ایران بدترین الگوی مصرف آب در جهان را داراست

- توسعه شهر نشینی به ویژه در کشورهای در حال توسعه تقاضای آب را درهمه بخش های مصرف اعم ازکشاورزی ، شرب و صنعت افزایش داده است. بر اساس مطالعات منتشر شده جهانی، کشورهای در حال توسعه به علت افزایش الگوی مصرف خانگی باعث کاهش آب مورد نیاز کشاورزی گردیده اند. در همین زمینه مجری پروژه آب‌های کارستی سازمان زمین‌شناسی و اکتشافات معدنی کشور نظر جالبی دارد، او می گوید: ایران بدترین الگوی مصرف آب در جهان را داراست و برای اصلاح این الگو باید دو راهکار مدیریت منابع و مدیریت مصرف پیگیری شود. «مسعود مرسلی» با اعلام اینکه اکنون ۹۲ درصد از منابع آبی کشور صرف کشاورزی می‌شود و با بحران آب روبرو شده ایم اضافه می کند: محققان این سازمان مطالعاتی را برای تامین آب از منابع آب‌های زیرزمینی که با نام آب‌های کارستی شناخته می‌شود، در دستور کار دارند. وی یادآور می شود: ایران با داشتن یک درصد جمعیت و یک درصد خشکی جهان، سه دهم درصد از منابع آبی و ۲٫۵ درصد مصارف آب جهان را به خود اختصاص داده است. مرسلی تاکید می کند: ایران در شرایط آبی مناسبی قرار ندارد، در حالی که جمهوری اسلامی ششمین کشور مصرف‌کننده آب است و کشورهایی مانند هند، چین و ایالات متحده آمریکا که پیشرو محسوب می شوند، جمعیت زیادی دارند. وی ایران را پنجمین کشور برداشت‌کننده آب‌های زیرزمینی معرفی کرد و یادآورشد: کسری مخازن سالیانه آب‌های زیرزمینی ایران ۵٫۶ میلیارد مترمکعب است که این عدد نشان می‌دهد میزان سالیانه برداشت ما از آب‌های زیرزمینی زیاد است. این محقق سازمان زمین‌شناسی و اکتشافات ‌معدنی کشور معتقد است: اکنون ۴۰ میلیارد مترمکعب آب سطحی و ۵۶ میلیارد مترمکعب از آب‌های زیرزمینی کشور مصرف می‌شود، همچنین ۴۵۰ هزار حلقه چاه مجاز و ۳۵۰ هزار حلقه چاه غیرمجاز شناخته شده در کشور وجود دارد.به گفته وی، تراز آب زیرزمینی سالیانه به میزان ۷۶ سانتیمتر کاهش دارد که این عدد با معیارهای جهانی فاصله زیادی یافته است. فقر جدی منابع آب تجدیدپذیر تهران دربرابر تمرکز جمعیت مدیرعامل شرکت آب منطقه ای تهران هم درباره مباحث مربوط به بحران آب با تاکید بر اینکه سرانه منابع آب تجدیدپذیر در تهران برای هر فرد به ۲۱۵ مترمکعب در سال رسیده است، گفت: با توجه به وسعت کم تهران و تمرکز جمعیت زیاد آن، این منطقه رتبه‌های نخست فقر منابع آب تجدیدپذیر را در کشور به خود اختصاص داده است. محمدرضا بختیاری با اشاره به اهتمام جدی دولت یازدهم به مقوله آب در کشور، عنوان کرد: از ابتدای کار دولت تدبیروامید تاکنون ۱۶ جلسه شورای عالی آب با حضور شخص رئیس جمهور و معاون اول وی برگزار شده است که این تعداد جلسه با تمامی نشست‌های شورای عالی آب در دولت‌های قبل برابری می‌کند. وی با بیان اینکه با بارش‌های مناسب بهمن ماه به میانگین بارندگی استان نزدیک شده‌ایم، تصریح کرد: براساس بررسی‌های صورت گرفته مشخص گردید حجم بارش‌های استان تهران از مرز ۱۶۳ میلیمتر نیز گذشته است که این اعداد و ارقام حاکی از تراز مثبت بارندگی‌ها نسبت به مدت مشابه سال گذشته و میانگین بلند مدت است. مدیرعامل شرکت