دریافت مالیات عادلانه و منصفانه، مؤدیمداری، شفافیت فعالیتهای اقتصادی و تعامل با فعالان اقتصادی از رویکردهای اصلی و در کانون خدمات نظام مالیاتی قرارداشتهاست. مکانیزاسیون فرایندهای مالیاتی باهدف شناسایی دقیقتر مؤدیان و فعالیتهای اقتصادی یک امر مرسوم در کشورهای توسعهیافته است که در ایران در قالب طرح جامعمالیاتی موردتوجه قرارگرفتهاست.
این روزها با انتشار اخبار متنوعی از برخوردهای نظام مالیاتی با مرتکبان فرارمالیاتی و یا موارد بسیار زیادی که منجر به شناسایی مؤدیان جدیدشده، طرح جامعمالیاتی بیش از هر زمان در کانون توجه قرارگرفته و نقش برجستهای در افکار عمومی پیداکرده است. بدیهی است اجرای طرح جامعمالیاتی بهمنظور رفع نقایص، کاستیها و ناکارآمدیهای نظام مالیاتی ایران بهویژه در مواجهه با فرارمالیاتی، در دستور کار سازمان امور مالیاتی قرارگرفت و اکنون شاهد به بار نشستن این طرح و به ثمررسیدن دستاوردهای مهم آن هستیم؛ بهطوریکه درچارچوب طرح جامعمالیاتی، کلیه فرایندهای مالیاتی بهصورت الکترونیکی، متمرکز و یکپارچه انجامگرفته و اطلاعات اقتصادی، هویتی و عملکردی کلیه فعالان اقتصادی اعم از اشخاصی که در نظام مالیاتی دارای پرونده مالیاتی بوده و چه آنهایی که فاقد شماره اقتصادی و یا خارج از تور مالیاتی هستند، در هر زمان و مکان، در اختیار ممیزان مالیاتی قرار میگیرد.
در این گزارش، ضمن مروری بر روند شکلگیری طرح جامعمالیاتی و مبانی قانونی آن، به مهمترین دستاوردها و پیامدهای حاصل از اجرای آن خواهیم پرداخت.
طرح جامعمالیاتی چیست؟
طرح جامعمالیاتی بهعنوان کلیدیترین محوراصلاح نظاممالیاتی و عظیمترین پروژه فناوری اطلاعات در حوزه اقتصادی مطرحاست. این طرح یک تغییر رفتار مبتنی بر فناوری اطلاعات و ارتباطات است که کلیه ارکان سازمان شامل ساختار، فرایندها، تغییر قوانین و مقررات، فناوری و منابع انسانی را در برمیگیرد و پس از برنامهریزی و تدوین نقشه راه و اجرای پروژههای بنیادین، هماکنون در آخرین مراحل اجرا یعنی اجرای سراسری سامانه نرمافزاری یکپارچه مالیاتی(سنیم)قراردارد.
تاریخچه طرح جامعمالیاتی
طرح جامعمالیاتی در راستای تحقق اهداف برنامه سوم توسعه، درسال ۱۳۸۳ در دستورکار قرارگرفت. پسازآنکه دولت در راستای تحقق اهداف برنامه سوم توسعه، موظف به اجرای طرح جامعمالیاتی شد، دفترطرح جامعمالیاتی، در سال ۱۳۸۴ تأسیس و زیر نظر ریاست سازمان امورمالیاتی آغاز بهکارکرد.
در سال ۱۳۸۴ ضمن برگزاری یک مناقصه بینالمللی، شرکت دیلویت (Deloitte) کانادا بهعنوان"مشاوربینالمللی" طرح انتخاب گردید. مشاور، وظیفه مطالعه، تهیه و ارائه طرح جامعمالیاتی، تهیه RFP برای پروژه نرمافزار یکپارچه مالیاتی(ITS) و ارزیابی پیشنهاد پیمانکاران متقاضی این پروژه را برعهدهداشت.
درادامه وزارت اموراقتصادیودارایی(سازمانامورمالیاتیکشور)با بهرهگیری از دانش و تخصص مجموعهای از خبرگان و متخصصان درونسازمانی و برونسازمانی و همچنین شرکتهای مشاورهای داخلی و خارجی شرکت(Deloitte) نقشهراه طرح جامعمالیاتی را در قالب ۵ مجموعه و ۳۲ پروژه طراحینمود.
