مرتضی ابراهیمی

 در روز یک شنبه سازمان بورس مصوبه جدیدی را اعلام کرده اند که موجبات نگرانی فعالان این حوزه شده است.

به گزارش جهان اقتصاد، روز یک شنبه در خبرها آمده بود که با تصویب هیئت مدیره سازمان بورس احراز هویت برای ورود به سامانه‌های معاملات برخط، دوعاملی شده است و از 15 آذرماه اجرایی می شود. هدف از این اعلام سازمان بورس افزایش امنیت اطلاعات کاربران عنوان شده است. اما سرمایه گذاران و فعالان بازار سرمایه به این مصوبه شدیدا معترض هستند. زیرا در سازمان بورس و بورس تهران و فرابورس مشکلات عدیده ای وجود دارد که باید برطرف شود اما سازمان بورس بدون توجه به این موضوع، موارد غیر لازم و غیر ضرور را تصویب می کنند.

به عنوان نمونه همچنان در بازار سرمایه شاهد هستیم که برخی حقوقی ها همچنان سفارش های تک سهمی در برخی نماد های بزرگ بورسی به خصوص خودرو سازها ثبت می کنند و سازمان بورس هنوز برخورد قاطعی با این حقوقی ها نکرده است.

کارشناسان خبره بازار سرمایه تاکید می کنند در شرایط کنونی بزرگترین مسئله ادامه سقوط بازار سرمایه است نه امنیت کاربران و سازمان باید انرژی خود را بر حل این مشکل تمرکز دهد و هر مصوبه ای یا هر دستوری خارج از جلوگیری از ریزش بازار سرمایه به دلیل این که سهام داران در «مرحله هیجان و ترس» قرار دارند، اوضاع بازار سرمایه را بحرانی تر خواهد کرد.

مدیران بازار سرمایه باید توجه کنند که مشکل 90درصد بازار سرمایه در شرایط کنونی «مشکل ارزندگی» است نه امنیت.

برای توضیح مشکل ارزندگی باید گفت زمانی که بازار با موضوع «عدم ارزندگی یا حباب قیمتی» صحبت به میان می آید و بازار در حال اصلاح یا ریزش است، در چنین مواردی بهترین راهکار افزایش دامنه نوسان و همچنین برداشتن حجم مبنا است، تا در کوتاه ترین زمان حباب بازار سرمایه خالی شود و بازار به ارزندگی خود نزدیک شود.

اما در شرایط کنونی که بازار دارای ارزندگی است و سقوط بازار سرمایه موجب شده است تا بسیاری از سهام ها به خصوص نماد های صادراتی در زیر ارزش واقعیشان معامله شوند و بازار در مرحله ترس شدید قرار دارد، این چنین مصوبه هایی موجب خواهد شد تا صف های فروش قدرت بیشتری بگیرند و از آن طرف خریدار برای سهام های با ارزش کاهش یابد. به عبارت دیگر هر مصوبه ای که نتواند بازار را به سمت رشد هدایت کند ، تعادل در این بازار را بیشتر از گذشته نا بود خواهد کرد.

کارشناسان بازار سرمایه در شرایط کنونی که بازار دارای ارزندگی بالایی قرار دارد اما به واسطه هیجان و ترس قدرت فروشنده رو به افزایش اما درمقابل خریداری وجود ندارد، پیشنهاد می دهند، برای بازگرداندن رونق به بورس، سازمان باید منابع و قدرت «سبد گردان ها» را افزایش دهد.

راه حل دوم نیز این است که سازمان از ظرفیت های قانونی استفاده کند و این روش بهترین راه حل است. زیرا در شرایط کنونی که بازار در مرحله هیجان و ترس قرار دارد به خریدار این اطمینان را می دهد که سرمایه امروزش از سرمایه فردایش کمتر نخواهد شد. به عبارت بهتر در چنین شرایطی هزینه رفتار هیجانی و بی منطق رو به فروشنده منتقل کنید و برای خریدار حاشیه امن ایجاد خواهید کرد. این راه حل جهت مخلاف مکانیسم "عدم ارزندگی" است. یعنی حجم مبنا را افزایش و دامنه نوسان را کاهش دهیم.

با تشدید انتقاد ها از سازمان بورس، روابط عمومی سازمان بورس برای آرام کردن جو بازار سرمایه اطلاعیه ای منتشر کرده است و در این اطلاعیه آمده است" احراز هویت چندعاملی برای ورود به سامانه‌های معاملات برخط، در حال بررسی بوده و مصوبات هیات مدیره سازمان بورس و اوراق بهادار، از طریق اعضا یا دبیر هیات مدیره (معاون اجرایی سازمان بورس و اوراق بهادار)، اطلاع رسانی خواهد شد."

همچنین در روز گذشته (روزدوشنبه) شرکت بورس تهران مصوبات جدید را برای پایان دادن به سقوط بازار سرمایه اعلام کرده است که قابل توجه است. اولین مصوبه مربوط به مجاز بودن معاملات روزانه است که روز سه شنبه با حالت سابق برخواهد گشت (حدود یک ماه پیش بود که بورس تهران با مصوبه ای، اعلام کرد: خریداران سهمی که امروز می خرند را نمی توانند همان روز به فروش برسانند، این مصوبه نقدشوندگی بازار سرمایه را با خطر مواجه کرده بود و موجب انتقاد شدید کارشناسان بازار سرمایه قرار شده بود.)

دومین مصوبه مربوط به کاهش زمان مرحله پیش گشایش در بازار سرمایه است . تا کنون از ساعت 8:30 دقیقه تا ساعت 9 بازار در مرحله پیش گشایش قرار داشت که با این مصوبه مرحله پیش گشایش از ساعت 8:45 دقیقه شروع تا ساعت 9 پایان می یابد.

دو مصوبه بورس تهران به درخواست و کوشش کارشناسان بازار سرمایه مورد موافقت قرار گرفته است که حقیقتا می تواند تاثیر خوبی در کاهش صف های فروش شود.