مهری شاهمرادی فرد-به مناسبت نام‌گذاری سال ۲۰۱۶ توسط سازمان جهانی گردشگری به نام " گردشگری برای همه" بر آن شدم از دو منظر به این موضوع بپردازم . اول دسترسی آحاد ملت به امکانات گردشگری کشور و دوم دسترسی افراد فرهیخته و دانش آموختگان رشته‌های گردشگری به حوزه‌های مدیریتی گردشگری کشور و همچنین کمک به آنها برای دسترسی بیشتر به سرمایه‌گذاری در حوزه‌های گردشگری و زیر ساخت‌ها.
صنعت گردشگری به عنوان یک صنعت پیشرو با یک میلیارد گردشگر در سال ۲۰۱۲ به صنعتی پردر آمد برای تمامی‌کشورها تبدیل شده است و تمامی‌کشورها با برنامه‌ریزی دقیق در حال پیگیری آن می‌باشند . گردشگری هم‌چنان که می‌دانیم یکی از کاربردی‌ترین نقش را در توسعه اقتصادی و اجتماعی جوامع دارد. همان‌طور که در آمارهای بانک جهانی پیش‌بینی می‌شود در سال ۲۰۲۰ دو میلیارد دلار منابع درآمد صنعت گردشگری خواهد بود و چرخه عظیم مالی که به صورت غیرمستقیم وجود دارد به مراتب بیشتر خواهد بود.
با دانستن اینکه که گردشگری حق فطری هر انسانی محسوب می‌شود شعار سال جاری سازمان جهانی گردشگری نظرکشورها را به این نقشه راه مهم جلب نموده است که تمامی‌انسانها حق برابردر استفاده از خدمات گردشگری را دارند . در این بین زنان، کودکان، سالمندان، معلولین به نظر می‌رسد در اولویت طرح‌ها و برنامه‌های گردشگری قرار می‌گیرند و دولتها بایستی به این افراد توجه ویژه نمایند .
کشورها در طرح‌ها و برنامه‌های خودطوری اقدام نمایند تا تمامی‌امکانات گردشگری یک کشور قابل دسترسی برای همگان باشد و گردشگری مختص قشر خاص یا افراد خاصی نباشد و با ارائه سفرهای مناسب حق استفاده همه مردم از گردشگری پیش آید.
دولتها موظف هستند در برنامه ریزی‌های خود، حق همگان در استفاده برابر از امکانات را درنظر بگیرد .
در بعد اول میزان دسترسی آحاد ملت بخصوص افرادی که توجه کمتری به حقوق آنان در استفاده از مکان‌ها و برنامه‌های گردشگری شده است .
دسترسی معلولین به گردشگری
ماده نهم کنوانسیون حقوق معلولین در سال ۲۰۰۶ به صراحت مبحث دسترسی را بیان کرده است
۱- برای توانمند سازی معلولین به داشتن یک زندگی مستقل و مشارکت کامل آنها در تمام جنبه های زندگی، دولت های عضو می بایست اقدامات مناسب را برای حصول اطمینان از دسترسی معلولین،مساوی با سایر افراد به محیط های پزشکی، حمل و نقل، اطلاعات و ارتباطات، شامل تکنولوژی و سیستم های ارتباطی و نیز دسترسی آنان به سایر تسهیلات و سرویس های عمومی و آزاد، هم در مناطق روستایی هم در مناطق شهری به عمل آورند
این اقدامات شامل شناسایی و حذف موانع و سدهای موجود در راه رسیدن به دسترسی‌ها، می بایست در موارد ذیل اجرا شود
الف) ساختمان‌ها، راه‌ها، حمل و نقل و سایر تسهیلات داخل و خارج خانه ای شامل مدارس، منازل، تسهیلات پزشکی و محل کار
ب) اطلاعات، ارتباطات و سایر سرویس‌ها شامل سرویس های الکترونیک و سرویس های اضطراری
۲-دولتهای عضو همچنین می بایست اقدامات مناسب را در موارد زیر اتخاذ نمایند
الف) توسعه، ترویج و نظارت بر استقرار حداقل استانداردها و خط مشی‌ها برای دسترسی به تسهیلات و سرویس های همگانی و آزاد
ب) اطمینان از اینکه نهادهایی که تسهیلات و سرویس های همگانی و آزاد ارایه می دهند؛ تمام ابعاد دسترسی معلولین را مد نظر دارند
پ) آموزش اصول دسترسی افراد معلول برای سرمایه گذاران
ث ) تهیه علایم عمومی در ساختما نها به خط بریل و علایمی که آسان خوانده شوند و قابل درک باشند
ث) حضور رابطین شامل راهنما، گوینده و رابط حرفه ای زبان اشاره،برای تسهیل نمودن دسترسی به ساختما نها و سایر مکان هایی که استفاده از آنها برای عموم آزاد است
ج) ارتقاء سایر اشکال مساعدت و حمایت افراد معلول برای حصول اطمینان از دسترسی آنان به اطلاعات
چ) توسعه دسترسی افراد معلول به اطلاعات در دسترس و تکنولوژی‌ها و سرویس های ارتباطی
ح) ارتقاء طراحی، توسعه، تولید و پخش اطلاعات در دسترس و تکنولوژی‌ها و سرویس های ارتباطی در یک مرحله ابتدایی به صورتی که این تکنولوژی و سیستم‌ها با حداقل هزینه قابل دسترسی باشد.