علیرغم برگزاری مناقصه بینالمللی برای پروژه طراحی و اجرای آزمایشی سامانه نرمافزار یکپارچه مالیاتی و انتخاب شرکت پیمانکار (BULL S.A.Sفرانسه) بهعنوان برنده، انعقاد قرارداد این پروژه به دلایلی خارج از کنترل وزارت اموراقتصادی و دارایی و سازمان امورمالیاتی کشور تا سال ۱۳۸۸ به تعویقافتاد. باآغاز عملیات اجرایی این پروژه محوری در سال ۱۳۸۹، زمینه مناسب برای آغاز، اجرا و تکمیل پروژههای طرح در قالب برنامههای تدوینشده فراهمشد.
الزامات قانونی اجرای طرح جامعمالیاتی
چالشهای موجود در نظام مالیاتی و لزوم دستیابی به وضعیت مطلوب سبب شد تا الزامات قانونی اجرای طرح جامعمالیاتی در اسناد بالادستی و قوانین گنجانده شود.
۱٫ بند"ب" ماده ۵۹ قانون برنامه سوم توسعه
ب- وزارت اموراقتصادی و دارائی موظف است طی سه سال اول برنامه سوم توسعه، نسبت به طراحی و راهاندازی نظام جامع اطلاعات مالیاتی کشور اقدام و با گردآوری و پردازش اطلاعات مربوط به فعالیتهای اقتصادی مؤدیان مالیاتی در شبکه فراگیر، میزان تمکین مالیاتی مؤدیان را در نظام مالیاتی کشور توسعه و ترویج دهد.
۲٫ ماده ۱۲۰ قانون برنامه پنجم توسعه
ماده۱۲۰: سازمان امورمالیاتی کشور مکلف است پایگاه اطلاعات مؤدیان مالیاتی شامل اطلاعات درآمدی و هزینهای اشخاص حقیقی را تا پایان برنامه و اشخاص حقوقی را حداکثر تا پایان سال دوم برنامه به پایان رساند. کلیه دستگاههای اجرایی و نهادهای عمومی و ذیربط که اطلاعات موردنیاز پایگاه فوق را در اختیاردارند موظفاند مطابق با دستورالعمل تبادل اطلاعات با حفظ محرمانه بودن که توسط وزارت امور اقتصادی و دارایی در سال اول برنامه تنظیم و به تصویب هیئتوزیران میرسد، این اطلاعات را در اختیار سازمان امورمالیاتی قرار دهند.
اهداف طرح جامعمالیاتی
سه هدف کلیدی اجرای طرح جامعمالیاتی عبارتاند از:
۱٫ افزایش درآمدهای مالیاتی(جلوگیری از فرارمالیاتی، حذف معافیتهای غیرضروری، شناسایی مؤدیان جدید مالیاتی و تسریع در فرآیند تشخیص و وصول مالیات).
۲٫ کاهش هزینههای عملیات مالیاتی(از طریق مکانیزه کردن عملیات و بهینهسازی فرآیندها).
۳٫ افزایش رضایت صاحبان منافع(از طریق بهرهگیری از امکانات فنآوری اطلاعات بهمنظور تسهیل تعامل با سازمان و تکریم مؤدیان، برقراری عدالت مالیاتی).
ویژگیهای طرح جامعمالیاتی
طرح جامعمالیاتی که مبتنی بر رویکرد سیستمی است بدین گونه برنامهریزیشده که با تکمیل سامانه یکپارچه مالیاتی در سطح ملی، امکان بالقوهای برای شفافسازی مبادلات اقتصادی، الکترونیکی نمودن کلیه فرآیندهای مالیاتی و سرانجام تحقق عدالت مالیاتی در کشور فراهم خواهد شد. این طرح بر سه فرآیند شناسایی و ردگیری جریان اطلاعات فعالیتهای اقتصادی کشور، پردازش الکترونیکی اطلاعات و پیادهسازی فرآیند حسابرسی مالیاتی مبتنی بر ریسک بهمنظور وصول مالیات حقه و برقراری عدالت مالیاتی، ایجاد شفافیت و کاهش عنصر انسانی به حداقل ممکن در فرآیند تشخیص و وصول مالیات در اقتصاد تمرکز دارد.
