه های معاملاتی و مدیریت صحیح بازار است. بر همین اساس اعتقاد دارم معامله در جایی مثل بورس کالا که یک سازوکار نظام یافته است می تواند به بانک مرکزی هم کمک کند. دلیل آن هم این است که در بازار خارج از بورس به دلیل عدم وجود یک سازوکار شفاف و یکپارچه نمی توان اسپرد قیمتی را کنترل کرد؛ در بازار سنتی و صرافی هم مراجعه کنید دامنه مظنه خرید و فروش متفاوت بوده و حتی به ۲۰۰ تا ۳۰۰ هزار تومان هم می رسد. اما این هزینه ها در بورس کالا وجود ندارد و هزینه معاملات هر سکه اندک و در حد ۹ هزار تومان است.

قالیباف اصل در خصوص مزایای معاملات آتی سکه برای بازار سرمایه و اقتصاد کشور گفت: باید به این نکته اشاره کرد که سکه طلا یک دارایی سرمایه ای و مورد علاقه خانواده های ایرانی محسوب می شود و به هر میزان این محصول ارزشمند در یک بازار نظام یافته و شفاف مثل بورس کالا معامله شود، بهتر است.

وی گفت: بورس کالا باید برای معاملات آتی سکه برنامه ریزی کند تا به کمک هم بتوانیم معاملات آتی سکه را دوباره احیا کنیم.

رییس سازمان بورس به بازار ارز اشاره کرد و گفت: در خصوص مدیریت بازار ارز نیز همین شرایط وجود دارد؛ به طوری که اگر بخواهیم قیمت ارز را مدیریت  کنیم بدون در اختیار داشتن ابزارهای مشتقه باید با عرضه ارز به صورت فیزیکی این هدف را محقق کرد. اما در بازار مشتقه دیگر نیازی به در اختیار داشتن ارز فیزیکی نیست؛ از این رو، بانک مرکزی می تواند از این ابزار بهترین استفاده را برای مدیریت بازار سکه و ارز داشته باشد.

**حمایت از توسعه صندوق های کالایی

وی در خصوص متنوع سازی پرتفوی سرمایه گذاران از طریق توسعه صندوق های کالایی اظهار کرد: توسعه بورس های کالایی و تنوع بخشی به ابزارهای آن ها جزو برنامه های سازمان بورس قرار دارد تا هم از ابزارهای مالی حوزه کالایی برای مدیریت ریسک استفاده شود و هم بتوان بخشی از نقدینگی بازار سرمایه را به این سمت هدایت کرد.

قالیباف اصل با اشاره به راه اندازی صندوق های کالایی در بورس کالا ادامه داد: به عنوان مثال بورس کالا اخیرا برای صندوق های سرمایه گذاری کالایی محصولات کشاورزی از سازمان بورس مجوزهای مربوطه را اخذ کرده است که سازمان بورس حامی توسعه صندوق های کالایی است.

**عرضه خودرو و مسکن در دست بررسی

وی در خصوص طرح فروش متری مسکن و عرضه خودرو در بورس کالا نیز اظهارداشت: طرح فروش متری مسکن در بورس کالا و البته راه اندازی بورس املاک در دست طراحی است که پس از ارایه، سازمان این طرح را مورد بررسی قرار خواهد داد. در خصوص عرضه خودرو در بورس کالا نیز زیرساخت های لازم فراهم بوده و بورس کالا تجربه موفقی نیز در این زمینه داشته است. اما برای عرضه مستمر خودرو در بورس باید طرح پیشنهادی به سازمان ارایه شده و جزییات آن بررسی شود.

**مخالفت با قیمت گذاری دستوری

رییس سازمان بورس در خصوص مشکلات ناشی از قیمت گذاری دستوری کالاها توسط ستاد تنظیم بازار گفت: این ستاد اختیارات فرادستگاهی دارد که در قانون هم دیده شده است. اما رفع این مشکل در دستور کار شورای عالی بورس قرار دارد تا کشف قیمت کالایی که در بورس عرضه می شود براساس مکانیسم های بورس باشد. در همین رابطه، مذاکرات سازمان بورس و بورس کالا با ستاد تنظیم بازار و وزارت صمت در حال پیگیری است که هنوز به جمع بندی نهایی نرسیده، اما ما به دنبال حل و فصل این موضوع هستیم. وی در پایان گفت: قیمت کالاها در بورس کالا باید براساس مکانیسم بورس و عرضه و تقاضا انجام شود و ما مخالف قیمت گذاری دستوری هستیم.

