اکتشاف کانی حیاتی باستنائزیت برای اولین بار در پلاسر مروست
باستنائزیت یکی از کانی های بسیار مهم تامین عناصر نادر خاکی در جهان میباشد،به نوعی این کانی به همراه مونازیت تامین کننده اصلی عناصر نادر خاکی هستند،و اینک این کانی مهم و استراتژیک در مروست اکتشاف گردید تا روح تازه ای بر REE کشور دمیده شود.
گروه صنعتی و معدنی آرسس به مدیریت امین افصحی که سالهاست بر روی پلاسر مروست و عناصر نادر خاکی در این مخروط افکنه بزرگ مطالعه میکند اینک بعد از هشت سال کار تحقیق و پژوهش موفق به اکتشاف این کانی گردید،
قبل از این کانی مونازیت به عنوان کانی عناصر نادر خاکی در مروست شناسایی شده بود و از آنجایی که مونازیت کانی فسفاته میباشد لذا مطالعات تخصصی تا کنون بر روی دیگر کانی های پلاسر مروست صورت نپذیرفته بود و گاها ،هم بستگی منفی بین عناصر نادر خاکی و فسفات در منطقه،به عنوان یک نقیصه اکتشافی و یا تجزیه و تحلیل غلط تفسیر میشد،اما اکنون مشخص گردید که از دلایل هم بستگی نسبتا پایین بین عناصر نادر خاکی و فسفات،در بعضی مناطق مروست،وجود دو کانی سیلیکاته آلانیت و کربناته باستنائزیت میباشد،این کانی از آن جهت مهم و حیاتی میباشد که حالا با کنار هم قرار گرفتن مونازیت و این کانی روح جدیدی به عناصر نادر خاکی ایران دمیده میشود و میتواند به تنهایی دلیل بر اقتصادی بودن این عناصر در ایران شود،کانی باستنائزیت تا کنون در کشور چین به شکل اقتصادی اکتشاف و استخراج شده است ،در معدن بزرگ بایان اوبو،اما اکنون ایران میتواند خود را صاحب باستنائزیت بداند،و تحلیل های اقتصادی دقیق تری در این خصوص مطالعه گردد.
از علت عدم دستیابی و اکتشاف این کانی تا کنون در مروست میتوان،به عدم مطالعه دقیق پلاسر از منظر کانی شناسی،عدم بررسی و مطالعه زنجیره واپاشی عناصر نادر خاکی و احتمال حضور کانی باستنائزیت در کنار مونازیت،عدم توجه به نمودار توزیع عناصر در فسفات ها و هم بستگی منفی بین فسفات و REE در بعضی مناطق،و مطالعات به روش کانی سنگین دانست،ما میدانیم که دانسیته نودول های مونازیت و باستنائزیت مروست نه دانسیته ثابت دارند نه ابعاد ثابت و نه حتی ترکیب وزنی ثابت، پس روش کانی سنگین در اکتشاف به هیچ عنوان روش کامل در خصوص اکتشاف عناصر نادر خاکی نمیباشد و تنها میتواند به عنوان کمک کننده در شناسایی کانی ها دانست،به هر شکل بعد از سالها تحقیق و تفحص گروه صنعتی و معدنی آرسس شامل محققین جوان موفق به اکتشاف این کانی حیاتی شد ،گروهی محقق متشکل از مدیریت جوان امین افصحی ،مهندس یاسر برم،مهندس رضا خالدی ،مهندس احسان افصحی و همکاران دانشمند آقای دکتر الله داد خانم دکتر بنی اسدی که با کمک هم و با سخت کوشی و تلاش موفق به اکتشاف این کانی ارزشمند برای اولین بار در ایران شدند.
تصویر بی نظیر کانی باستنائزیت با میکروسکوپ الکترونی:
