محمد مهدی میثمی   در حالی که عدم تمایل شرکت‌های نفتی بین المللی به مهمترین عالم به تاخیر افتادن بهره برداری از منابع نفتی خزر بدل شده بود، سفیر برزیل در تهران با حضور در شرکت نفت خزر، از علاقه‌مندی شرکت دولتی نفت برزیل (پتروبراس) برای همکاری با شرکت ملی نفت ایران در پروژه‌های صنعت نفت در خزر خبر داد. به گزارش جهان اقتصاد، در شرایطی که کشورهای حاشیه دریای خزر از منابع نفتی آن بهره مند می‌شوند، عدم پیگیری بهره برداری و توسعه میادین نفتی دریای خزر در دولت یازدهم یکی از انتقادات به عملکرد بیژن زنگنه به شمار می‌رفت. جمهوری آذربایجان یکی از کشورهای حاشیه دریای خزر است که اخیرا توافق جدیدی برای تولید مشترک با کنسرسیوم اداره‌کننده میدان نفتی آذری چراغ گونشلی در دریای خزر را به امضا رسانده است. قرارداد جدید به باکو سهم بیشتری در این میدان می‌دهد و روابط اقتصادی آذربایجان با اروپا را در دهه‌های آینده تحکیم می‌کند. بر اساس این قرارداد، شرکت نفت دولتی آذربایجان سهم خود در این میدان را از ۱۱.۶۵ درصد به ۲۵ درصد افزایش می‌دهد و سهمی که در اختیار هشت شریک بین المللی این شرکت است به تناسب آن کاهش خواهد یافت. شرکت BP که اداره کننده این میدان است اکنون ۳۰.۳۷ درصد سهم دارد و سهم هفت شریک دیگر پایین ۱۰ درصد است. آنچه در این میان اهمیت دارد وجود پیوند میان تولید نفت و گاز در میادین خزر با بحث‌های حقوقی و موقعیت ژئوپلیتیکی این منطقه است. البته بهره برداری از منابع نفتی دریای خزر برای ایران با مشکلاتی روبرو است که عدم تمایل شرکت‌های بزرگ بین المللی یکی از آنهاست. محسن دلاویز مدیرعامل شرکت نفت خزر پیش از این، با اشاره به این موضوع عنوان کرد: شرکت نفت خزر با توجه به مسئولیت‎های تعریف شده خود در صدد است با پیشبرد مذاکرات با شرکت‎های بین‎المللی و صندوق‎های سرمایه‎گذاری خارجی، مقدمات توسعه و جذب سرمایه و فناوری را در خزر فراهم کند. وی همچنین از تشکیل کمیته سرمایه‎گذاری در شرکت نفت خزر به منظور پیشبرد مذاکرات به صورت هدفمندتر و اثربخش‎تر خبر داده بود. بهره برداری از نفت دریای خزر به دلیل عمق زیاد آب نیازمند ابزار و وسایل پیچیده و دقیق است؛ موضوعی که مشارکت شرکت‌های معتبر خارجی در پیشبرد پروژه‌های نفتی این حوزه را ضروری کرده است. به گفته وزیر نفت، ایران در دریای خزر با عمق آب بیش از ۸۰۰ متری مواجه است که هنوز تجربه اکتشافات نفتی در این عمق را نداریم. البته تامین مالی و تکنولوژی برای توسعه خزر هم با مشکل مواجه بوده است. اما ماجرای تمایل برزیلی‌ها به حضور در پروژه‌های نفتی ایران، به دیدار وزیر انرژی این کشور با بیژن زنگنه در اوایل شهریور ماه باز می‌گردد. فرناندو کوئیلو فیلیو وزیر معادن و انرژی برزیل پس از دیدار با وزیر نفت ایران، با اشاره به استقبال زنگنه از تبادل تجربه شرکت پتروبراس در زمینه حفاری در آب‌های عمیق برای توسعه حوزه نفتی دریای خزر، گفته بود: امروز پتروبراس در عمق‌های نزدیک هفت کیلومتر در مناطق فراساحلی برزیل برای ذخایر نفت و گاز اکتشاف می‌کند؛ بنابراین ما دانش و فناوری زیادی در این زمینه‌ها داریم و امیدواریم که بتوانیم در اینجا با هم کار کنیم. در همین حال، سفیر برزیل روز دوشنبه با حضور در شرکت نفت خزر از علاقمندی شرکت دولتی نفت برزیل (پتروبراس) برای همکاری با شرکت ملی نفت ایران در پروژه‌های صنعت نفت در خزر خبر داد. به گزارش شرکت نفت خزر، رودریگودی ‏‎آذردوسانتوس در دیدار با یوسف اعتمادی، قائم مقام مدیرعامل شرکت نفت خزر، ضمن ابراز علاقه‌مندی برای همکاری دو شرکت، به نتایج مطلوب سفر فرناندو کوئیلو فیلیو وزیر انرژی برزیل به ایران در هفته‎های اخیر و مذاکرات سازنده‎ با بیژن زنگنه وزیر نفت اشاره کرد و خواهان گسترش مناسبات در پروژه‎های مرتبط با خزر شد. یوسف اعتمادی قائم مقام مدیرعامل شرکت نفت خزر در این دیدار، ضمن تشریح حوزه فعالیت‎های این شرکت و دستاوردهای حاصل شده طی چند سال گذشته، توسعه و تولید در دریای خزر را مستلزم بهره‎گیری از تجربیات و دانش فنی شرکت‎های صاحب نام در این عرصه برشمرد. اعتمادی با اشاره به ارتباطات پیشین بین پتروبراس و شرکت نفت خزر، از همکاری با این شرکت برزیلی استقبال کرد. به این ترتیب، به نظر می‎رسد در آینده‎ای نزدیک، نشست مشترکی با حضور تیم‎های کارشناسی و فنی شرکت نفت خزر و پتروبراس در تهران برگزار شود. در پایان این دیدار، سفیر برزیل در تهران از مدیران شرکت نفت خزر دعوت کرد از پتروبراس و مرکز تحقیقات آن بازدیدی داشته باشند. گفتنی است، میدان سردار جنگل شناخته شده‌ترین میدان نفتی و گازی ایران در دریای خزر است که موضوع مناقشه میان ایران و جمهوری‌‌ آذربایجان به شمار می‎رود؛ البته دو طرف برای عدم بهره برداری از منابع این میدان تا تعیین تکلیف سهام متعلق به دو کشور به توافق رسیده اند. پیش‌بینی‌های اولیه در مورد سهم ایران از نفت خزر ۲۰ میلیارد بشکه است که در میادین نفتی سردار جنگل، چالوس، نور و رویان، رامسر و رودسر و چند منبع دیگر واقع است.