روز ملی صنعت و معدن ۱۴۰۴؛ نماد وفاق ملی و همدلی برای پیشرفت
سید عباس حسینی(رئیس ستاد گرامیداشت روز ملی صنعت و معدن)
روز ملی صنعت و معدن فرصتی است تا یک‌بار دیگر بر اهمیت جایگاه این دو رکن اساسی اقتصاد ملی تأکید کنیم. صنعت و معدن در تاریخ معاصر ایران نه‌تنها موتور محرک تولید و اشتغال بوده‌اند، بلکه نقش بنیادینی در استقلال اقتصادی و عزت ملی ایفا کرده‌اند. امروز، بیش از هر زمان دیگری، جامعه صنعتی و معدنی ما نیازمند همدلی و همکاری برای عبور از چالش‌ها و گشودن افق‌های تازه است. دولت چهاردهم با عنوان «دولت وفاق» برآمده از اراده ملی برای همگرایی و همبستگی در مسیر حل مشکلات کشور است. در دولت، همه ظرفیت‌ها ـ از کارگران و کارآفرینان گرفته تا بخش خصوصی و سرمایه‌گذاران ـ در کنار هم دیده می‌شوند تا چرخه تولید ملی پویاتر شود. در همین چارچوب، وزارت صنعت، معدن و تجارت نیز با شعار «صنعت پیشران، معدن ارزش‌آفرین و تجارت هوشمند» مسیر تازه‌ای را برای توسعه کشور ترسیم کرده است.
همچنین کشور نیازمند عبور از اقتصاد نفتی و حرکت به سوی اقتصادی است که بر پایه ظرفیت‌های عظیم معدنی ایران استوار باشد. اقتصاد نفتی به دلیل ماهیت تک‌محصولی و نوسانات شدید بازار جهانی، آسیب‌پذیر و وابسته است و همین امر موجب می‌شود برنامه‌ریزی بلندمدت برای پیشرفت با چالش‌های جدی مواجه گردد. در مقابل، ایران با دارا بودن بیش از ۶۸ نوع ماده معدنی شناخته‌شده و ذخایری بالغ بر ۶۰ میلیارد تن، یکی از ده کشور برتر معدنی جهان است و می‌تواند با تکیه بر این ظرفیت، پایه‌های اقتصاد ملی را متنوع و پایدار کند. مقام معظم رهبری (مد ظله العالی) نیز بارها بر این ضرورت تأکید کرده و فرموده‌اند: «کشور باید از تکیه‌ی صرف بر نفت خارج شود؛ معادن می‌توانند جایگزین واقعی درآمدهای نفتی باشند» (بیانات در دیدار کارگران، ۱۰ اردیبهشت ۱۳۹۳). بر همین مبنا، سیاست دولت چهاردهم و وزارت صمت با گفتمان تولید و نگاه به معادن به‌عنوان موتور خلق ارزش، اشتغال و توسعه پایدار، نه‌تنها به کاهش وابستگی نفتی کمک می‌کند، بلکه با جذب فناوری‌های نو، ارتقای بهره‌وری و سرمایه‌گذاری هدفمند، ایران را به یکی از بازیگران اثرگذار اقتصاد جهانی بدل خواهد ساخت.
دستاوردهای دولت چهاردهم نشان می‌دهد که شعارها به سرعت به عمل تبدیل شده‌اند. افتتاح فولاد سفیددشت با سرمایه‌گذاری ۲۴۰ میلیون یورویی نه‌تنها یک پروژه صنعتی، بلکه گامی راهبردی در جهت تکمیل زنجیره ارزش فولاد و تثبیت جایگاه ایران در بازارهای منطقه‌ای و جهانی است. در کنار این، افتتاح همزمان ۷۴۰ بنگاه کوچک و متوسط (SMEs) با ارزشی بالغ بر ۲۰ همت، نماد روشن توجه به کارشناسان و حمایت عملی از تولیدکنندگان و کارآفرینان در سراسر کشور است. این اقدامات نه‌فقط پروژه‌های عمرانی یا اقتصادی، بلکه پیام‌آور یک تحول بنیادین‌اند: تحولی که در آن دولت چهاردهم نشان داده است عزم جدی دارد تا صنعت و معدن را از رکود به جهش، و از شعار به واقعیت تبدیل کند.
