تامین امنیت غذایی از الویت بالایی برخوردار است

مهرداد مرادمند ریئس جهاد کشاورزی اصفهان در مراسم ملی «روز درهای باز کشاورزی» مرکز تحقیقات کشاورزی اصفهان که به مناسبت پنجاهمین سال تأسیس سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی برگزار شد، با اشاره به اهمیت این مناسبت اظهار کرد: عنوان «درهای باز» فرصتی است برای شفاف‌سازی فعالیت‌ها، نمایش دستاوردها و تبیین ضرورت‌های آینده کشاورزی کشور و استان.

وی با بیان اینکه تحولات اقلیمی و وضعیت بحرانی منابع آب، کشاورزی را به نقطه‌ای حساس رسانده است، اظهار داشت: نمی‌توان با رویه‌ها و سیاست‌های گذشته، مسیر توسعه بخش کشاورزی را ادامه داد. تغییر شرایط نیازمند بازنگری، برنامه‌ریزی دقیق و به‌روزرسانی مداوم در سطح تصمیم‌گیری و اجراست.

مرادمند با تأکید بر وظایف چندگانه حوزه جهاد کشاورزی، تصریح کرد: در میان مسئولیت‌های گوناگون، تأمین امنیت غذایی از اولویت بالایی برخوردار است و باید با بهره‌گیری از پژوهش‌های کاربردی، به راهکارهایی رسید که قابلیت اجرا و تأثیرگذاری در میدان عمل داشته باشند.

وی با اشاره به برخی چالش‌های جدی در سطح استان، خاطرنشان کرد: شهرستان‌های واقع در حوضه آبریز زاینده‌رود در وضعیت دشواری قرار دارند و آبی که از سد زاینده‌رود دریافت شد، بسیار محدود بود؛ این مسأله نه‌تنها کشاورزی را تهدید می‌کند بلکه حیات اقتصادی این مناطق را نیز تحت‌الشعاع قرار داده است.

رئیس جهاد کشاورزی اصفهان همچنین افزود: حفظ باغات در مناطق کم‌آب، توسعه گیاهان دارویی به‌عنوان جایگزین‌های کم‌مصرف، و حرکت به سمت کشاورزی دانش‌بنیان از جمله محورهایی است که باید مورد توجه ویژه قرار گیرد.

وی در پایان تأکید کرد: کشاورزی امروز بیش از هر زمان دیگری به «علم»، «عمل» و «پشتیبانی هدفمند» نیاز دارد و بدون پژوهش‌های کارآمد و سیاست‌گذاری متناسب با واقعیت‌های اقلیمی و اجتماعی، نمی‌توان به پایداری در این بخش حیاتی دست یافت.

مسعود ترابی رییس مرکز تحقیقات کشاورزی اصفهان نیز در آئین روز درهای باز این مرکز، با اشاره به نیم‌قرن فعالیت سازمان تحقیقات کشاورزی اظهار کرد: این سازمان با دارا بودن ۳۴ مرکز تحقیقاتی در سراسر کشور، محور تحقق کشاورزی پایدار، توسعه آموزش و ترویج و دانش‌بنیان کردن فرآیندهای بهره‌برداری در بخش کشاورزی است.

وی با بیان اینکه مرکز تحقیقات کشاورزی اصفهان در سه حوزه آموزش، برنامه‌ریزی و پشتیبانی و همچنین ۹ بخش تحقیقاتی فعالیت دارد، افزود: بیش از ۵۵ درصد فعالیت‌های پژوهشی این مرکز در راستای ارتقای امنیت غذایی، ۱۵ درصد در زمینه تنوع زیستی و ذخایر ژنتیکی و ۱۳.۳۷ درصد نیز مرتبط با منابع طبیعی، آب و خاک است.

ترابی با اشاره به اجرای بیش از ۱۰۰ پروژه تحقیقاتی خاتمه‌یافته در سال گذشته عنوان کرد: این پروژه‌ها منجر به تولید فناوری، افزایش بهره‌وری و بهبود اقتصادی بخش کشاورزی شده‌اند و در حال حاضر نیز بیش از ۲۰۰طرح تحقیقاتی در این مرکز در دست اجراست.

وی استفاده از پساب به عنوان یک منبع آب پایدار برای تولید بذر گندم و جو را یکی از دستاوردهای شاخص دانست و گفت: این اقدام نه‌تنها آلایندگی ندارد بلکه می‌تواند نقش مهمی در ارتقای اقتصاد کشاورزی منطقه ایفا کند.

رئیس مرکز تحقیقات کشاورزی اصفهان با بیان اینکه ضریب نفوذ دانش در حوزه‌هایی همچون تولیدات گلخانه‌ای و گاوداری صنعتی بالا بوده اما در سایر حوزه‌ها نیاز به تقویت دارد، تصریح کرد: این مهم بدون حمایت‌های جدی دولت میسر نیست.

ترابی همچنین از ظرفیت مغفول‌مانده ضایعات صنایع کشاورزی و غذایی سخن گفت و بیان داشت: بخش مهمی از این ضایعات در تغذیه دام استفاده می‌شود که حدود ۴ میلیارد مترمکعب آب را ذخیره و به چرخه مصرف بازمی‌گرداند.

وی با انتقاد از برخی پروژه‌های شهری که منجر به تخریب زیست‌بوم کشاورزی شده‌اند، گفت: در طرح رینگ چهارم شهرداری اصفهان، گونه‌های ارزشمند انار و زیتون از بین رفته‌اند، در حالی که ۷۰ گونه از ۴۰۰ گونه تنوع زیستی کشور در اصفهان قرار دارد.

ترابی تأکید کرد: ایران کشور کشاورزی تابستانه نیست و باید این موضوع در رأس اصلاح سیاست‌های کشاورزی قرار گیرد. استفاده از پساب به‌عنوان فرصت، می‌تواند بستر تولید نهال و بذر را در اصفهان تقویت کند.

وی با اشاره به اینکه ۷۰ درصد پایه بذری «مینی‌تیوبر سیب‌زمینی» کشور در اصفهان تولید می‌شود، تصریح کرد: در حوزه تولید بذر گندم و جو نیز به سمت خودکفایی پیش می‌رویم و به جای تمرکز بر صادرات، باید کشاورزان را به سمت تولید بذر با دانش بومی سوق دهیم.

ترابی در پاسخ به اظهارات برخی مسئولان در خصوص حذف کشاورزی گفت: حذف این بخش اساساً امکان‌پذیر نیست و تبعات سنگینی خواهد داشت. باید با اصلاح روش‌ها، از ظرفیت ۴۳۰ میلیارد مترمکعب بارش سالانه که بیش از ۲۸۰ میلیارد آن تبخیر می‌شود، بهره‌برداری بهینه کرد.

رئیس مرکز تحقیقات