گروه سیاسی پیش از این در گزارشی از وضعیت بعضی احزاب کشور بعد از انتخابات ریاست جمهوری و شوراها نوشته بودیم. اکنون قسمت سوم این گزارش پیش روی شماست. گزارشی از وضعیت احزاب سیاسی اصلاح‌طلب بعد از انتخابات سال ۹۶: • حزب ندای ایرانیان حزب جدید‌التاسیس ندا که از گرد هم آیی جوانان عضو جبهه مشارکت و سازمان دانشجویان حزب اسلامی کار تشکیل شده بود از بدو تاسیس با مشکلات فراوانی رو به رو شده است. مسائلی که به خاطر گستردگی اعضای آن با حواشی فراوانی هم رو به رو شد و در نهایت کار به جایی نرسید که سومین کنگره حزب ندا تحت تاثیر این حاشیه‌ها در سال ۹۵ برگزار نشد. با این حال جمعی از اعضای ندای ایرانیان در تهران، شیراز، اصفهان، مشهد، کیش و .... به عضویت شوراهای شهر درآمدند تا این حزب جوان در ابتدای راه قدمی بزرگ برداشته باشد. • حزب همبستگی ایران اسلامی یکی دیگر از احزاب قدیمی اصلاح‌طلب که ریشه تاسیس آن به فراکسیون خط امام در مجلس پنجم بازمی‌گردد. در این سال‌ها بسیاری از شخصیت‌های برجسته این حزب به سراغ عضویت در سایر مجموعه‌ها و احزاب رفته‌اند. از جمله ابراهیم اصغرزاده، غلامرضا انصاری و .... با این حال این مجموعه توانست سهمیه خود را در لیست تهران حفظ کند و محمد سالاری وارد شورای شهر تهران شود. • خانه کارگر جمهوری اسلامی ایران از احزاب همسو با حزب اسلامی کار که در این دوره انتخابات نیز افشین حبیب‌زاده را در شورای شهر تهران می‌بیند. خانه کارگر نیز از تشکل‌های قدیمی ایران است که علیرضا محجوب از بدو تاسیس دبیرکلی آن را بر عهده دارد. • سازمان عدالت و آزادی ایران اسلامی یکی از احزاب عضو شورای عالی سیاستگذاری اصلاح‌طلبان که مرکزیت آن در تهران قرار ندارد، سازمان عدالت و آزادی است. این حزب که جلسات شورای مرکزی و کنگره‌های آن در اصفهان برگزار می‌شود در انتخابات با چالش‌های جدی به خصوص در اصفهان مواجه شد اما در نهایت از فهرست اصلاح‌طلبان حمایت کرد. بعضی اعضای ارشد این حزب در تهران، اصفهان، اردبیل،اراک و شیراز وارد شورای شهر شدند. دبیر کل این حزب نیز وارد شورای شهر اصفهان شد. • مجمع دانش آموختگان ایران اسلامی این تشکیلات بهعنوان یک تشکل سیاسی اصلاح طلب ریشه در اتحادیه انجمن های اسلامی شبه قاره هند دارد که با ظهور جنبش مردمی اصلاحات در دوم خرداد ۱۳۷۶ با اصلاح اساسنامه و مرامنامه تغییر عنوان یافت. این مجمع به مدت حدود هشت سال در دو دولت اصلاحات به عنوان یکی از گروه های ۱۸ گانه شورای هماهنگی دوم خرداد حضور داشت و از سال ۱۳۹۴یکی از اعضای شورای عالی سیاست گذاری اصلاح طلبان کشور بوده است. محمود میرلوحی از اعضای ارشد این تشکیلات وارد شورای شهر تهران شد. • مجمع فرهنگیان ایران اسلامی یکی دیگر از احزاب صنفی معلمان به دبیرکلی فرج کمیجانی که همواره ارتباط تنگاتنگی با اصلاح‌طلبان داشته است. این تشکیلات بیشتر به دنبال طرح مطالبات صنفی در انتخابات بود و بعید است نتیجه انتخابات تاثیری در فعالیت‌های آنان داشته باشد. • مجمع مدرسین و محققین حوزه علمیه قم یکی از احزاب روحانی محور ایران که محل استقرار آن در شهر قم است. آیت‌الله موسوی تبریزی به نمایندگی از این تشکیلات در جلسات شورای عالی سیاستگذاری اصلاح‌طلبان شرکت می‌کند. با توجه به ماهیت تخصصی این حزب، نتیجه انتخابات برای آنان نیز تعیین کننده نیست. • مجمع نمایندگان ادوار مجلس شورای اسلامی تشکیلاتی که قرار بود رابط بین اصلاح‌طلبانی باشد که در ادوار مجلس نماینده شهرهای مختلف ایران بوده اند. ابراهیم امینی و محمدجواد حق شناس و معروف صمدی که در ابتدا در فهرست اصلاح‌طلبان قرار داشت در این تشکیلات سابقه عضویت دارند. بعضی اعضای شاخص این تشکیلات نیز از شهرهای مختلف وارد شوراهای شهر شدند مثل دستغیب که منتخب اول مردم شیراز در مجلس شد. احمد حکیمی پور نیز از اعضای شورای مرکزی این حزب به شمار می‌رود. • مجمع نیروهای خط امام از احزاب قدیمی اصلاح‌طلب به رهبری سید هادی خامنه‌ای. این حزب در تهران با انتقاد از رویه‌های موجود سیاست سکوت در پیش گرفت اما در بعضی شهرها مثل اصفهان اعضای ارشد این تشکیلات وارد شوراهای شهر شدند. • حزب پیشرو اصلاحات این حزب بعد از دستور خاتمی برای تشکیل شورای عالی سیاستگذاری اصلاح‌طلبان تاسیس شد و لذا وارد شورای عالی سیاستگذاری اصلاح‌طلبان نشد اما به نظر می‌رسید انتخاب علی صوفی به عنوان دبیرکل این حزب، مقدمه حضور او در لیست اصلاح‌طلبان باشد. در نهایت البته محمد سالاری و رسولی از اعضای شورای مرکزی این حزب در فهرست اصلاح‌طلبان قرار گرفتند. این حزب از جمله تشکیلات نزدیک به دکتر عارف محسوب می‌شود و باید منتظ تاثیرات این حزب بر فضای سیاسی کشور در سال‌های آینده باشیم. • حزب توسعه ملی این حزب نیز از جمله احزاب نزدیک به بدنه سازمان مجاهدین انقلاب اسلامی به شمار می‌رود که مثل حزب پیشروی اصلاحات وارد شورای عالی سیاستگذاری اصلاح‌طلبان نشد. اما احتمالا در آینده سیاسی ایران تاثیر بیشتری خواهد گذاشت.