معادله یارانه و انرژی

در زمستان ها بیشترین میزان استفاده ما از گاز در بخش خانگی است. از سوی دیگر در تابستان ها هم مصرف برق در بخش خانگی خیلی بالا می رود. ما در حال حاضر در تمام کشور لوله کشی گاز را داریم و به ۹۶ درصد کشور گازرسانی شده و برق هم به تمام نقاط کشور حتی دور دست ترین نقاط رسانده شده است.

ولی در دنیا این اتفاق رخ نداده که دو حامل انرژی به تمام نقاط رسانده شود.  بیشتر کشورهای دنیا برق را به تمام نقاط رسانده اند تا به سمت استفاده از این انرژی بروند. ما باید به این سمت برویم که مصرف گاز را در بخش خانگی بهینه کرده و پایین بیاوریم زیرا در حال حاضر به نسبت میزان استفاده معمول جهانی خیلی فاصله داریم.  یکی از دلایل این تفاوت مصرف بین ایران و سایر کشورهای جهان مولفه قیمت و پایین بودن هزینه مصرف گاز برای بخش خانگی است. 

 به دلیل همین مسئله است که سیاست گذاران تصمیم گرفته اند که هزینه مصرف را به صورت پلکانی و تصاعدی اخذ کنند و خانوارهایی که مصرفشان بالا است باید هزینه مصرف خود را بپردازند. 

مشخصا انرژی وقتی ارزان باشد باید در اختیار همه اعضای جامعه باشد تا عدالت در مصرف انرژی برقرار شود. درست نیست که خانوارهایی که انرژی بیشتری مصرف می کنند از یارانه پنهان انرژی بیشتری هم برخوردار شوند.

 تمام کارشناسان هم معتقدند که گروه هایی که مصرف بیشتری از انرژی دارند باید برای رعایت عدالت هزینه مصرف بیشتر خود را بپردازند. 

 در ارتباط با گاز خانوارهایی که مصارف لاکچری از این گاز دارند و به عنوان مثال برای گرم کردن آب استخر خود از گاز یارانه ای استفاده می کنند معقولانه است که هزینه مصرف بیشتر خود را به صورت آزاد و نه یارانه ای بپردازند. 

 اجرای تعرفه گذاری پلکانی گاز خانگی راهکاری برای کنترل این مصارف بالا از گاز است و می تواند عاملی بازدارنده و مانع مصرف شود. این طرح می تواند منجر به بهینه شدن مصرف گاز نیز بشود. وقتی قیمت کالایی را به قیمت واقعی پرداخت کنیم بهینه سازی مصرف را در جامعه رونق می دهیم  و مردم به دنبال کاهش مصرف روزانه گاز خود خواهند رفت. 

 وقتی هزینه مصرف گاز بالا برود مردم به دنبال بهینه کردن مصرف خود و استفاده از وسایل گرمایشی استاندارد خواهند رفت.  ولی وقتی محدویت در قیمت نباشد افراد به دنبال مصرف کمتر نیستند زیرا قیمت گاز انقدر پایین است که افراد به دنبال کاهش مصرف خود نیستند.  

 وقتی این کنترل و این طرح تعرفه گذاری پلکانی گاز خانگی وجود نداشت مصرف اغلب مردم از سقف بالاتر می رفت. البته الگو باید درست تعریف  شود و مشخصا این اقدام یک روش کاملا منطقی است.