علي شفائي
ali.shafaee@jahaneghtesad.com
توسعه صادرات غيرنفتي بيشک کليد ورود اقتصاد به مسير توسعه و محور خروج از اقتصاد تک محصولي وابسته به نفت است.
به گزارش خبرنگار جهان اقتصاد، وابستگي اقتصاد به نفت موجب شد تا ايران نيز چون بسياري ديگر از کشورهاي توليد و صادرکننده نفت بسيار دير متوجه آسيبهاي اقتصاد تک محصولي شده و بهرغم برخورداري از ظرفيتهاي بالقوه در بخشهاي مختلف اقتصادي بهرهبرداي از آنها را به کندي پيش ببرد.
از اواخر دهه 70 به تدريج نگرش مديران ارشد اقتصادي کشور تغييرکرده و سرمايهگذاري در زيرساختهاي لازم براي توسعه صادرات غيرنفتي آغاز شد.
روند تغيير ترکيب سبد صادراتي کشور که البته همچنان بيشترين سهم آن به نفت، گاز و فرآوردهها تعلق دارد، در بخش غيرنفتي به مرور تنوع بيشتري پيدا کرده و از انحصار صادرات سنتي کشور که به چند محصول خاص تعلق داشت، خارج شد.
جهش ارقام صادررات غيرنفتي و تلاش بخش خصوصي براي نقش آفريني در اين بخش، موجب شد تا دولت نيز وارد ميدان شده و طرح و برنامههايي براي حمايت از توسعه صادرات غيرنفتي ارائه داده و با جديت پيگري آن باشد.
هرچه صادرات غيرنفتي توسعه بيشتري يافت، حمايتهاي دولتي از آنچه به گفته اقتصاددانان برآيند اقتصاد کشور است کمتر شده و کاهش يافت و تا به آنجا پيش رفت که ميزان حمايت از صادرات غيرنفتي به صفر نزديک شد.
اما گويي نهادهايي که مسوليت حمايت از صادرات غيرنفتي را دارند، به اين بسنده نکرده و گويي برخي از مديران که اخيرا عهدهدار مسوليت شدهاند براي اينکه کارنامهشان در حمايت از صادرات از همتايان قبلي کم نداشته باشد و از آنجاييکه از اقبال بد ايشان حمايتي براي متوقف کردن باقي نمانده، به ناچار مجبور شدهاند تا با اندکي مانع تراشي، نام خود را در جمع مديراني که به صادرات غيرنفتي خدمت نکردهاند ثبت کنند.
يکي از نمودهاي صاردات غيرنفتي کشور نمايشگاهها هستند که به عنوان ويترين اقتصاد کشور تلاش ميکنند توانمنديها را به نمايش گذاشته و براي بقا در بازارهاي هدف، بازاريابي جديد، جلب مشارکت و سرمايهگذار به صادرات غيرنفتي کشور کمک کنند.
به دنبال تنگ شدن حلقه تحريمهاي اقتصادي عليه ايران يکي از بخشهايي که آسيب جديد ديد صنعت نمايشگاهي کشور بود کهد در بخش نمايشگاههاي داخلي با کاهش و يا عدم حضور مشارکتکنندگان خارجي روبرو شد و در حوزه نمايشگاههاي برون مرزي با لغو مجوز و يا کارشکني و بهانه تراشيهاي مختلف روبر شد.
کشورهاي تحريم کننده ايران به اضافه دولتهايي که اتفاقات متعدد عداوت ايشان نسبت به ايران را اثبات کرده از جمله رژيم صهيونيستي و رژيم آلسعود،تلاش ميکنند در کشورهايي که بازار هدف صادراتي ايران هستند و يا بازارهايي که صادرکنندگان ايراني براي ورود به آنها سرمايهگذاري کردهاند، نفوذ کرده و مانع از حضور محصولاتي ايران در اين کشورها شو.ند.
در چنين شرايطي قطعا صادرکنندگان و برگزارکنندگان و مشارکتکنندگان در نمايشگاهها توقع دارند تا مديران و مسولان دولت از ايشان حمايت کرده و از جايگاه سياسي خود براي رفع موانع تحميلي استفاده کنند، اما متاسفانه شواهد حکايت از روند دوگانه داشته و نه تنها حمايتي صورت نگرفته که عدم همکاري و کارشکني ايشان، مشکلات تحميل شده را دوچندان کردهاست.
در اين خصوص مهدي سعيدالذاکرين مدير و مجري برگزاري نمايشگاه اختصاصي ايران در نيجريه از کارشکني برخي مديران دولت اين کشور براي ترخيص کالاهاي صادره براي برگزاري نمايشگاه جمهوري اسلامي ايران خبرداد و گفت: بهرغم تمام هماهنگيهاي قبلي کارشکنيهاي متعدد در گمرک و برخي دستگاههاي ديگر، نمايشگاه با تاخير آغاز شد.
وي با اشاره به تاکيد رئيسجمهور مبني بر حضور پررنگتر تجار ايراني در کشورهاي آفريقايي و سرمايهگذاري ايران براي تعريف بازاري جديد پيش روي محصولات ايران گفت: سفر وزير صنعت، معدن و تجارت به نيجريه از جمله اقدامات مهم دولت در ايجاد يک فرصت مناسب براي توسعه و ارتقاي سطح روابط با يکي از کشورهاي مهم آفريقايي به ويژه در غرب آفريقا بوده است، چراکه نيجريه با دارا بودن 180 ميليون نفر جمعيت، يکي از کشورهاي مهم آفريقا براي حضور کالاهاي ايراني و تجار ما محسوب ميشود.
