مرتضی ابراهیمی - بازار سهام با فرو نشستن هیجان واکنش‌های اولیه به تحولات سیاسی ناشی از انتخابات آمریکا در این هفته فضای آرام‌تری را تجربه کرد هر چند نشانه‌هایی از ضعف و رخوت در معاملات مشهود بود. به این ترتیب در حالی که شاخص بورس ۱/ ۰ درصد رشد کرد، حجم معاملات انقباض چشمگیری یافت و تا سطح کمتر از روزانه ۱۵۰ میلیارد تومان افت کرد که نسبت به روزهای اوج اخیر در فصل پاییز تا ۵۰ درصد کاهش نشان می‌دهد. به گزارش جهان اقتصاد، بدین ترتیب در هفته گذشته شاخص کل بازده نقدی و قیمتی بورس اوراق بهادار تهران توانست ۱۱۷ واحد رشد کند و در تراز ۷۹ هزار و ۳۸۵ واحدی قرار گیرد. معاملات این هفته تا حدی از جو هیجانی هفته‌های قبل فاصله گرفته بود. دماسنج بازار سرمایه در چهارشنبه ۲۶ آبان در تراز ۷۹ هزار و ۲۶۸ واحدی قرار داشت که در طی هفته گذشته توانست ۱۱۷ واحد رشد کند و در تراز ۷۹ هزار و ۳۸۵ واحد بایستد. همچنین شاخص آزاد شناور که در آخرین روز کاری هفته گذشته در تراز ۸۸ هزار و ۵۰۶ واحدی قرار داشت با ۱۰۸ واحد صعود عدد ۸۸ هزار و ۶۱۴ واحدی را تجربه کرد. شاخص بازار اول نیز با ۳۴۶ واحد رشد از عدد ۵۶ هزار و ۳۷ واحدی به رقم ۵۶ هزار ۳۸۳ واحدی رسید اما شاخص بازار دوم با ۱۲۴۷ واحد افت از عدد ۱۷ هزار  و ۱۷ واحدی تا رقم ۱۶۸ هزار و ۷۷۰ واحدی پایین آمد. از ابتدای سال تا کنون متوسط روزانه حجم و ارزش معاملات به ترتیب برابر با ۱۰۱۵ میلیون سهم و ۲۲۳۵ میلیارد ریال بوده است. در آبان ماه ۹۵، دفعات معاملات برابر با ۸ درصد در مقایسه با مهر ماه ۹۵ افزایش یافت و از یک میلیون و ۴۲۳ هزار و ۵۸۷ نوبت به یک میلیون و ۵۳۸ هزار و ۷۷۶ نوبت بالغ گردید. بررسی صنایع از نظر ارزش بازار نشان  می‌دهد که گروه محصولات شیمیایی با در اختیار داشتن ۲۹ شرکت و ارزش بازار ۶۷۰ هزار میلیارد ریالی در رتبه اول قرار دارد، گروه بانک‌ها، موسسات اعتباری و سایر نهادهای پولی با ۳۸۱ هزار میلیارد ریال و فلزات اساسی با ۳۱۴ هزار میلیارد ریال رتبه‌های بعدی را به خود اختصاص داده اند. براساس معاملات نرمال، در این ماه ارزش سهام خریداری شده اشخاص حقوقی در حدود ۱۸۳۹۳ میلیارد ریال و معادل ۳۹۵ درصد از کل خرید‌ها بود، در حالی که ارزش سهام فروخته شده آنها ۱۹۶۲۱ میلیارد ریال و در حدود ۴۲ درصد از کل فروش‌ها بود. بر این اساس در این ماه سرمایه گذاری خالص اشخاص حقوقی به میزان ۱۲۲۷ میلیارد ریال شد. درعین‌حال میزان خرید و فروش سهام اشخاص حقیقی به ترتیب ۶۰ و ۵۷ درصد از ارزش خرید و فروش بود. آیفکیس در ارتفاع ۸۳۴ واحدی ایستاد در هفته معاملاتی منتهی