بعد جغرافیایی طرح جامعمالیاتی
در بعد جغرافیایی، تعداد ۴۲ اداره کل امورمالیاتی، با بیش از ۳۰ هزار نفر کارکنان و ۵ میلیون مؤدیمالیاتی گسترده شده در سراسر کشور، دامنه پروژه را تشکیل میدهد. بهمنظور پیادهسازی مدیریتشده "مجموعه پروژه پیادهسازی طرح جامعمالیاتی در ادارات امورمالیاتی"، از رویکرد مرحلهای و موج بندی ادارات در قالب بستههای موفقیت که ریسک عدم موفقیت ناشی از گستردگی ادارات امورمالیاتی را کاهش میدهد و درنهایت تشکیل ادارات eTAX استفاده گردید.
سازمان امورمالیاتی کشور در سراسر کشور حدود ۷۰۰ ساختمان و ۹۰۰ اداره مالیاتی در اختیار دارد که طبیعی است ایجاد زیرساختهای لازم در تمامی این ادارات نیازمند صرف زمان و بودجه بوده است. تاکنون در حدود ۶۰۰ اداره، کلیه زیرساختهای موردنیاز طرح (شامل استانداردسازی فضای کاری، استانداردسازی فرایندها، ایجاد کانتر برای مؤدیان، ایجاد باجههای عملیاتی کارکنان و باجههای امور مؤدیان، تأمین تجهیزات سختافزاری و ملزومات اداری، ایجاد بایگانی متمرکز و ...) ایجادشدهاست. گستردگی و عدم تمرکز ادارات باعث شد تا طرح جامعمالیاتی بهصورت مویرگی در کشور اجرا شود؛ بدینصورت که در هر اداره مالیاتی تعدادی از پروندههای مؤدیان وارد سامانه نرمافزاری یکپارچه مالیاتی (سنیم) شده و بدین ترتیب همه ادارات درگیر اجرای طرح و گذراندن دورههای آموزشی شدهاند.
معرفی پروژههای ۳۲ گانه طرح جامعمالیاتی
نقشه راه تدوینشده بر اساس شکافهای شناساییشده بین وضع سنتی و مدرن، با اتکا به راهکارهای انتخابشده، مناسبترین مسیر رسیدن به هدف و چارچوبهای هزینهای و زمانی آن را مشخص میکند. نقشه راه تدوینشده و برنامه اجرائی برای طرح جامعمالیاتی، مشتمل بر ۵ محور موضوعی، در سه اولویت و متشکل از ۳۲ پروژه بوده است.
پروژههای طرح به تفکیک محورهای موضوعی
پروژههای طرح جامعمالیاتی به لحاظ موضوعی در پنج محور نظام یکپارچه مالیاتی، زیرساخت، منابع انسانی، صاحبان منافع و مدیریت طرح طبقهبندی و سازماندهی شدهاند.فهرست محورها و عناوین پروژههای هر محور طرح جامعمالیاتی ازاینقرار است:
۱- فهرست پروژههای محور نظام یکپارچه مالیاتی: پروژهها و بستههای کاری این محور امر ایجاد مقدمات، الزامات لازم، تهیه (خرید، بومیسازی و اختصاصی سازی)، پیادهسازی و نهایتاً پشتیبانی نظام نرمافزاری یکپارچه مالیاتی را دنبال مینماید. این محور از ده پروژه به این شرح (خرید، اصلاح، بومیسازی و اجرای آزمایشی نرمافزار یکپارچه مالیاتی)، (طراحی و اجرای شماره شناسایی مؤدیان)، (انتخاب حسابرسی بر مبنای ریسک کوتاهمدت)، (استانداردسازی فرآیندها)، (شناسایی و آمادهسازی (تبدیل و انتقال) دادهها)، (تدارک، نصب و تحویل سختافزار نظام یکپارچه مالیاتی)، (مهندسی مجدد فرآیندهای کاری)، (پیادهسازی ملّی نرمافزار سیستم یکپارچه مالیاتی)، (انتخاب حسابرسی بر مبنای ریسک بلندمدت) و (طرح خدمات پشتیبانی و نگهداری) تشکیلشدهاست.
