کارآفرینی از محورهای اصلی رشد و توسعه است و با توجه به کثرت نیروی جوان جامعه، یکی از دغدغه‌های اساسی در کشور، ایجاد اشتغال مولّد برای جوانان است که باید با برنامه‌ریزی دقیق، بستر لازم برای کارآفرینی و نوآوری آنان فراهم شود که پس از خانواده و نهادهای حکومتی، رسانه در تحقق این رسالت خطیر نقشی انکارناپذیر برعهده دارند. فضای مطلوب درون خانواده و همراهی رسانه ها این امکان را به فرزندان می‌دهند که با گسست از عادت‌ها و باورهای ناقص خود در پی تغییر اندیشه و سپس عملکرد خود در روند کارآفرینی و فعالیت‌ اقتصادی باشند در کنار آن، کمک به توانمندسازی فرزندان با یادگیری فناوری‌های جدید و افزایش مهارت‌افزایی در فرزندان نیز اهمیت دارد که با حضور والدین در کنار فرزندان برای را‌ه‌اندازی و اداره کسب و کار اقتصادی و آموزش‌های رسانه‌ای محقق می‌شود.عوامل متعددی در ترویج فرهنگ کارآفرینی در جامعه موثر هستند اما خانواده و رسانه نقش اصلی را در این زمینه ایفا می کنند. در راستای بررسی نقش خانواده و رسانه در ترویج فرهنگ کارآفرینی نشستی در بیست وسومین نمایشگاه مطبوعات به میزبانی روزنامه جهان اقتصاد و با حضور تنی چند از اعضا انجمن زنان کارآفرین برگزار شد. به گزارش خبرنگار جهان اقتصاد در ابتدای این نشست فخر السادات محتشمی پور در پاسخ به این سوال که دولت در راستای ترویج فرهنگ کارآفرینی باید چه اقداماتی را انجام دهد، گفت: در این راستا رسانه ها، خانواده ها و آموزش نقش بسیار مهمی را ایفا می کنند که برنامه ریزی های دولت نیز در این زمینه موثر است اما نقش و سهم دولت را نباید گسترش دهیم و تاثیر عوامل دیگر را نادیده بگیریم زیرا به جز ناامیدی نتیجه دیگری در پی ندارد. وی با بیان اینکه اگر دولت ها رسالت خود را به خوبی ایفا کرده بودند در زمینه کارآفرینی مشکلی نداشتیم، تاکید کرد: نباید نقش دولت را در کارآفرینی و ترویج فرهنگ آن پررنگ کنیم اما می توانیم دیدگاه های خودرا مطرح کنیم. متشمی پوربا بیان اینکه در جامعه ای که دولت بزرگ است و پیکره گسترده آن در همه فعالیت های بخش خصوصی و نهادهای مدنی دیده می شود، گفت: به همین نسبت دولت باید وظایفی که قانون برعهده این بخش گذاشته است را به درستی انجام دهد که یکی از این وظایف فرهنگ سازی در زمینه های مختلف از جمله کارآفرینی است. وی ادامه داد: وقتی دولت برای خود وظیفه تولی گری قائل است( که به نظر من خطاست زیرا کارآفرینی نیاز به متولی ندارد) وظیفه دولت فقط بسترسازی و رفع موانع برای رشد کارآفرینی است. در ادامه این نشست مهری شاهمرادی فر مدیرعامل موسسه آموزشی و گردشگری آوای گشت ارس با بیان اینکه ۷۰ درصد فعالان حوزه گردشگری را زنان تشکیل می دهند،گفت: بنابراین اگر زنان بتوانند در این حوزه کارآفرینی ایجاد کنند به دلیل ارتباط بین حوزه گردشگری با صنایع دستی هر دوحوزه در کنارهم توسعه می یابند. وی ادامه داد: هرچه در حوزه گردشگری سرمایه گذاری و حمایت بیشتری انجام شود نرخ بیکاری از زنان کاهش می یابد و صنعت گردشگری و صنایع دستی نیز رونق می گیرد . شاهمرادی در پاسخ به این سوال که سازمان میراث فرهنگی چگونه می تواند به توسعه کارآفرینی درحوزه گردشگری کمک کند، گفت: این سازمان متولی صنعت گردشگری است و می تواند از طرق مختلف مانند تبلیغات و هماهنگی های بخش های مختلف دولت به توسعه کارآفرینی کمک کند واز این طریق موجبات تقویت اکوسیستم کارآفرینی در بخش های مختلف اقتصادی را فراهم کند. وی در پاسخ به این سوال که پیشنهاد شما برای توسعه صنعت گردشگری چیست؟ گفت: بحث توریست ورودی را باید جدی بگیریم زیرا در در پسابرجام خیلی از مردم دنیا تمایل به آمدن به ایران دارند که باید امکانات زیرساختی از جمله حمل و نقل، هتل ها و... باید به سرعت فراهم شوند. وی خاطرنشان کرد: مطابق سیاست های برنامه ششم توسعه باید سالیانه ۲۰ میلیون گردشگر وارد ایران شوند که برای رسیدن به این هدف، زنان باید فعالیت بیشتری در این حوزه انجام دهند. در این نشست توران شهبازی مدیرعامل شرکت ارتباطات آفرین جهان نیز با بیان اینکه فرهنگ مطالعه، کتابخوانی و کارآفرینی از خانه و خانواده آغاز می شود، گفت: خانواده نقش مهمی را در ایجاد و نهادینه سازی فرهنگ های مختلف ایفا می کنند. وی در پاسخ به این سوال که شما بعنوان یک همسر، مادر و فعال حوزه کارآفرینی چه پیشنهادی برای خانواده ها در جهت ترویج فرهنگ کارآفرینی دارید، گفت: متاسفانه آموزش و پرورش بچه های خلاقی را رشد نمی دهد و ما با دانش آموزانی مواجه هستیم که ذهن آن ها پر از مفروضات هست اما در سال های اخیر با بهبود وضعیت کارآفرینی و توسعه استارتاپ ها می توان گفت شاهد تقویت خلاقیت در جامعه بخصوص در بین دانش آموزان هستیم . شهبازی با بیان اینکه برای ورود یک نفر به دانشگاه مبلغ هنگفتی بین شرکت های مختلف جابجا می شود که خلاقیت را می کشند، ادامه داد: دانش آموزان فقط از دبیرستان به دانشگاه می روند که این فرآیند باید از بین برود که خانواده ها و آموزش و پرورش بتوانند در زمینه ترویج فرهنگ کارآفرینی گامی بردارند. در ادامه نشست ترویج فرهنگ کارآفرینی، فریبا یاراحمدی مدیرعامل موسسه مطبوعاتی دیده بان نیز خاطرنشان کرد: رسانه در جامعه ما نقش زیادی ندارد و فرهنگ مطالعه،کتابخوانی در ایران وجود ندارد. وی بااشاره به اینکه عمده افراد برای خرید اجناسی به غیر از روزنامه و مجله به کیوسک مطبوعاتی مراجعه می کنند، گفت: این یکی از معضلات جامعه ما است و رسانه بعنوان یک ابزار آگاهی بخشی در زمینه های مختلف نقش پررنگی ندارد. یاراحمدی با بیان اینکه عمده رسانه های موجود در کیوسک ها مربوط به موضوعات آشپزی، سینما و روانشناسی هستند و در بخش های تخصصی تر ما بسیار ضعف رسانه داریم، گفت: به دلیل فقرزیاد و عدم حمایت های دولتی که در حوزه رسانه وجود دارد رسانه ها نمی توانند افراد متبحر را برای خلق یک رسانه تخصصی، جذاب و حرفه ای بکارگیرند که مردم بیشتر به خواندن رسانه تشویق شوند. وی با بیان اینکه اصحاب رسانه معتقدند اصالت به کاغذ است و هرچه فضای مجازی و آنلاین باشد باز به کاغذ اعتقاد داریم ،گفت:اما رسانه های مجازی هم می توانند در راستای ترویج فرهنگ کارآفرینی نقش بسیار پررنگی را ایفا کنند. یاراحمدی با بیان اینکه خانم ها هم از این فضا دور نیستند و از فضای مجازی برای بهره مندی از اطلاعات استفاده می کنند، گفت: بیشتر اطلاعاتی که فضای مجازی ارائه می دهد در اغلب موارد درست نیست و اگر بتوانیم فضای رسانه را تقویت کنیم، آگاهی مردم را افزایش دهیم و فرهنگ سازی ایجاد کنیم می توانیم کمک زیادی به فرهنگ سازی در همه حوزه ها کنیم. وی در پاسخ به این سوال که به نظرشما کاغذ می تواند بیشتر در راستای ترویج فرهنگ کارآفرینی موفق باشد یا فضای مجازی؟ افزود: هردوی این عوامل می توانند کمک کنند شما اگر اطلاعات درستی را در رسانه های فضای مجازی دریافت کنید خوب است اما رسانه های مجازی ما عمدتا هدفمند نیستند و مدیریت نمی شوند و در نتیجه مردم را به خطا می برند. وی با تاکید براینکه هردوی این عوامل در فرهنگ سازی موثرهستند، ادامه داد: ضمن اینکه برای حفظ محیط زیست و طبیعت نیز رسانه های مجازی می توانند راهکار مناسبی باشند. یاراحمدی در پاسخ به این سوال که پیشنهاد شما به رسانه ها برای کمک به ترویج فرهنگ در زمینه کارآفرینی چیست؟تصریح کرد: راهکاری که می توان ارائه داد یک راهکار جمعی است که دولت و ملت باید باهم انجام دهند اما از آنجا که رسانه ها خیلی در زمینه مالی ضعف دارند باید حمایت شوند اما صرفا دریافت یارانه های نقدی کافی نیست و باید در راستای ترویج فرهنگ مطالعه و اطلاع رسانی نیز حمایت شوند. مدیرعامل موسسه مطبوعاتی دیده بان بابیان اینکه نرخ مطالعه در کشور ما پایین است،گفت: دولت باید کمک کند که نرخ مطالعه افزایش یابد و رسانه ها نیز کیفیت مطالب را افزایش دهند. وی با تاکید براینکه این یک کمک جمعی است،گفت: دولت نقش عمده ای در راستای فرهنگ سازی ایفا می کند و مردم هم اگر در محیط های عمومی رسانه های خوبی ببینند مطالعه می کنند و برای خرید نشریه به کیوسک مطبوعاتی مراجعه می کنند. در ادامه این نشست فخرالسادات محتشم پور در راستای بررسی نقش رسانه ها در ترویج فرهنگ کارآفرینی گفت: رسانه ها در این زمینه خیلی غیر حرفه ای عمل می کنند و موضوعات پیش افتاده ای را انتخاب می کنند اما در کشورهای توسعه یافته اینگونه نیست. وی با بیان اینکه در رسانه ها ابتکار عمل هم وجود ندارد،گفت: یکی از روش ها گفت و گو است اما تنها راه نیست. محتشمی پور با طرح این سوال که چرا الان فضای مدرن بیشتر تاثیر دارد؟ پاسخ داد: بعنوان مثال در اپلیکیشن اینستاگرام می توان گزارش لحظه به لحظه از یک رویداد تهیه کرد. من هم معتقدم نباید روش های سنتی در رسانه ها را نادیده گرفت و باید از هردوی آن ها در کنارهم استفاده کرد: اما ایده های نو در رسانه ها باید انجام شود. درادامه این نشست فاطمه گله داری پور رئیس هیئت مدیره شرکت آرا فرم نیرا، با بیان اینکه آموزش نقش بسیار مهمی را در زمینه ترویج فرهنگ کارآفرینی ایفا می کند با طرح این سوال که رسانه ها چقدر کارآفرینی را آموزش داده اند؟ گفـت: باید روش های کارآفرینی را آموزش دهیم زیرا بحث خلاقیت ذاتی نیست بلکه گرفتنی است و باید خلاقیت را آموزش دهیم که به تبع آن کارآفرینی نیز ایجاد می شود. در ادامه این نشست فرحناز مرادی رییس هیات مدیره هلدینگ شماران سیستم با اشاره به اینکه فرهنگ زیربنای هر جامعه ای است،گفت:فرهنگ سازی نیاز به اطلاعات و رسانه دارد . مرادی با بیان اینکه امروزه در جامعه ما کارآفرینی به شدت مغفول مانده است، گفت: کارآفرینی در رسانه های ما باید بعنوان یک ارزش معرفی شود مخصوصا کارآفرینی بانوان. وی خاطرنشان کرد: امروزه به زنانی که دارای اشتغال هستند اهمیتی داده نمی شود لذا نیاز است که دولت و رسانه ها کمک کنند که فرهنگ کارآفرینی ترویج یابد. مرادی با بیان اینکه کارآفرینی در ایران به دلیل وجود موانع خیلی سخت تر از آمریکاست، ادامه داد: اما اگر رسانه ها کمک کنند که موانع کارآفرینی مخصوصا در حوزه تولید از بین رود می توان به فرهنگ سازی در زمینه کارآفرینی کمک کرد. این عضو انجمن زنان کارآفرین با اشاره به فرهنگ سازی در بین نسل جوان گفت: رسانه ها و نهادهای دولتی مثل آموزش و پرورش می توانند نقش مهمی را در این زمینه ایفا کنند در کشوری چون ژاپن از دوران مهدکودک فرهنگ سازی را آغاز می کنند. وی با بیان اینکه رسانه ها در ارزش آفرینی و فرهنگ آفرینی بسیار موثر هستند،تصریح کرد: در حوزهIT نیز باید حضور زنان افزایش یابد که این امر نیاز به فرهنگ سازی دارد. وی ابراز امیدواری کرد: در دولت دوازدهم بستری مناسب برای ایجاد ارزش توسط رسانه ها و رفع موانع کارآفرینی فراهم شود. مرادی در پاسخ به این سوال که آیا در دولت یازدهم نسبت به دولت های قبل موانع کارآفرینی کمتر نشده است، گفت: این موانع کمتر شده اند اما هنوز باید حمایت هایی در این زمینه انجام شود . وی با بیان اینکه باید از حوزه کارآفرینی زنان حمایت شود، گفت: حتی همین انجمن زنان کارآفرین برای انتقال دانش و تجربیات خود به دیگر بانوان باید نیاز به حمایت دارد. دراین نشست فخرالسادات محتشم پور درباره نقش نهادهای مدنی در ترویج فرهنگ کارآفرینی نیز گفت: نهادهای مدنی در همه کشورها نقش یک نهاد واسط بین دولت و مردم را ایفا می کنند و نهادهای مدنی مثل انجمن زنان کارآفرین نیز می توانند ازطریق رسانه ها موانع و مشکلات را رفع کنند. وی ادامه داد: حوزه های مختلف مانند یک اکوسیستم باید باهم در ارتباط باشند که بتوانند چالش ها و راهکارها رابررسی و موانع و مشکلات را برطرف کنند. محتشمی پور با بیان اینکه هنوز هم در مدارس و خانواده ها انتخاب مشاغل سخت و پرخطر به دختران توصیه نمی شود،گفت: باید فرهنگ سازی در این زمینه انجام شود که مشاغل از قالب مردانه خود خارج شوند. وی با اشاره به اینکه مشکل دولت زدگی نهادهای مدنی هم به دلیل عملکرد دولت است هم مردم ،گفت: من معتقدم نهادهای مدنی باید به طور مستقل بسترسازی و فرهنگ سازی کنند وارتباط وابستگی آور نهادهای مدنی به دولت باید قطع شود . در ادامه این نشست معصومه مجتبوی رییس هیات مدیره هلدینگ شماران سیستم نیز با بیان اینکه در ایران با وجود همه شرایطی که یاس و ناامیدی ایجاد می کند به اندازه کافی انگیزه در جامعه وجود دارد اما نیاز به حمایت و پشتیبانی سیستم های اجرایی داریم. وی با بیان اینکه میزان استارتاپ ها درایران چند برابر استرالیا است، گفت: این امر نشان می دهد پتانسیل زیادی در ایران وجود دارد اما در شرایطی که به دلیل مشکلات اقتصادی موجود آینده قابل پیش بینی نیست دولت می تواند نقش موثری را ایفا کند. در این نشست فرزانه خرقانی مدیر مسئول روزنامه جهان اقتصاد نیز با بیان اینکه هیچ گونه حمایتی از رسانه ها نمی شود و مطبوعات با چالش های زیادی روبه رو هستند، گفت: موانع موجود در رسانه ها باعث می شود دلگرمی برای ادامه مسیر از بین برود اما اگر الان در نمایشگاه مطبوعات حضور داریم فقط برای ایجاد همدلی و دموکراسی و مهر تاییدی بر فعالیت های دولت است. وی تصریح کرد: ما از دولت توقعی نداریم و دولتی ها نیازمند رسانه بعنوان تریبون هستند . خرقانی افزود: دولت در زمینه کارآفرینی اصلا نباید نقشی داشته باشد و ما رسانه ها باید فرهنگ را عوض کنیم که به نظر من نقش رسانه های خصوصی بعنوان یک تریبون در ایجاد فرهنگ سازی بسیار موثر است. وی افزود: یکی ازاقداماتی که رسانه ها می توانند در راستای ترویج فرهنگ کارآفرینی انجام دهند معرفی افراد موفق در این زمینه است. در جمع بندی مباحث مطروح در این نشست اعضاء انجمن زنان کارآفرین ضمن بررسی نقش رسانه، خانواده هاو آموزش در ایجاد فرهنگ کارآفرینی وضعیت عملکرد نهادهای حمایتی مانند صندوق های کارآفرینی را به خصوص در زمینه حمایت از زنان مناسب ندانستند .