شهاب خدابخشیان-پژوهشگر مالی و اقتصادی بسیاری از سرمایه گذاران در بازار بورس ایران از این موضوع که سهام برخی شرکت‌ها علی رغم برخورداری از موقعیت بنیادی مناسب به ارزش ذاتی خود نمی رسند و کمتر از آن معامله می شوند، شکایت دارند. سرمایه گذاران در بازار بارها با سهام شرکتی مواجه بوده اند که علی رغم اعلام نرخ تعدیل مثبت مطلوب و بازگشایی مجدد، در قمیتی بسیار کمتر از آن چه سرمایه گذاران حرفه ای انتظار دارند مورد مبادله قرار می گیرد. اما دلیل وقوع این پدیده چیست؟ قبل از ارائه هر گونه پاسخی باید این موضوع را یادآور شد که درنهایت، قیمت سهام براساس "عرضه و تقاضا" شکل می گیرد. بنابراین درعمل، "عموم" سهامداران با رفتار معاملاتی خود قیمت سهام را تعیین می کنند. دانشمندان اقتصادی و مالی درمواجهه با این واقعیت، علمی را باعنوان مالی رفتاری پدید آوردند. این تئوری بسیاری از مفروضات نظریه های قبلی را نقض کرده و کاربردی تر به مسئله می نگرد. مفروضات گذشته در مالی کلاسیک بیان می کردند که سرمایه گذاران منطقی اند و تمام اطلاعات موجود شرکت را مورد بررسی قرار می دهند و به درستی تفسیر و ارزیابی می کنند. در این بین ممکن است عده ای هم عقلانی عمل نکنند ولی در نهایت این رفتارهای غیر منطقی تاثیر چندانی بر قیمت نخواهد گذاشت. اما پس از گذشت زمان، غیر واقعی بودن این مفروضات بنابر تجربه های متعدد آشکار گردید. به خصوص پس از ترکیدن حباب قیمتی سهام شرکت های تکنولوژی در سال ۲۰۰۰ ، علم مالی رفتاری به موضوع روز تبدیل شد. در نظریه‌ی مالی رفتاری به بررسی رفتار سرمایه گذاران و تاثیر سؤگیری های(رفتارها نامتعارف) آنان بر خرید و فروش می پردازد. نظریه پردازان مالی رفتاری -بر خلاف مفروضات مالی کلاسیک-  معتقدند سرمایه گذاران عموما منطقی نیستند. بلکه افراد عادی هستند و بر اساس اطلاعات ناقص اقدام به خرید و فروش می کنند. این افراد عادی ممکن است از علم کافی جهت بهینه سازی سبد سرمایه گذاری خود برخوردار نباشند. بنابراین خطاهای انسانی در رفتارها و تصمیمات سرمایه گذاران نمود پیدا خواهد کرد. تصمیماتی که ناشی از عوامل روانشناختی وخطاهای رفتاری مانند سؤگیری زیان گریزی، سؤگیری فرااعتمادی، سؤگیری دیرپذیری و... خواهد بود. گاهی بروز جوزدگی های متعدد در بازار و پدید آمدن صف های خرید و فروش کاذب ناشی از همین خطاهاست که نه تنها تک سهم ها را بلکه کلیت بازار را تحت تاثیر قرار می دهد. در ادامه‌ی بحث مالی رفتاری بیان می شود که تنها اطلاعات نیستند که بر قیمت سهم تاثیر می‌گذارند؛ بلکه مسائلی فراتر از اطلاعات بر قیمت ها و شیوه‌های ارزشگذاری حاکم است و بنابراین ارزش ذاتی همه ی اوراق بهادار به درستی تعیین نمی شود. حاصل آن که اگر سهمی به برخی از اطلاعات مهم خود واکنش نشان نداد و یا واکنش فراتر از حد منطقی بود نباید تعجب کرد. به نظر می رسد فرضیه ها و نظریه های مالی رفتاری عملیاتی تر و عینی تر از فرضیات حاکم بر مالی کلاسیک باشد. قضاوت با شما