۲- فهرست پروژههای محور زیرساخت: پروژهها و بستههای کاری این محور، هدف ارتقای زیرساختهای سازمان امورمالیاتی را هم ازنظر فنآوری و هم ازنظر فرآیندهای ستادی پشتیبانی دنبال مینماید. این محور از هفت پروژه به این شرح (تدوین استراتژی فنآوری اطلاعات)، (ارتقای شبکه محلی و گسترده و ارتباطات راه دور)، (مطالعه امکانسنجی کانونهای پردازش مرکزی و مراکز داده)، (ایجاد و توسعه استانداردهای فنآوری اطلاعات)، (ایجاد و توسعه کانونهای پردازش مرکزی) و (طراحی، تجهیز و راهاندازی مراکز داده)، (پیادهسازی اتوماسیون امور ستادی) تشکیلشدهاست.
۳- فهرست پروژههای محور منابع انسانی: پروژهها و بستههای کاری این محور، موارد مرتبط با مدیریت امور کارکنان و منابع انسانی سازمان، استراتژی، ساختار، آموزش و خدمات را پوشش میدهند. این محور از شش پروژه به این شرح (تدوین استراتژی توسعه منابع انسانی و مدل ارائه خدمات آن)، (مطالعه و طراحی ساختار سازمانی مناسب)، (تدوین استراتژی آموزشی و برنامهریزی اجرای آن)، (اصلاح و همسو سازی خدمات منابع انسانی)، (پیادهسازی و اجرای ساختار سازمانی) و (اجرای آموزش طرح جامعمالیاتی) تشکیلشدهاست.
۴- فهرست پروژههای محور صاحبان منافع: پروژهها و بستههای کاری این محور، ارتباط سازمان با مؤدیان مالیاتی و سایر صاحبان منافع سازمان را ارتقاء میدهند. این محور از هفت پروژه به این شرح (طرحریزی روابط با صاحبان منافع)، (بازنگری و اصلاح سیاستهای مالیاتی)، (تعریف و پیادهسازی خدمات مؤدیان)، (بازنگری و بهبود قوانین، مقررات و آئیننامههای امورمالیاتی)، (طراحی و ایجاد شورای عالی اطلاعات مالیاتی)، (تدوین برنامه جلوگیری از فرارمالیاتی) و (توسعه شبکه تأمین) تشکیل شدهاست.
۵- فهرست پروژههای محور مدیریت طرح: پروژهها و بستههای کاری این محور، امور مدیریت طرح جامعمالیاتی را از طریق سازماندهی و ایجاد دفاتر مدیریت برنامه و مدیریت تغییر پشتیبانی میکنند. این محور طرح از دو پروژه به این شرح (راهاندازی و اجرای "دفتر مدیریت برنامه") و (راهاندازی و اجرای "دفتر مدیریت تغییر") تشکیلشدهاست.
دستاوردهای طرح جامعمالیاتی
۱-سامانه نرمافزاری یکپارچه مالیاتی (سنیم): این سامانه یک سیستم درونسازمانی است که در شبکه داخلی اینترانت سازمان امورمالیاتی کشور اجرایی میشود و دارای دو عنصر کلیدی است. یکی در سمت مؤدیان که پورتال اینترنتی مؤدیان مالیاتی است که خدمات الکترونیکی را از طریق اینترنت به مؤدیان مالیاتی ارائه میکند و از طرف دیگر بانک اطلاعاتی مؤدیان که اطلاعات مربوط به عملیات از کلیه ذینفعان را جمعآوری میکند در یک بانک اطلاعاتی قرار میدهد و عملکرد نظام یکپارچه مالیاتی را نسبت به مؤدیان هوشمند میکند. باوجود چنین مجموعهای است که سازمان امورمالیاتی اولاً ازیکطرف خدمات الکترونیکی و خدمات مؤدیمحور و موردنظر و مطلوب مؤدیان مالیاتی ارائه میکند و از طرف دیگر درصد بالایی از مؤدیان مالیاتی را در وضعیت نهایی طرح جامعمالیاتی بدون رسیـدگی اظهارنامههایشان را خواهد پذیرفت ثانیاً فشار بیدلیل را از روی دوش کارمندان مالیاتی کاهش میدهد.