به ۳ آذرماه در حالی حجم معاملات فرابورس نسبت به هفته ماقبل با رشد ۳۸ درصدی همراه شد که ارزش و تعداد دفعات آن افت بیش از ۱۳ درصدی را تجربه کرد. در این میان شاخص کل و ارزش بازار فرابورس با روند رو به رشدی مواجه شدند و در چهارشنبه به‌ترتیب ۲ واحد و یک‌هزار و ۱۲۰ میلیارد ریال نسبت به روز انتهای هفه ماقبل افزایش یافتند. به این ترتیب سوم آذرماه آیفکیس در نزدیکی ارتفاع ۸۳۴ واحدی قرار گرفت و ارزش بازار به رقم ۹۶۳ هزار و ۸۰۱ میلیارد ریال رسید. در میان بازارهای فرابورس نیز بازار اول با رشد ۲۸۰ درصدی حجم و ۴۰۶ درصدی ارزش معاملات، بهترین عملکرد هفتگی را در میان بازارهای فرابورس تجربه کرد. در این بازار تعداد ۶۵۸ میلیون سهم به ارزش یک‌هزار و ۷۴۰ میلیارد ریال دادوستد شد. بازار دوم نیز در حالی با معامله ۲۳۶ میلیون سهم به ارزش ۸۵۴ میلیارد ریال روبه‌رو شد که افت بیش از ۳۰ درصدی حجم و ارزش معاملات را تجربه کرد. در این میان بازار پایه اگرچه در روند دادوستد سهام با تغییر محسوسی نسبت به هفته ماقبل روبه‌رو نشد، اما در پی نقل و انتقال ۳۸۳ میلیون سهم به ارزش ۶۶۶ میلیارد ریال، افزایش ۱۵ و ۳ درصدی حجم و ارزش را به ثبت رساند. رصد معاملات ابزارهای نوین مالی هفته گذشته در بازار ابزارهای نوین مالی نیز تعداد ۱۵ میلیون ورقه بهادار به ارزش ۴ هزار و ۷۵۷ میلیارد ریال دادوستد که مرتبط با معاملات انجام شده در اوراق بدهی، صندوق‌های سرمایه‌گذاری قابل معامله و اوراق تسهیلات مسکن بود. اوراق بدهی به تعداد ۵ میلیون ورقه به ارزش ۴ هزار و ۵۰۵ میلیارد ریال، ۱۰ میلیون ورقه در ETFها به ارزش ۱۲۲ میلیارد ریال و کمتر از ۰٫۲ میلیون ورقه تسهیلات مسکن به ارزش ۱۳۰ میلیارد ریال، نتیجه معاملات انجام شده در ابزارهای مالی در فرابورس است که همگی نسبت به مدت مشابه سال قبل با افزایش حجم و ارزش معاملات، اما در مقیاس هفتگی با کاهش این نماگرها روبه‌رو شدند. در هفته‌های گذشته با وجود جو هیجانی در بازار سرمایه ایران از بابت شرایط سیاسی و انتخاب دونالد ترامپ به عنوان رییس جمهور آمریکا، بازار سهام شاهد افت و خیزهایی شد و بازیگران بازار سرمایه نسبت به این خبر واکنش‌های زیادی نشان دادند اما در روزهای گذشته هیجان‌های ناشی از این تحولات فروکش و معاملات شرایط ارامی‌را سپری کرد. نااطمینانی نسبت به شرایط اقتصادی پیش رو به ویژه در سطح جهانی و نرخ‌های سود جذاب اوراق با درآمد ثابت و سپرده‌های بانکی در کنار ارزش‌گذاری نسبتا بالای سهام عواملی هستند که خوش‌بینی نسبت به رونق پایدار بورس در کوتاه‌مدت را محدود می‌کنند.