‏ مهر: اين روزها رقابت بر سر ارزآوري کشورها از طريق اجراي پروژه‌هايي در خارج از مرزهاي جغرافيايي خود، رونق بسياري گرفته است؛ تا آنجا که بسياري از کارشناسان، اجراي پروژه‌هاي خدمات فني و مهندسي در دنيا را عرصه اي براي رقابت رؤساي جمهور مي‌دانند يا به عبارتي در عرصه اخذ پروژه‌هاي اين چنيني در دنيا، سهم بيشتر نصيب کشورهايي مي شود که علاوه بر رعايت شرايط مناقصه‌ها و عدد و رقم‌هاي قابل رقابت، پاي مقامات سياسي‌شان هم در ميان باشد و آنها از قبل، بايد در مذاکرات دوره اي که با کشورهاي مختلف سفارش دهنده پروژه دارند، بازي را به نفع پيمانکاران خود رقم زده باشند.‏

صادرات خدمات فني و مهندسي در مبادلات جهاني سهم عمده اي داشته و دليل آن هم اين است که در دنياي امروز، بسياري از خدمات از قابليت صدور برخوردارند و علم و دانش و تجربه بيش از پيش، تبديل به يک محصول ارزنده قابل تبادل شده است.‏
از سوي ديگر، ارزش افزوده اي که در صدور خدمات فني و مهندسي وجود دارد، همراه با نياز روز افزون اقتصاد جهاني به توسعه عمراني و زيرساختي، يک فرصت جهاني است و براي کشور ايران که از سرمايه هاي انساني قابل توجهي برخوردار است، فرصتي مغتنم به شمار مي آيد تا با تدبير و مديريت صدور خدمات فني و مهندسي، ميزان بهره‌مندي خود از فرصت‌هاي بين‌المللي را افزايش دهد. ‏
‏***صادرات خدمات فني و مهندسي در آيينه برنامه‌هاي توسعه‌ ‏
در برنامه اول توسعه، صدور خدمات فني و مهندسي هنوز هدف گذاري نشده بود. در برنامه دوم توسعه صادرات خدمات مورد توجه واقع شد و در زمينه  صادرات خدمات فني و مهندسي و اجراي پروژه هاي فني و مهندسي در کشورهاي آفريقايي و همجوار نيز اقدماتي صورت گرفت. ‏
در برنامه سوم، براي اولين بار حمايت از صادرات خدمات مورد توجه ويژه قرار گرفت و سازوکارهاي آن براي توسعه پيش بيني شد که البته آيين نامه‌اي هم براي حمايت از صادرات خدمات فني و مهندسي به تصويب هيأت دولت رسيد و اجرايي شد.‏
در برنامه چهارم توسعه، اقداماتي مانند حمايت از شرکت هاي صادرکننده خدمات فني و مهندسي در قالب تسهيل شرايط اخذ ضمانت نامه‌‌هاي بانکي و حضور در مناقصات بين المللي، اعزام هيات هاي تخصصي بازاريابي به ويژه در زمينه خدمات فني و مهندسي و برگزاري دوره هاي تخصصي براي تنظيم قراردادهاي صادرات خدمات فني و مهندسي و از همه مهمتر، پرداخت جوايز و مشوق‌هاي صادراتي بيشتر، منجر به رشد صدور اين دسته از خدمات شد .‏
‏***صادرات خدمات فني و مهندسي در سالهاي اخير ‏
مروري بر وضعيت صادرات خدمات فني و مهندسي نشان مي دهد ميزان اين صادرات در فاصله سالهاي 1381 تا 1390 به تدريج رشد داشته است، اما اين رشد از سال 1390 به علت شرايط بين المللي و پرداخت نشدن جوايز صادراتي، متوقف شد. در سال 92 ميزان صادرات خدمات فني و مهندسي دو ميليارد و 261 ميليون دلار بوده است. البته آنگونه که رئيس انجمن صادرکنندگان خدمات فني و مهندسي ايران مي گويد، اگر دولت اندکي حمايت ها را گسترش دهد، به طور قطع، صادرات خدمات فني و مهندسي مي تواند تا مرز سالانه 20 ميليارد دلار نيز پيش رود. ‏