حوزههای کاری سامانه یکپارچه مالیاتی
مدیریت کاربران، ثبتنام مؤدیان، پردازش اظهارنامه، حسابداری، پردازش پرداخت، بایگانی کاغذی، اجراییات، اعتراضات و شکایات، حسابرسی و اطلاعات مدیریت.
ماژولهای سامانه یکپارچه مالیاتی
ثبتنام، اظهارنامهها، ردازش پرداخت، حسابداری مؤدی، حسابداری درآمد، راهبری سیستم، سیستم اطلاعات مدیریت، اعتراضات، نامههای استاندارد، یادداشتهای مؤدی، حسابرسی، اجراییات، مدیریت موارد، بایگانی کاغذی.
گفتنی است سامانه یکپارچه مالیاتی و مجموعه ماژولهای آنکه تنها در اختیار کارکنان سازمان قرار دارند، در ارتباط با سامانههای پورتال سازمان، پورتال اعتراضات، پورتال نقلوانتقال املاک، مدیریت اسناد و مدارک (DMS)، بانک اطلاعات مؤدیان و بانک ملی میباشند.
۲- پایگاه اطلاعات مؤدیان مالیاتی: کلیه اطلاعات موردنیاز مالیاتی را از دستگاهها و سایر اشخاص ثالث دریافت، نگهداری، پردازش و برای استفاده در اختیار فرآیندهای مالیاتی سامانه مذکور قرار میدهد. این پایگاه در حال حاضر دارای بیش از ۳/۱ میلیارد رکورد اطلاعاتی است و وجود این پایگاه در رابطه با فرارمالیاتی، پولشویی و برقراری عدالت مالیاتی نقش مؤثری داشته است.
بهمنظور شفافیت فعالیتهای اقتصادی و استقرار نظام یکپارچه اطلاعات مالیاتی، پایگاه اطلاعات هویتی، عملکردی و دارایی مؤدیان مالیاتی شامل مواردی نظیر اطلاعات مالی، پولی و اعتباری، معاملاتی، سرمایهای و ملکی اشخاص حقیقی و حقوقی در سازمان امورمالیاتی کشور بر اساس احکام موضوع مواد ۱۲۰ قانون برنامه پنجم توسعه و ماده ۱۶۹ و ۱۶۹ مکرر قانون مالیاتهای مستقیم (اصلاحیه سال ۱۳۹۴) ایجادشده است.
سازمان امورمالیاتی کشور اطلاعات دریافتی از وزارتخانهها، مؤسسات دولتی، شهرداریها، مؤسسات وابسته به دولت، مؤسسات و نهادهای عمومی غیردولتی، نهادهای انقلاب اسلامی، بانکها و مؤسسات مالی و اعتباری، سازمان ثبتاسناد و املاک کشور و سایر اشخاص حقوقی اعم از دولتی و غیردولتی را دریافت و بهمنظور استفاده در فرایندهای مالیاتی و تشخیص مالیات مؤدیان بر مبنای اطلاعات صحیح، از طریق سامانه نرمافزاری یکپارچه مالیاتی و سایر سامانههای تک منبعی مالیاتی توسط سازمان نگهداری، پردازش و برای بهرهبرداری کارکنان در تشخیص مالیات مدیریت مینماید.
اطلاعات یادشده مبنای شناسایی مؤدیان، انجام عملیات حسابرسی مالیاتی توسط سامانه نرمافزاری یکپارچه مالیاتی است.
سامانههای مرتبط با بانک اطلاعات مؤدیان
در عملیات اجرایی طرح جامعمالیاتی ضمن اتصال به پایگاه اطلاعات ارزیابی ریسک سامانه نرمافزاری یکپارچه مالیاتی و اتصال به بخش حسابرسی سامانه نرمافزاری یکپارچه مالیاتی، چهار سامانه اختصاصی نیز تولید و بر روی اطلاعات این پایگاه اطلاعاتی عملیاتی شده است؛ سامانه جستجوی اطلاعات مالیاتی مؤدیان، سامانه پالایش و الحاق اطلاعات به پروندههای مالیاتی، سامانه بررسی و پیگیری تشکیل پرونده مؤدیان شناساییشده و سامانه بررسی تراکنشهای بانکی مشکوک.
