محمد مهدی میثمی: در فاصلهی دو روز مانده به اجلاس اوپک در کشور الجزایر برای تصمیمگیری دربارهی ثبات بازار نفت به منظور افزایش بهای طلای سیاه، گمانهزنیها به اوج خود رسیدهاند. روز شنبه هفتهی گذشته بود که اظهار نظر محمد بارکیندو دبیر کل اوپک مبنی بر اینکه اجلاس الجزایر مشورتی خواهد بود و هیچ تصمیمی در این نشست گرفته نخواهد شد، بازار را در ناامیدی فرو برد. اما یک روز پس از آن با سخنان نیکلاس مادورو در یک نشست خبری در ضمن اجلاس عدم تعهد روند افزایش بهای نفت آغاز شد. مادورو دستیابی به توافق نفتی میان اعضای اوپک و کشورهای تولید کنندهی نفت غیر عضو این سازمان را «نزدیک» پیش بینی کرد و موجی از گمانهزنیها دربارهی به ثبات رسیدن بازار نفت و در پی آن افزیش قیمتها را به راه انداخت.
در همین حال، روز جمعه خبرگزاریهای بینالمللی از پیشنهاد عربستان سعودی به ایران پرده برداشتند. به گزارش آنها در صورتی که ایران تولید خود را در سطح کنونی ۳٫۶ میلیون بشکه در روز حفظ نماید، عربستان متعهد میشود که تولید خود را به سطح اوایل سال ۲۰۱۶ کاهش بدهد، با این حال به جزئیات دقیق کاهش سطح تولید ریاض اشاره نشده است. محمد علی صادقی، کارشناس حوزه نفت و انرژی در گفتگو با جهان اقتصاد پیشنهاد عربستان را صرفا سیاسی دانست و تاکید کرد که ایران به هیچوجه نباید زیر بار اعمال فشار از جانب این کشور برود. وی گفت: «پیشنهاد عربستان به ایران صرفا سیاسی است. به نظر من قیمتها خودبهخود در حال افزایش هستند و حتی کشور روسیه نیز پذیرفته است که فریز نفتی و اقدامات مشابه آن که در نشست دوحه در قطر دنبال میشد نتیجهبخش نبوده است. عربستان با این پیشنهاد خود هم میخواهد چراغ سبزی به ایران نشان بدهد مبنی بر اینکه خواهان تعامل با کشور ماست و هم درصدد است ایران را از سقف تولید خود محروم بکند. این یک بازی سیاسی از جانب عربستان است و ایران به هیچ وجه نباید در زمین عربستان بازی کند».
صادقی در پاسخ به این پرسش که "اگر ایران پیشنهاد عربستان را رد کند، در صورت شکست مذاکرات انگشت اتهام دیگر اعضای اوپک به سمت کشور ما خواهد بود" گفت: «ایران بر اساس سهمیهی قانونی اوپک حق افزایش تولید خود تا سقف ۴٫۲ میلیون بشکه در روز را دارد و پس از دستیابی به این سطح میتواند تولید خود را تثبیت و حفظ نماید. اگر ایران در شرایط کنونی، تولید روزانه ۳٫۶ میلیون بشکهای خود را افزایش ندهد، این امر به منزلهی بدعتی خواهد بود که شاید در آینده موجب فشار بیشتر بر کشور ما بشود». وی افزود: «عربستان به خاطر مشکلات سیاسی کنونیاش در مقابل ایران، خواهان به حاشیه کشیدن و اعمال فشار بر کشور ماست و با توجه به اوجگیری اختلافات بین کشور ما و عربستان سعودی، در شرایط کنونی نیازی به پذیرش پیشنهاد عربستان و چراغ سبز دادن به این کشور نداریم. اما ما باید با یک سناریوی آماده، منطقی و از موضع قدرت بر روی حق سهمیهی تولید خود پافشاری کنیم.»
صادقی با اشاره به دیگر اعضای اوپک مانند کشورهای لیبی و نیجریه تصریح کرد: «هیچ کدام از این کشورها فریز تولید خود را نخواهند پذیرفت زیرا علاوه بر اینکه با مشکلات اقتصادی و بدهیهای فراوان روبرو هستند، بیشترین وابستگی به نفت را دارند و مجبورند برای افزایش درآمدهای خود، تولید نفتیشان را افزایش بدهند.» وی همچنین خاطرنشان کرد: »حتی در صورتی که کشورها بر سر فریز نفتی به توافق برسند، این اجماع پایدار نخواهد بود».
صادقی با ابراز بدبینی نسبت به نتیجهی مذاکرات میان کشورهای عضو اوپک و کشورهای غیر عضو مانند روسیه گفت: «ونزوئلا برای نجات خود از بحران اقتصادی کنونیاش در صدد است کشورها را برای پذیرش فریز تولید به منظور ثبات بازار و در نتیجه افزایش قیمتها متقاعد کند. سخنان رییس جمهور این کشور دربارهی نزدیکبودن توافق نفتی را نیز باید در همین چارچوب تفسیر کرد. عربستان در چنین شرایطی فرصت را مغتنم شمرده و با پیشنهادش به ایران سعی کرده است خود را از فشارها کنار بکشد. اما اکنون ما هیچ دلیلی برای پذیرش پیشنهاد عربستان به منظور حمایت از ونزوئلا نداریم».
این کارشناس حوزه انرژی در پاسخ به پرسشی مبنی بر اینکه "آیا در صورت شکست مذاکرات، قیمت نفت کاهش نخواهد یافت" گفت: «بهای نفت نوسانات چند دلاری خواهد داشت اما نه به صورتی که به بشکهای ۲۰ یا ۲۵ دلار برسد. اما با توجه به وارد شدن به فصل پاییز و پس از آن زمستان، ذخیرهی کشورها کاهش مییابد که این امر میتواند منجر به افزایش بهای نفت بشود». قابل ذکر است که روز گذشته گمانهزنیهایی مبنی بر رد پیشنهاد عربستان توسط ایران انتشار یافت.