ادامه روند فعلی بحران ناترازی را عمیق تر می کند

هاشم اورعی استاد دانشگاه شریف در نامه ای به معاون اول رئیس جمهور از افزایش میزان ناترازی در دو سه سال اخیر خبر داد و تاکید کرد احتمالا با ادامه روند فعلی در تابستان آینده نیز بحران عمیقتر شود معاون اول محترم رئیس جمهور استاد ارجمند جناب آقای دکتر عارف هزار جهد بکردم که سرّ عشق بپوشم نبود بر سر آتش میسرم که نجوشم با سلام و احترام، جای بسی خوشوقتی است که جنابعالی مشکل ناترازی انرژی را در اولویت قرار داده و در جلسات مختلف بر اهمیت آن تاکید می‌ورزید.

مستحضرید که سال گذشته همچون چند سال اخیر رشد تقاضا بیش از 3 برابر رشد ظرفیت نیروگاهی بوده و در نتیجه شاهد عمیقتر شدن عمق ناترازی بودیم.

روندی که متاسفانه پیش‌بینی می‌شود علیرغم همه وعده و وعیدهای مسئولین این بخش ادامه یافته و چنانچه اقداماتی اساسی صورت نگیرد در تابستان سال آینده به بیش از یک سوم کل ظرفیت تولید خواهد رسید.در جلسه “مدیریت و رفع ناترازی صنعت برق” مورخ 2/7/1402 فرمودید “هزینه ناترازی برق نباید بر دوش مردم باشد”. سوال این است که بر دوش که باشد؟

اساساً نتیجه عملکرد مثبت و منفی دولت در نهایت بر دوش ملت است. در همان جلسه از توسعه جهشی انرژی تجدیدپذیر تقدیر کرده و کار گروهی را متشکل از مسئولین سازمان برنامه و بودجه، وزارت نیرو و بانک مرکزی مسئول ادامه این روند جهشی نمودید.

با کمال تاسف اعلام می‌دارد که نه تنها جهشی در این بخش نبوده بلکه علیرغم بر خورداری از ظرفیت قابل توجه از بیشتر کشورهای جهان عقب افتاده‌ایم. در این زمینه به ذکر تنها یک آمار بسنده کرده و آن اینکه طبق آمار توانیر پس از دو دهه فعالیت در تیر ماه سال جاری سهم انرژی‌های تجدیدپذیر از برق مصرفی کشور تنها 6/0 درصد بوده است!

برنامه‌های اعلام شده در رابطه با توسعه این بخش هم تکرار مکررات بوده و جهشی در کار نیست بلکه حرکتی لاک‌پشت‌وار است که نمی‌توان از آن انتظار رفع ناترازی داشت.واقعیت این است که اعضاء کار گروه جدید خود و سازمانشان مسئول وضعیت فعلی هستند و سپردن کار به آنها ادامه حرکت در مسیر اشتباه است. وزیر محترم نیرو، مدیرعامل ساتبا و سایر مدیران ارشد این بخش همه و همه بزرگ شده بخش تولید برق حرارتی هستند و حتی اگر بخواهند نمی‌توانند عوض شوند!

این افراد اطلاع، اعتقاد و اعتماد به انرژی تجدیدپذیر نداشته و ندارند و در چنین شرایطی نمی‌توان انتظار جهشی در این بخش داشت.استاد ارجمند، انتخاب جنابعالی بعنوان معاون رئیس جمهور دلسوخته‌گان این مرز و بوم را امیدوار کرد که خداوند یکبار دیگر به ملت ایران لطف کرده و دو فرد صادق، دست‌پاک، باتجربه و دانشگاهی تراز اول سکان به دست گرفته تا این کشتی طوفان‌زده را به ساحل امن هدایت کنند.

میزان ناترازی در دو سه سال اخیر همواره افزایش یافته و پیش‌بینی می‌شود با ادامه روند فعلی در تابستان آینده نیز بحران عمیقتر شود و مطابق معمول همه بار آن بر دوش بخش مولد اقتصاد قرار خواهد گرفت. در چنین شرایطی چگونه می‌توان به هدف برنامه هفتم توسعه مبنی بر رشد سالانه 5/8 درصدی بخش صنعت امید داشت؟

جناب آقای دکتر عارف، با کوله‌باری از تجربه و با اندوه فراوان اعلام می‌دارد که در شرایط فعلی تبدیل شدن به مرکز تبادل انرژی در منطقه، 12 هزار مگاوات ظرفیت جدید انرژی تجدیدپذیر و 20 هزار مگاوات ظرفیت جدید خود تامین رویاپردازی بیش نیست و با ادامه روند فعلی شاهد تعمیق ناترازی در همه حاملهای انرژی از جمله برق، گاز و بنزین خواهیم بود.

وقت آن رسیده که در نهایت صداقت، صراحت و شجاعت به ملت ایران گفته شود که راه‌کار کوتاه‌مدت و بدون درد وجود ندارد و هم‌زمان طی برنامه‌ای حداقل 4 ساله به اصلاح ساختار انرژی کشور شامل محدود کردن نقش دولت به تنظیم‌گری و نظارت و پرهیز از بنگاه‌داری، اصلاح اقتصاد انرژی و جذب سرمایه پرداخت.مخلص کلام اینکه در حال حاضر آنان که مسئولیت اجرای این مهم را برعهده دارند همانانی هستند که کار را به اینجا رسانده‌اند. بحران انرژی به بمب ساعتی می‌ماند که هر لحظه امکان انفجار دارد. وقتی برای تکرار اشتباهات باقی نمانده و لاجرم باید طرحی تو در انداخت.درخاتمه، ضمن پوزش از اطاله کلام و آرزوی توفیق برای حضرتعالی در تداوم خدمت به ملت شریف ایران، از آنجا که ارائه راه‌کار در این نوشتار نمی‌گنجد خواهشمند است دستور فرمائید در جلسه‌ای حضوری به مدت چند دقیقه ضمن ارائه راه‌کارها از نظرات ارزشمند جنابعالی بهره‌مند گردم.

با آرزوی توفیق الهی سید هاشم اورعی استاد دانشکده مهندسی برق