گزارش دریافت اطلاعات از دستگاهها
اطلاعات، اساس کار بانک اطلاعات مؤدیان است. دستگاهها و سازمانهای متعددی موظف هستند که اطلاعات موردنیاز بانک اطلاعاتی را در اختیار سازمان امورمالیاتی کشور قرار دهند که عبارتاند از: گمرک، سازمان ثبتاحوال، ثبت شرکتها و مؤسسات غیرتجاری، شرکت پست، بانک مرکزی، بیمه مرکزی، سازمان بورس و اوراق بهادار، وزارت صنعت، معدن و تجارت، ثبتاسناد و املاک کشور، شهرداری تهران، اتاق اصناف، وزارت راه و شهرسازی، سازمان راهداری و حملونقل جادهای، دانشگاههای علوم پزشکی، نیروی انتظامی، نظام پزشکی، نظاممهندسی، کانون وکلا، مرکز آمار ایران.
۳- پورتال اینترنتی خدمات الکترونیکی مؤدیان مالیاتی: کلیه تعاملات دوسویه با مؤدیان را غیرحضوری و الکترونیکی نموده و امکان انجام تکالیف قانونی مؤدیان را از طریق اینترنت و یا مراکز خدمات الکترونیکی فراهم آورده و موجب کاهش مراجعه حضوری و تسهیل امور مؤدیان شده و افزایش رضایتمندی آنها را در پی داشته است.
انواع خدمات الکترونیک مالیاتی
تاکنون ۱۸ خدمت مالیاتی سازمان امورمالیاتی کشور الکترونیکی شده و مؤدیان بدون مراجعه و بهصورت غیرحضوری تکالیف قانونی خود را به انجام میرسانند. توسعه این خدمات و افزودن خدمات دیگری بهجز موارد مندرج در فهرست زیر که تکمیل و عملیاتی شدهاند در دستورکار سازمان امورمالیاتی کشور قرار دارد. در حال حاضر خدمات زیر از طریق سامانههای مربوطه بهصورت الکترونیکی به مؤدیان ارائه میشود: ثبتنام الکترونیکی، اظهارنامه الکترونیکی اشخاص حقیقی، اظهارنامه الکترونیکی اشخاص حقوقی، اظهارنامه الکترونیکی املاک اجاری، اظهارنامه الکترونیکی مالیات بر ارزشافزوده، پرداخت الکترونیکی مالیات، خلاصه پرونده الکترونیکی، ارسال صورت معاملات فصلی، مالیات برآمد حقوق، مالیات بر درآمد مشاغل خودرو، ثبت الکترونیکی صندوق و نرمافزار فروش، استعلام بدهی مالیاتی، مالیات بر نقلوانتقال املاک، استعلام و اخذ کد فراگیر اتباع و شرکتهای خارجی، خطایاب خودکار، دریافت الکترونیکی اعتراضات و شکایات مؤدیان طرح، تبادل الکترونیکی اطلاعات مالی پیمانکاران با سازمان برنامهوبودجه و صدور گواهی ماده ۱۸۶ قانون مالیاتهای مستقیم.
نرمافزار گوشیهای هوشمند
سازمان امورمالیاتی کشور با طراحی نرمافزار گوشیهای هوشمند امکان دسترسی مؤدیان به پروندههای مالیاتی از طریق گوشی همراه را فراهم کرده است. با طراحی نرمافزار گوشیهای هوشمند توسط ستاد طرح جامعمالیاتی و مرکز فناوری اطلاعات و ارتباطات، امکان بهرهمندی از بسیاری از خدمات الکترونیک مالیاتی فراهم گردیده است.
شفافسازی اقتصاد مهمترین دستاورد طرح جامعمالیاتی
با اجرای طرح جامعمالیاتی و با تکیهبر اطلاعات موجود در پایگاه اطلاعات مؤدیان، سازمان امورمالیاتی کشور رویکرد و سیاست خود را برای تحقق درآمدهای مالیاتی تغییر داده و بهجای فشار بر اصناف و مشاغلی که در تور مالیاتی هستند و فعالیتهای اقتصادی شفاف دارند، به سمت مبارزه جدی با فرارمالیاتی و همچنین شناسایی مؤدیان خارج از تور مالیاتی حرکت کرده است.