آب منطقه ای تهران با اشاره به اینکه متوسط بارندگی کشور در طی ده سال اخیر از ۲۵۰ میلیمتر به رقم ۲۰۴ میلیمتر تنزل پیدا کرده است، ادامه داد: با وجود اینکه امروزه در کشور با بحران خشکسالی روبه رو هستیم ولی صرفه جویی و مدیریت بهینه مصرف آب به خوبی در مصارف شهری، روستایی و کشاورزی دیده نمی‌شود. بختیاری خاطرنشان کرد: هم اکنون در کشوری همچون سوئد با حجم بارندگی هزار و ۲۰۰ میلیمتر شاهد سرانه مصرف ۱۷۷ لیتر در شبانه روز برای هر نفر هستیم، ولی متاسفانه این رقم در کشور ما به ۲۳۰ لیتر و در تهران نیز به بیش از ۳۰۰ لیتر در شبانه‌روز می‌رسد. وی راندمان کشاورزی در ایران را ۳۵ درصد برشمرد و افزود: تا دهه چهل سرانه منابع آب تجدیدپذیر برای هر ایرانی به هفت هزار مترمکعب نیز می‌رسید ولی این رقم امروزه به هزار و ۷۰۰ مترمکعب در سال و در مناطقی از کشور همچون تهران به ۲۱۵ مترمکعب نیز رسیده است که با توجه به وسعت کم تهران و جمعیت زیاد آن، این منطقه رتبه‌های نخست فقر منابع آب تجدیدپذیر را به خود اختصاص داده است. باروری ابرها منبع درآمدی برای بخش آب از سوی دیگر اما رئیس موسسه تحقیقات آب به راهکارهای موجود برای غلبه بر بحران آب اشاره کرد و گفت: باروری ابرها یکی از راههایی است که می‌تواند ضمن تأمین بخشی از آب مورد نیاز، منبع درآمدی برای دولت و بخش آب کشور باشد و ما از حضور بخش خصوصی در باروری ابرها استقبال می‌کنیم. مرتضی افتخاری با بیان این مطلب که بارورسازی ابرها،‌ ارزان‌ترین شیوه استحصال آب است و در این میان از حضور بخش خصوصی در باروری ابرها استقبال خواهیم کرد، گفت: سرمایه‌گذار بخش خصوصی می‌تواند میزان سرمایه خود را به همراه سود قانونی از محل فروش آب استحصالی از ابرها به دولت، دریافت کند و این کار هم به نفع دولت، هم به نفع ملت و هم به نفع بخش خصوصی خواهد بود. وی با بیان اینکه یکی از نکاتی که می‌تواند در بخش آب و خدمات رسانی به مردم کمک کند اصلاح تفکر و پیش فرض‌های خود نسبت به تولید آب است گفت: در ۴۰ سال گذشته بیش از ۸ سد در ایران وجود نداشت اما در حال حاضر بیش از ۶۰۰ سد در کشور وجود دارد که بخش زیادی از تأمین آب شرب مردم مدیون وجود این سدها است. رئیس موسسه تحقیقات آب با اشاره به اینکه خشکسالی های اخیر به ما هشدار می‌دهد که از این پس دیدگاه خود را از بخش سازه ای به غیر سازه ای تغییر دهیم، افزود: با تغییر پیش فرض‌های خود از سازه‌های آبی به غیرسازه‌ای می‌توانیم روش‌های جدیدی را برای تولید آب در کشور تجربه کنیم که یکی از این اقدامات جدی دخل و تصرف در جو است که ماحصل آن می‌تواند ایجاد باران و تولید آب از ابرها باشد. وی با اشاره به اینکه در سال‌های گذشته نیز پروژه باروری ابرها مطرح بوده و اقداماتی نیز در این خصوص انجام شده است، افزود: اکنون زمان آن رسیده که نگاه جدی تری به این مقوله داشته باشیم و نگرش خود را نسبت به منابع آب موجود در جو تغییر دهیم و با سرمایه‌گذاری بیشتر بر روی پروژه باروری ابرها، استحصال آب بیشتری را از این پدیده داشته باشیم.او اضافه کرد: بخش اعظم نیاز آبی کشور را می‌توان از طریق پروژه باروری ابرها مرتفع کرد.