اگرچه دولت چند سالي است که ديگر به صادرکنندگان جايزه  نمي دهد، اما صادرکنندگان مي گويند که در صورت تداوم پرداخت جوايز صادراتي مي توانند با قدرت چانه زني بيشتري وارد گود شده و صادرات را رونق دهند.‏
‏***نمونه هاي موفق صادرات خدمات فني و مهندسي
پروژه هاي موفقي در زمينه صدور خدمات فني و مهندسي ايران طي سالهاي گذشته در کشورهاي مختلف اجرا شده است که نمونه هاي شاخص آن ساخت سدها، نيروگاهها، پروژه هاي مسکن سازي و احداث خطوط مترو در کشورهايي همچون عراق، ونزوئلا، سوريه، تاجيکستان است. ‏
يکي از پروژه هاي موفقي که اکنون در دنيا يکي از پروژه هاي چشمگير ايران به شمار مي رود، پروژه مسکن سازي در ونزوئلا است که در سال 2006 آغاز شد . ‏
در اين پروژه که ساخت حدود ده هزار واحد مسکوني را پيگيري مي کرد، موفقيت چشمگير صادرات خدمات فني و مهندسي ايران در ساخت به گونه اي بود که پس از اتمام اين پروژه، توافق دومي نيز جهت ساخت ده هزار واحد مسکوني ديگر را رقم زد. ‏
کمتر از يک ماه قبل پروژه ي دوم نيز که مراحل پاياني خود را طي ميکند در سفر محمدرضا نعمت زاده، وزير صنعت، معدن و تجارت ايران به ونزوئلا مورد بازديد قرار گرفت.‏
آنگونه که رئيس انجمن صادرکنندگان خدمات فني و مهندسي در مراسم روز ملي صادرات عنوان کرد، وزير صنعت، معدن و تجارت ايران در اين سفر از اظهار خرسندي رئيس جمهور اين کشور مبني بر حضور موفق صادرکنندگان خدمات فني و مهندسي ايراني ابراز رضايت کرده است . ‏
در اين پروژه ها بطور متوسط و در مجموع در هر 20 دقيقه استراکچر بتني معادل يک واحد مسکوني ساخته شده و يک رکورد در اين خصوص طي 18 ماه به ثبت رسيده است. در واقع، آنچه که توجه مسئولين دو کشور را در اين پروژه جلب کرده است، نه تنها کيفيت بالاي ساختمانها بلکه دقت لحاظ شده به منظور کاهش آسيب هاي زيست محيطي و از طرف ديگر ايمن سازي محيط کار و ايمني است که صدور گواهينامه ملي ايمني و گواهينامه بين المللي سيستم ايمني کاري در ابتداي سال 2014 را در پي داشته است.‏
‏***ترويج تجارت ملي در پروژه هاي صدور خدمات فني و مهندسي
تجربه نشان داده که علاوه بر مبادله تکنولوژي، اجراي پروژه هاي صدور خدمات فني و مهندسي باعث ترويج تجارت ملي شده و منابع جديد شغلي ايجاد شده است به نحوي که به طور مستقيم و غيرمستقيم، 12 هزار شغل تنها در اجراي يکي از پروژه هاي صدور خدمات فني و مهندسي ايجاد شده است.‏
هدف ديگر در اجراي پروژه هاي صادرات خدمات فني و مهندسي که در ونزوئلا هم به چشم مي خورد، آموزش و رشد کارکنان کشورهاي هدف است که توانسته اند از نظر حرفه اي پيشرفت کرده و به  تکنيسين هاي متخصص و استادکار تبديل شوند.‏
تجربه نشان داده يکي ديگر از پيامدهاي اجراي پروژه هاي صدور خدمات فني و مهندسي در کشورهاي مختلف دنيا، بهبود کيفيت زندگي ساکنان همجوار کارگاهها است و اجراي برنامه هاي توسعه اجتماعي از جمله اقداماتي است که بعضاً از سوي شرکتهاي مجري پروژه هاي خدمات فني و مهندسي در کشورهاي دنيا صورت مي گيرد. ‏