وی گفت: پاسخگویی و شفافیت از اولین اولویت های سازمان بورس و اوراق بهادار است. فراموش نکنیم که سازمان بورس به عنوان نهاد ناظر متولی شفافیت بازار سرمایه است، بنابراین خود این نهاد باید پاسخگو باشد و شفاف عمل کند.

وی ادامه داد: بخشی از شفافیت بازار سرمایه محصول تلاش رسانه ها است و سازمان بورس تعامل بیشتر با رسانه ها را در دستور کار خود قرار داده است.

قالیباف افزود: توجه آحاد جامعه به بورس معطوف شده و در این شرایط، به فرهنگ سازی، آموزش و ارتقا دانش مالی بیش از گذشته نیاز داریم و همراهی رسانه ها با نهاد ناظر بازار سرمایه راه گشای سختی ها است. امیدوارم با کمک رسانه ها شاهد افزایش آگاهی عمومی جامعه نسبت به سرمایه گذاری صحیح در بازار سرمایه باشیم.

رییس سازمان بورس و اوراق بهادار افزایش نقدشوندگی، بهبود زیر ساخت های مبتنی بر فن آوری اطلاعات، ارتقای سواد مالی، توسعه منابع انسانی و افزایش نقش بازار سرمایه در تامین بنگاه های اقتصادی را از اهداف مهم سازمان بورس دانست و افزود: شاخص نقد شوندگی بازار سرمایه رشد چشمگیری را تجربه کرده با این حال سازمان بورس با توسعه نهاد ها و ابزارهای مالی جدید به دنبال بهبود این شاخص است.

رییس سازمان بورس ادامه داد: مقررات صندوق توسعه تامین‌مالی مصوب و ابلاغ شده است تا به سهام شناور بازار کمک کند.

قالیباف اصل افزود: افزایش ظرفیت تامین مالی از مهم ترین رسالت ها و فلسفه وجودی بازار سرمایه است و در سال ۹۹ هم انتشار اوراق بدون ضامن در بازار سرمایه برای شرکت هایی که رتبه بندی سطح بالا دریافت کرده اند اجرایی شد.

وی اظهار داشت: ارتقای جایگاه بین المللی بازار سرمایه ایران هم از جمله اهداف جاری سازمان است. همچنین افزایش سواد مالی در کشور هم از راهبردهای ویژه نهاد ناظر است.

رییس سازمان بورس تاکید کرد: ارتقای سلامت نظام بازار به صورت خاص در سازمان بورس در جهت ارتقای شفافیت عملیاتی می شود و در عین حال کنترل و پایش ریسک، اصلاح قوانین و مقررات هم در دستور کار قرار دارد.

قالیباف اصل گفت: لایحه ارتقای نظام مالی در دستور کار قرار دارد تا با بررسی کانون ها و فعالان بازار سرمایه به صورت یک برنامه مهم در بازار سرمایه عملیاتی شود.

** ورود ۵٠ هزار میلیارد تومان نقدینگی به بازار سرمایه در ٣ ماه اول امسال

وی در خصوص آمار ورود نقدینگی به بازار سرمایه اظهار داشت:  سال ۹۸ به میزان ۳۰‌ هزار میلیارد تومان وارد این بازار شد که در ۳ ماه ابتدایی امسال این رقم به ۵۰ هزار میلیارد تومان رسیده است.

قالیباف در مقایسه سه ماه ۹۹ با سال گذشته عنوان کرد: ارزش معاملات کل سال ۹۸ ، رقم ۸۳۰ هزار میلیارد تومان بوده است که در حال حاضر به ۸۷۰ هزار میلیارد تومان رسیده است.

وی ادامه داد: تعداد کدهای صادره در کل سال پیش ۸۲۰هزار کد بوده که در سه ماهه نخست امسال به یک میلیون و ۶۰۰ هزار کد رسیده است.

رییس سازمان بورس تاکید کرد: تسهیل ورود و پذیرش شرکت ها به بازار سرمایه در سطح کلان کشور مطرح و پیگیری شد تا تسهیل گری برای اینگونه شرکت ها ایجاد شود و یک‌ امتیاز مالیاتی نیز به شرکت ها داده می شود تا بتوانند تامین مالی آسان انجام دهند.