این سیاست در شرایطی که اقتصاد کشور نیاز به امنیت، ثبات و حمایت ویژه دارد، بسیار پراهمیت است و در کنار این موضوع، حتی مشوقهای متعددی برای حمایت از تولید و رونق اقتصادی در قوانین مالیاتی پیشبینیشده است. بدیهی است با استفاده از پایگاه اطلاعات مؤدیان مالیاتی و تقویت و افزایش سیستمهای مکانیزه شناسایی مؤدیان، روند مبارزه با فرارمالیاتی سرعت یافته است و حرکت به سمت برخط نمودن تمامی سامانههای دریافت اطلاعات در حال انجام است.
مروری بر اهم دستاوردهای طرح جامعمالیاتی
۱-پایگاه اطلاعات مؤدیان مالیاتی: این پایگاه بهطور کامل و با طراحی کلیه بستههای تبادل اطلاعات ایجادشده و بیش از یک میلیارد و ۳۰۰ میلیون رکورد اطلاعات مؤدیان در آن موجود بوده و در حال بهرهبرداری عملیاتی در واحدهای مالیاتی سراسر کشور است. پیگیری تبادل اطلاعات با سایر دستگاههای دارای اطلاعات ادامه دارد.
۲-ارائه خدمات الکترونیکی به مؤدیان: تاکنون ۱۸ خدمت سازمان الکترونیکی شده و مؤدیان تمام تکالیف قانونی مالیاتی مرتبط با این سامانهها را الکترونیکی و غیرحضوری انجام میدهند.
۳-اطلاعات مؤدیان در زمان حسابرسی: در زمان حسابرسی هر پرونده مالیاتی، اطلاعات عملکردی مؤدیبهصورت الکترونیکی در دسترس حسابرس مالیاتی قرار میگیرد و این اطلاعات به مأموران مالیاتی برای تشخیص مالیات کمک میکند.
۴-شناسایی مؤدیان جدید بر مبنای پایگاه اطلاعاتی: پایگاه اطلاعاتی مؤدیان برای شناسایی مؤدیان فاقد پرونده مورداستفاده قرارگرفته است.
۵-جلوگیری از استفاده از معافیت مالیاتی مضاعف چند شغلیها: با استفاده از امکانات سامانهای جلوی استفاده مؤدیان چند شغلی از معافیت مضاعف در منابع مالیاتی گرفتهشده است.
۶-تمرکز عملیات مالیاتی و صدور الکترونیک اوراق قطعی بدون رسیدگی: با استفاده از زیرساخت و امکانات طرح جامعمالیاتی، عملیات مالیاتی حتی در سامانههای تک منبعی سازمان بهصورت متمرکز صورت گرفته و بهعنوانمثال بالغبر ۰۰۰/۲۰۰/۱ برگ قطعی مالیات اصناف بدون رسیدگی و دخالت عوامل انسانی و توسط سامانههای متمرکز صادر و در کوتاهترین زمان در اختیار مؤدیان قرارگرفت.
۷-اعلام خودکار نتایج رسیدگی مالیاتی به مؤدیان: مؤدیان بهصورت الکترونیکی و از طریق پیامک از هرگونه فعلوانفعال در پرونده مالیاتی خود اعم از دعوت به ارائه اسناد و مدارک، صدور اوراق تشخیص و صدور اوراق قطعی و یا پرداخت مالیات متعلقه آگاه میشوند.
۸-تحول واحدهای خدمات حضوری مؤدیان: واحدهای خدمات مؤدیان سازمان در دسترس در سراسر کشور با الگوی نوین جهانی و بهصورت گیشهای بازطراحی شده، که هماکنون باوجود محدودیتهای اعتبارات، در حدود ۸۰ درصد از واحدهای مالیاتی سراسر کشور پیادهسازی گردیده است.
۹-افزایش درجه عدالت مالیاتی: با اجرای طرح جامعمالیاتی بهجای افزایش فشار بر مؤدیان خوشحساب، شناسایی مؤدیان جدید و اخذ مالیات حقه از آن دسته از مؤدیانی که از ارائه اطلاعات عملکرد مالی خود خودداری مینمایند، مبنای افزایش درآمد مالیاتی قرارگرفته است.