گزارش ویژه روایت مرزهای زائرانه؛ درخشش میدانی مناطق آزاد در اربعین ۱۴۰۴

در مسیر شوق و شور حسینی، آن‌گاه که میلیون‌ها دل بی‌تاب، راهی سرزمین عشق می‌شوند، خدمت‌رسانی به این خیل عاشقان، وظیفه‌ای است هم‌زمان مردمی و حاکمیتی. اگرچه بار اصلی میزبانی بر دوش موکب‌داران مؤمن و مردم نجیب مرزنشین است، اما مناطق آزاد تجاری کشور، خود را موظف می‌دانند که در کنار مردم و برای مردم، نقش تسهیل‌گر و پشتیبان را ایفا کنند.

 

از پنجم مردادماه، معاونت‌های فرهنگی، اجتماعی و گردشگری سازمان‌های مناطق آزاد، با رویکردی پویا، میدانی و فرهنگی، به‌صورت 24 ساعته در مرزها مستقر شده‌اند؛ بی‌واسطه و بی‌درنگ، برای فراهم‌سازی بستر خدمت به زائران اربعین حسینی.

 

 

 

**شلمچه (منطقه آزاد اروند) مرز اول خدمت

 

 

 

 

 

 

 

اینجا شلمچه است و اروندی‌ها با کارنامه‌ای پُر از خدمت آمده‌اند. بیش از 6500 پرچم و بیلبورد اربعینی در مسیرها، 70 دوربین امنیتی، سامانه‌های سرمایشی و مه‌پاش، و بیش از 95 هزار ظرفیت پارکینگ تنها بخشی از آمادگی فنی این مرز است؛

 

 

 

در حوزه درمان: 5 مرکز پزشکی، 40 آمبولانس، 437 پزشک و پیراپزشک، 14 خودروی آتش‌نشانی.

 

در حوزه فرهنگ: 328 موکب فعال، اقامه نماز جماعت، اجرای زیارت عاشورا، اکران فیلم‌های مقاومت، اجرای سرود و حضور 186 خبرنگار داخلی و خارجی.

 

در ساختار ستادی: 14 کمیته فعال و بیش از 500 عضو ستاد اربعین اروند در خدمت‌اند

 

شلمچه این روزها نفس می‌کشد به عشق زائران حسین علیه‌السلام.

 

 

 

** مهران مرزی که می‌تپد، حتی بدون ساختار رسمی

 

 

 

 

 

 

 

مهران، قلب تپنده اربعین، تا 10 مرداد، میزبان بیش از 840 هزار زائر ایرانی بوده است. منطقه آزاد مهران با وجود نداشتن ساختار مدیریتی رسمی، در کنار ستاد استانی، نقش مکمل و پشتیبان ایفا می‌کند.

 

 

 

در حوزه درمان: تنها 2 آمبولانس، یک درمانگاه، و کمبود شدید سرویس‌های بهداشتی.

 

زنجیره تأمین: کامیون‌های یخچال‌دار جهت توزیع یخ، با وجود تعهد وزارت جهاد کشاورزی، با محدودیت جدی روبه‌رو هستند.

 

در حوزه فرهنگی: نماز، مداحی، نمایش فیلم، تبیین مفاهیم عاشورایی، پرچم‌زنی و سایر شعائر حسینی در جریان است.

 

در سطح مدیریتی، 18 کمیته و 35 عضو ستاد اربعین استان ایلام، مسئول هماهنگی‌اند.

