خیمه شب‌ بازی نفتی!

در ماه ژوئن ۲۰۲۵، تهران و تل‌آویو وارد یکی از شدیدترین تنش‌های نظامی اخیر در منطقه شدند؛ حملات هوایی، تهدید به بستن تنگه هرمز و واکنش‌های بین‌المللی، بازار نفت را در آستانه بحران جدیدی قرار داد. چنین فضایی قطعاً چالشی بزرگ برای اوپک پلاس خواهد بود، گروهی که مسئول تنظیم حدود نیمی از عرضه جهانی نفت است. این گزارش سناریوهای احتمالی تصمیم‌گیری این ائتلاف را بررسی می‌کند. 

در آغاز جنگ، قیمت نفت برنت از حدود ۷۰ دلار تا نزدیک ۸۰ دلار افزایش یافت؛ اما با کاهش تنش و اعلام آتش‌بس، دوباره زیر ۷۰ دلار بازگشت. تحلیل‌ها نشان می‌دهد بازار نسبت به قبل منطقی‌تر شده و واکنش‌های هیجانی کاهش یافته است. تنگه هرمز باز ماند و اختلال گسترده‌ای در جریان عرضه به وجود نیامد. 

اوپک پلاس برای ماه آگوست ۲۰۲۵ افزایش تولیدی به میزان ۴۱۱ هزار بشکه در روز تصویب کرده و در حال تسریع روند بازگرداندن تولید به سطح پیش از همه‌گیری است. روسیه نیز اعلام کرده است که این افزایش می‌تواند یک سال زودتر از موعد انجام شود تا جای خالی احتمالی ایران را پر کند. بنابراین، سیگنال اوپک پلاس روشن است: افزایش تدریجی تولید ادامه خواهد داشت. 

اوپک پلاس با درک فضای بحران و با هدف حفظ ثبات بازار جهانی نفت، مسیر محتاطانه‌ای را در پیش گرفته است. 

اوپک پلاس در مواجهه با یکی از حساس‌ترین بحران‌های منطقه‌ای دهه اخیر، تصمیم گرفته است به‌جای واکنش احساسی، کنترل بازار را با افزایش تدریجی تولید و هماهنگی درون‌گروهی حفظ کند. با آن‌که تهدیدها جدی‌اند، اما این ائتلاف تلاش دارد تا از تجربه و ابزارهای خود برای عبور از این طوفان بهره گیرد. 

ولادیمیر پوتین، رئیس جمهور روسیه، روز جمعه گفت که گروه اوپک پلاس، افزایش تقاضای جهانی به ویژه در ماه‌های تابستان را پیش‌بینی می‌کند و در اظهاراتی نشان داد که این گروه ممکن است به افزایش زیاد تولید ادامه دهد. 

گروه اوپک پلاس که متشکل از تولیدکنندگان بزرگ نفت از جمله روسیه است، در آوریل، با وجود قیمت‌های ضعیف و کاهش تقاضا، با توافق بر سر افزایش تولید بیش از حد انتظار برای ماه مه، بازارهای نفت را شوکه کرد. اوپک پلاس از آن زمان تصمیم گرفته است که به افزایش تولید بالاتر از میزان برنامه‌ریزی شده، ادامه دهد. 

پوتین در یک نشست تلویزیونی با خبرنگاران گفت: حجم مصرف نفت خام و فرآورده‌های نفتی در جهان، به دلیل رشد خود اقتصاد، در حال افزایش است. تولید فقط در حجمی که ما در چارچوب اوپک پلاس توافق کردیم، افزایش می‌یابد و این برای افزایش تقاضا، به ویژه در تابستان، طراحی شده است. 

پوتین همچنین به برنامه‌های اروپا برای تشدید تحریم‌ها علیه روسیه، از جمله کاهش سقف قیمت نفت روسیه به ۴۵ دلار در هر بشکه از ۶۰ دلار در هر بشکه، پرداخت. پوتین گفت: هرچه تحریم‌ها بیشتر باشد، برای کسانی که تحریم‌ها را اعمال می‌کنند، بدتر است. او افزود: قطع صادرات نفت روسیه غیرممکن است و تحریم‌ها، تاثیر قابل توجهی بر روسیه نخواهند داشت. 

در این بین، چهار نماینده اوپک پلاس به رویترز گفتند: این گروه افزایش تولید بزرگ دیگری به میزان ۴۱۱ هزار بشکه در روز را برای ماه اوت اعلام خواهد کرد. 

اگر این افزایش تولید تصویب شود، کل افزایش عرضه اوپک پلاس از ابتدای سال جاری تاکنون، به ۱.۷۸ میلیون بشکه در روز خواهد رسید که معادل بیش از ۱.۵ درصد از کل تقاضای جهانی است. این گروه هنوز تولید خود را به میزان توافق شده افزایش نداده است، زیرا برخی از اعضا در حال جبران مازاد تولید قبلی هستند و برخی دیگر، برای بازگشت تولید به حالت عادی به زمان بیشتری نیاز دارند. 

این گروه پس از چندین سال کاهش تولید که در مجموع بیش از پنج میلیون بشکه در روز بود، امسال تغییر اساسی در سیاست خود ایجاد کرده است. این تغییر پس از آن روی داد که هشت عضو اوپک پلاس، حذف محدودیت تولید ۲.۲ میلیون بشکه در روز را از آوریل آغاز کردند و با وجود عرضه اضافی که بر قیمت نفت خام تاثیر گذاشت، افزایش تولید را در ماه‌های مه، ژوئن و ژوئیه تسریع کردند. 

بر اساس گزارش رویترز، دو منبع آگاه از مذاکرات اوپک پلاس که مایل نبودند نامشان فاش شود، گفتند: این گروه ممکن است در مورد افزایش تولید بیش از ۴۱۱ هزار بشکه در روز برای ماه اوت گفت‌وگو کند، اما مشخص نیست که آیا همه اعضا از چنین اقدامی حمایت می‌کنند یا خیر.