مراکز تست تصادف، یکی از اصلی‌ترین حلقه‌های زنجیره ایمنی خودرو در جهان به‌شمار می‌روند. این مراکز با شبیه‌سازی شرایط واقعی تصادف، امکان ارزیابی عملکرد بدنه، سیستم‌های ایمنی و میزان حفاظت از سرنشینان را فراهم می‌کنند، موضوعی که مستقیماً با جان انسان‌ها در ارتباط است.

راه‌اندازی مرکز آزمون‌های ایمنی و کیفیت خودرو (AQS) در ایران، در همین چارچوب و با مشارکت شرکت‌های بخش خصوصی از جمله هلدینگ رایزکو انجام شده است، سرمایه‌گذاری‌ای که در امتداد رویکرد این هلدینگ در حوزه مسئولیت اجتماعی و توجه به ایمنی عمومی تعریف می‌شود.

ایران در جمع دارندگان فناوری تست تصادف

با افتتاح مرکز AQS، ایران به جمع ۱۲ کشوری پیوست که فناوری‌های پیشرفته تست تصادف خودرو را در اختیار دارند. این مرکز در زمینی به وسعت ۲۶ هزار مترمربع و با سرمایه‌گذاری حدود سه هزار میلیارد تومان احداث شده و به‌گونه‌ای طراحی شده است که نیاز خودروسازان داخلی به انجام آزمون‌های ایمنی در مراکز خارج از کشور، به‌ویژه در اروپا و چین، را برطرف کند.

مراسم افتتاح این مرکز با حضور محمدرضا عارف، معاون اول رئیس‌جمهور، فرزانه صادق مالواجرد وزیر راه و شهرسازی و سید محمد اتابک، وزیر صنعت، معدن و تجارت برگزار شد. در جریان مراسم افتتاحیه، نخستین تست ایمنی خودرو نیز در این مرکز انجام شد. خودروی فونیکس F7 پرومکس به‌عنوان نخستین خودروی تولید داخل، تحت آزمون تصادف قرار گرفت. نتایج این تست نشان داد ساختار کابین خودرو حفظ شده و ستون A بدون تغییر باقی مانده است، موضوعی که از عملکرد مناسب سازه خودرو در شرایط برخورد حکایت دارد.

استانداردهای بین‌المللی در داخل کشور

مرکز آزمون‌های ایمنی و کیفیت خودرو (AQS) بر اساس استانداردهای معتبر بین‌المللی و به‌ویژه Euro NCAP طراحی و تجهیز شده است. به گفته علی پاکدامن، معاون اقتصادی و پشتیبانی این مرکز، AQS توانایی اجرای بخش عمده‌ای از آزمون‌های بین‌المللی از جمله استانداردهای R94، R95، R32، R34، R12 و R137 را داراست.

این قابلیت‌ها، در کنار بهره‌گیری از تجهیزات دارای تأییدیه Euro NCAP، امکان انجام تست‌های فراتر از الزامات مقرراتی و مطابق با استانداردهای NCAP را فراهم کرده و مسیر هم‌ترازی صنعت خودروی کشور با استانداردهای جهانی را هموار می‌کند.

آزمون‌های انجام‌شده در این مرکز با هدف حفاظت از جان سرنشینان طراحی شده و شامل موارد زیر است:

            •           برخورد کامل از جلو

            •           برخورد با هم‌پوشانی کم و متوسط

            •           برخورد از پهلو

            •           برخورد با ستون

            •           برخورد از پشت

            •           آزمون‌های غلتش

پاکدامن تأکید کرد مرکز AQS نقش اجرایی یا نظارتی برای توقف تولید خودرو ندارد، اما داده‌های حاصل از این آزمون‌ها می‌تواند به نهادهای قانون‌گذار، ناظر و همچنین خودروسازان در شناخت دقیق رفتار خودروها در تصادف کمک کند. به گفته او، ویدئوهای منتشرشده تاکنون صرفاً مربوط به تست تجهیزات مرکز بوده و نه آزمون‌های واقعی خودرو.

زیرساخت‌های فنی و تجهیزات پیشرفته

مرکز AQS از تجهیزات و زیرساخت‌های فنی متنوعی برخوردار است که دقت آزمون‌ها را به استانداردهای جهانی نزدیک می‌کند. از جمله این تجهیزات می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:

            •           خط تست به طول ۲۳۵ متر با تلرانس یک میلی‌متر

            •           بلوک برخورد کاملاً صلب با تلرانس ساخت و نصب کمتر از ۰.۵ میلی‌متر در چهار متر

            •           سیستم پیشران با قابلیت کشش خودرو تا جرم ۳۵۰۰ کیلوگرم و سرعت تا ۱۱۰ کیلومتر بر ساعت

            •           آزمایشگاه پیشرفته کالیبراسیون و کنترل عملکرد دامی‌ها ساخت شرکت ACTS آلمان

            •           انواع موانع استاندارد مطابق مقررات R32، R34، R95 و Euro NCAP ساخت شرکت ERNST آلمان

سیستم‌های تصویربرداری این مرکز امکان ثبت و تحلیل دقیق لحظات برخورد را فراهم می‌کنند. از جمله امکانات تصویربرداری AQS می‌توان به سیستم فوق‌سریع NAC ژاپن با قابلیت ثبت تصاویر از هزار تا ۱۰۰ هزار فریم بر ثانیه، نورپردازی تخصصی VISOL و دامی‌های پیشرفته ساخت JASTI ژاپن مجهز به سنسورهای ENDEVCO آمریکا و MG-Sensor آلمان اشاره کرد.

پیوند صنعت، پژوهش و آموزش

مرکز تست تصادف ایران دارای چهار ورکشاپ تخصصی است که خدماتی مانند نصب سنسورها، انجام آزمون خودروهای برقی و هیبریدی و اجرای پروژه‌های مشترک با خودروسازان را ارائه می‌دهد. این زیرساخت‌ها AQS را به یکی از کامل‌ترین مراکز تست و توسعه در منطقه تبدیل کرده است.

در کنار این زیرساخت‌ها، گروهی از متخصصان این مرکز سال گذشته برای گذراندن دوره‌های تخصصی به یکی از معتبرترین مراکز تست خودرو در آسیا اعزام شده‌اند، اقدامی که به انتقال دانش فنی روز و ارتقای توان مهندسی کشور کمک خواهد کرد.

با راه‌اندازی مرکز AQS، هزینه تست تصادف خودروهای داخلی که پیش‌تر در کشورهایی مانند اسپانیا، روسیه و چین انجام می‌شد و به‌طور متوسط بین ۲۰ تا ۳۰ هزار یورو هزینه داشت، حدود ۲۵ درصد کاهش می‌یابد.

سرمایه‌گذاری انجام‌شده از سوی سهام‌داران این مرکز، از جمله هلدینگ رایزکو، را می‌توان اقدامی زیرساختی و مسئولانه در راستای ارتقای ایمنی عمومی و توسعه پایدار صنعت خودرو دانست، مسیری که در صورت تداوم، می‌تواند جایگاه ایران را در حوزه ایمنی خودرو به استانداردهای جهانی نزدیک‌تر کند.