مجري برگزاري نمايشگاه اختصاصي جمهوري اسلامي ايران در نيجريه افزود: نيجريه تنها کشور آفريقايي عضو اوپک است و سالانه بيش از 90 ميليارد دلار درآمد ارزي دارد. در اين راستا نداشتن زيرساختهاي مناسب در آن کشور و همکاري کشورهاي ايراني با بخشهاي مختلف نيجريه به ويژه در بخشهاي انرژي، نفت و گاز، صدور خدمات فني و مهندسي و تامين مصالح ساختماني، مي تواند زمينهساز ارتقاي سطح تعاملات تجاري دو کشور باشد.
وي تصريح کرد: انتخاب نيجريه از سوي دولت به عنوان سري اول کشورهاي بازار هدف براي شرکتهاي ايراني، انتخابي به جا و دقيق به شمار ميرود، در عين حال حاصل سفر وزير صنعت نيز، تدوين و امضاي يک تفاهم نامه مشترک در زمينه توسعه همکاريهاي اقتصادي و تجاري بين دو کشور بود که از جمله مفاد اين تفاهمنامه، برگزاري نمايشگاه اختصاصي جمهوري اسلامي ايران در نيجريه است که مقرر شد اين نمايشگاه خردادماه سال جاري در اين کشور برگزار شود.
به گفته سعيدالذاکرين، متاسفانه اين نمايشگاه عليرغم هماهنگيهاي صورت گرفته از سوي جمهوري اسلامي ايران، به دليل کارشکني برخي مقامات نيجر، مشکلاتي را براي ترخيص کالاهاي ايراني که در نمايشگاه قرار بود عرضه شود، ايجاد کرد، اين در حالي است که اين نمايشگاه به مدت يک روز به صورت نيمه کاره، به کار خود ادامه داد.
وي توضيح داد: در هر کشوري وقتي بين مسئولان دو کشور تفاهم بر سر توسعه مبادلات تجاري ميشود، اين بدان مفهوم است که حتي موانع دست و پا گير بر سر راه تجارت از جمله بروکراسي گمرکي تسهيل شود، اما هنگام برگزاري نمايشگاه اختصاصي ايران که همزمان با تغيير دولت اين کشور بود با کارشکنيها و دستهاي پشت پردهاي در اين کشور مواجه شديم که حاکي از آن بود که رژيم صهيونيستي يا عوامل دست نشانده آنها و همچنين برخي سنگ اندازيها توسط وابستگان رژيم آلسعود مايل به برپايي اين نمايشگاه نبودند و نمي خواستند اجازه دهند نمايشگاه اختصاصي ايران برپا شود.
وي به اين نکته اشاره ميکند که کانتينر نمونه کالاي شرکتهاي ايراني حتي تا روز اول برگزاري نمايشگاه از گمرک اين کشور اجازه ترخيص نداشت و با بررسيها متوجه شديم که دستور از بالا براي توقف ترخيص داده شده است و کار به جايي رسيد که روز اول نمايشگاه نيمي از غرفهها خالي بود.
برگزار کننده نمايشگاه ايران در نيجريه به اين نکته اذعان کرد: با پيگيري و پرداخت مبالغ چند برابر تعرفه گمرک و واسطه کردن دو سه نفر توانستيم نمونهها را ترخيص کنيم و روز دوم ، نمايشگاه آماده شد. اما شيطنتهاي معاندان جمهوري اسلامي ايران همچنان ادامه داشت.
سعيدالذاکرين در بخش ديگري از سخنان خود گلايهاي هم از متوليان تجارت کشورمان کرد و افزود: در اين دوره صنعتيها بر مسند بازرگاني کشور تکيه زدهاند و سياستگذاريها در زمين تجارت آن طور که بايد پيش نمي رود و مبادلات خارجي و روابط سياسي با دو دو تا 4 تا پيش نميرود.
وي با بيان اينکه فعالان اقتصادي توقع حمايت از جانب مديران دولتي دارند، اظهارداشت: مسئولان بايد با تعامل زمينه برگزاري چنين نمايشگاهي را پيش ببرند تا با سنگ اندازي اين چنيني مواجه نشويم نه اينکه خود نيز چون مانعي بزرگ پيش روي بخش خصوصي قرارگيرند.
وي به آثار مثبت برگزاري نمايشگاه اشاره کرد و گفت: محصولات شيريني و شکلات،خودرو،قطعات و دارويي ايران در اين نمايشگاه به نمايش گذاشته شد و بازرگانان نيجريه اظهار تعجب مي کردند و مي گفتند، فکر نميکرديم ايران چنين توانمندي داشته باشد.
وي اظهار داشت: جهان شاهد اين واقعيت است که ايران بازيگر قابل اعتمادي است؛ به خصوص اينکه نيجريه بعد از سالها حکمراني که باعث فساد افسار گسيخته و زيرساختهاي ضعيف براي کشور شد، نياز دارد مجدد ساخته شود، بنابراين اين نمايشگاه مي توانست مشکلات اصلي نيجريه را پوشش دهد که متاسفانه با برخي از محدوديتها مواجه شد.
سعيدالذاکرين ادامه داد: عليرغم تمامي اين کارشکنيها، اما اين نمايشگاه برگزار و با استقبال زيادي مواجه شد که در نهايت توانست بسياري از ظرفيتها و توانمندي هاي بازار ايران را در معرض نمايش تجار، بازرگانان و بازديدکنندگان نيجريه قرار دهد؛ به خصوص اينکه 15 تا 20 درصد از مردم نيجريه ثروتمند هستند و درآمد بسيار بالا دارند که ايران مي تواند در اين بازار مناسب، به کار خود ادامه دهد.
-
دیدگاهی برای این نوشته ثبت نشده است.
-
افزودن دیدگاه