در ماده اول از شانزده ماده قانون جامع حمایت از معلولین نیز آمده است
دولت موظف است زمینه‌های لازم را برای تأمین حقوق معلولان، فراهم و‌حمایت‌های لازم را از آنها به عمل آورد
تبصره - منظور از معلول در این قانون به افرادی اطلاق می‌شود که به تشخیص‌کمیسیون پزشکی سازمان بهزیستی براثر ضایعه جسمی، ذهنی، روانی یا توأم اختلال‌مستمر و قابل توجهی در سلامت و کارآئی عمومی‌وی ایجاد گردد، به طوری که موجب‌کاهش استقلال فرد در زمینه‌های اجتماعی و اقتصادی شود
و حال سؤال اینجاست که برای دسترسی به امکانات مختلف تفریحی و گردشگری تا چه میزان سایت‌های گردشگری برای این افراد مناسب سازی شده است ؟ و یا طرح و نقشه ما برای این گروه چیست ؟
دسترسی سالمندان به گردشگری
سالمندی پدیده‌ای گریز ناپذیر در زندگی انسان‌هاست که افراد هر جامعه‌ای آن را تجربه می‌کنند. به طور معمول بعد از بازنشستگی، اوقات فراغت سالمندان بیشتر می‌شود؛ گاهی اوقات فراغت سراسر زندگی این افراد را فرا می‌گیرد و این همه فراغت نیازبه برنامه ریزی‌های دقیق دارد .
در ایران تماشای تلویزیون و جمع شدن سالمندان در پارک‌ها، بیش‌ترین فعالیتی است که اوقات فراغت این افراد را پر می‌کند. نگاه کردن به شیوه‌ی وقت گذراندن آنان، ما را به فکر فرو می‌برد که آیا سالمندان اوقات فراغت دل‌پذیری دارند؟
سالمندی به زودی در کشور ما به یک مسئله‌ی حائز اهمیت بدل خواهد شد؛ چرا که بر اساس آمار، جمعیت سالمندان ایران تا یکی دو دهه‌ی دیگر به حدود ۲۵ میلیون نفر خواهد رسید و با توجه به طولانی بودن فرآیند برنامه‌ریزی در ایران، مفهوم این داده‌ها این است که از هم اکنون باید چاره‌ای اندیشید.
دولت و نهادهای خصوصی کشور باید برای گردشگری افراد سنین ۶۰ سالگی به بعد برنامه‌های مدونی داشته باشند .و با توجه به نیازهای بهداشتی و سلامت، تغذیه و توانایی این قشر از افراد، به ارائه برنامه‌های تفریحی و گردشگری بپردازند .و ملزومات ارائه سفر به این گروه از افراد را در نظر داشته باشند . سازمان جهانی گردشگری نیز در گزارشی کامل به این موضوع پرداخته واز کشورهای عضو در خواست نموده است که با توجه به برابری حقوق افراد در استفاده از مکان‌های گردشگری توجه ویژه به گردشگری سالمندان داشته باشند .
ادامه دارد