 

 

 

**بازرگان مرز دیپلماسی فرهنگی

 

 

 

 

 

 

 

مرز بازرگان، واقع در قلب منطقه آزاد ماکو، اگرچه از نظر رفت‌وآمد زائرین عزیز پرترافیک نیست، اما به‌عنوان یکی از کانون‌های مهم پذیرای زائران بین‌المللی به‌ویژه از کشورهای همسایه مانند جمهوری آذربایجان، گرجستان، ترکیه و دیگر کشورهای منطقه شناخته می‌شود. بر اساس آخرین آمار، 2840 زائر خارجی از این مرز عبور کرده‌اند که سهم قابل‌توجهی از آنان به ترتیب اولویت متعلق به زائران کشورهای آذربایجانی ترکیه‌ای و گرجستانی است. این درحالی است که پیش بینی می شود استقبال و بدرقه تعداد زائرین به 30 هزار نفر برسد.این نقطه مرزی، با وجود زیرساخت‌های فرهنگی نسبتاً محدود، با برنامه‌ریزی هدفمند در حال تبدیل شدن به یک شاهراه دیپلماسی زائرانه است. از جمله اقدامات فرهنگی انجام‌شده می‌توان به مداحی به زبان ترکی، اجرای تواشیح، پخش فیلم‌های مذهبی، توزیع بسته‌های فرهنگی به زبان های مختلف نام برد.

 

 

 

8 موکب فعال با بیش از 200 عضو خدوم اعضای ستاد اربعین و مواکب مستقر در این منطقه مشغول خدمت‌رسانی هستند و با ارائه خدمات معنوی و فرهنگی، تصویری مطلوب از میزبانی ایران به نمایش می‌گذارند.

 

 

 

**باشماق پای کار، بی‌نام در ساختار رسمی

 

 

 

مرز باشماق، در مجاورت منطقه آزاد بانه و مریوان، دارای امکاناتی نظیر پارکینگ با ظرفیت 600 هزار خودرو، سرویس‌های بهداشتی، مواکب و پایگاه‌های امدادی است؛ اما در ساختار رسمی ستاد اربعین استان کردستان عضویتی ندارد و کمیته‌ای برای سازمان‌دهی آن تعریف نشده است.

 

 

 

با این حال، خدمات فرهنگی مانند اقامه نماز، پخش کلیپ‌های مذهبی، حضور مبلغان و برنامه‌های محتوایی در جریان است.

 

 

 

**خسروی (منطقه قصر شیرین) | آمادگی زودهنگام، خدمت بی‌وقفه

 

 

 

در میان مرزهای فعال اربعین، خسروی با محوریت منطقه قصر شیرین از جمله مناطقی است که از خردادماه ستاد اربعین را فعال کرده و با انسجام، در مسیر خدمت‌رسانی گام برداشته است.

 

 

 

70 موکب مردمی با ظرفیت پذیرایی و اسکان روزانه حدود 4000 نفر در این مرز مستقرند.

 

بیش از 250 واحد سرویس بهداشتی و حمام، سه مرکز درمانی، 25 آمبولانس، کادر درمان و 20 نیروی آتش‌نشان به‌صورت شبانه‌روزی در حال خدمت‌اند.

 

مسیرها با سایه‌بان و مه‌پاش پوشش داده شده‌اند و دوربین‌های هوشمند پایش و نظارتی برای کنترل جمعیت و امنیت نصب شده‌اند.

 

قصر شیرین، تصویری از آمادگی زیرساختی و مشارکت مردمی در خدمت‌رسانی اربعینی ارائه داده است.

 

 

 

**جمع‌بندی | آغاز مسیر، نه پایان روایت

 

 

 

مناطق آزاد، امسال بیش از همیشه در میدان خدمت‌رسانی اربعین درخشیدند؛ از اروند گرفته تا ماکو، از قصر شیرین تا مهران، هر یک در شرایط و ظرفیت خاص خود، در کنار مردم ایستاده‌اند.

 

 

 

با این حال، چالش‌هایی همچنان پابرجاست: نبود ساختار رسمی در برخی مرزها، و مسائل ناشی از عدم اجرا اصل 65 و کمبود تجهیزات بهداشتی و سرمایشی، و ضعف در سازماندهی فرهنگی در برخی نقاط.

 

 

 

این گزارش، تنها ثبت آغاز مسیری‌ست که با نیت خدمت به زائران حسین علیه‌السلام، هر روز عمیق‌تر و مردمی‌تر ادامه می‌یابد.