روز ملی صنعت و معدن سال ۱۴۰۴ با سال‌های گذشته تفاوت‌هایی دارد. نخستین وجه تمایز، انتخاب برگزیدگان ملی و استانی در دو حوزه مهم پتروشیمی و خدمات پس از فروش است. انتخاب در این دو بخش به‌ویژه اهمیت دارد؛ زیرا پتروشیمی یکی از صنایع استراتژیک کشور و پیشران صادرات غیرنفتی است و خدمات پس از فروش نیز به‌عنوان حلقه پایانی زنجیره تولید، کیفیت و اعتماد مشتری را تضمین می‌کند. توجه به این دو حوزه در فرآیند انتخاب برترین‌ها، پیام روشنی به فعالان اقتصادی می‌دهد: که هم تولید ارزش‌آفرین در صنایع کلیدی و هم رضایت و اعتماد مصرف‌کننده در سطح ملی تضمین گردد.
وجه تمایز دوم، تمرکز بر فعالان اقتصادی مناطق کم‌برخوردار است. این رویکرد بیانگر آن است که توسعه اقتصادی نباید صرفاً محدود به مراکز صنعتی بزرگ کشور باشد، بلکه باید فرصت‌ها به شکلی عادلانه در سراسر ایران توزیع شوند. توجه به این مناطق، به معنای حرکت به‌سوی عدالت منطقه‌ای و ایجاد اشتغال در مناطقی است که سال‌ها در حاشیه توسعه باقی مانده‌اند.
سومین تفاوت، درج شاخص ایفای مسئولیت‌پذیری اجتماعی در فرآیند انتخاب است. اهمیت این اقدام در آن است که سال‌ها مسیر توسعه اقتصادی کشور بدون توجه کافی به پیامدهای زیست‌محیطی و اجتماعی طی شده است. امروز، توجه به این شاخص به بنگاه‌های اقتصادی یادآوری می‌کند که جامعه و محیط زیست، همان‌قدر مهم‌اند که تراز مالی و سودآوری یک بنگاه. این تغییر رویکرد، به معنای پایبندی به توسعه پایدار و پذیرش مسئولیت در برابر نسل‌های آینده است.
وجه تمایز چهارم، انتخاب بانوی کارآفرین نمونه ملی و استانی است. این موضوع پس از سال‌ها دوباره در دستور کار قرار گرفته و نشان می‌دهد سیاست‌گذاران بار دیگر به ظرفیت عظیم فعالان اقتصادی زن توجه کرده‌اند. حضور زنان در عرصه‌های اقتصادی نه‌تنها به افزایش مشارکت اجتماعی کمک می‌کند، بلکه می‌تواند الگویی الهام‌بخش برای نسل جوان و آینده‌ساز کشور باشد.
افزون بر این، افزایش کم‌سابقه مشارکت فعالان اقتصادی در فرآیند انتخاب نیز خود نشانه‌ای روشن از اعتمادسازی است. تعداد شرکت‌کنندگان از ۷۵۰ بنگاه اقتصادی در سال گذشته به ۱۳۰۰ بنگاه در سال جاری رسیده است؛ رشدی چشمگیر که بیانگر آن است مسیر مشارکت در جامعه صنعتی و معدنی کشور بیش از گذشته هموار شده است.
روز ملی صنعت و معدن نماد وفاق و همدلی است؛ روزی که در آن، دولت و ملت دست در دست هم می‌گذارند تا موانع تولید را بردارند، از کارآفرینان حمایت کنند و فرصت‌های تازه‌ای برای جوانان و سرمایه‌گذاران بیافرینند. امروز صنعت، همچون پیشران اقتصاد، مسئولیت سنگینی در اشتغال‌زایی و افزایش بهره‌وری دارد. معدن، همچون گنجینه‌ای ارزش‌آفرین، ظرفیت خلق ثروت ملی و توسعه متوازن را در دل خود دارد. و تجارت، با هوشمندسازی و همگامی با فناوری‌های روز، می‌تواند این ظرفیت‌ها را به بازارهای منطقه‌ای و جهانی پیوند بزند.
این روز تنها یک مناسبت تقویمی نیست؛ بلکه فرصتی است برای بازاندیشی در سیاست‌ها، تجدید عهد با اهداف ملی و گشودن راهی تازه در مسیر پیشرفت. دولت وفاق با تکیه بر عقلانیت، عدالت و مشارکت جمعی، آمده است تا صنعت و معدن را به موتورهای محرک اقتصاد ملی تبدیل کند و مسیر رشد و شکوفایی ایران را هموار سازد. بر این باوریم که اگر همه ارکان جامعه صنعتی و معدنی کشور در کنار یکدیگر قرار گیرند، آینده‌ای روشن در انتظار ایران خواهد بود؛ آینده‌ای که در آن صنعت، معدن و تجارت نه‌تنها ستون‌های اقتصاد، بلکه ستون‌های وفاق ملی خواهند بود.
