رویا ایلکا بخش اول نشست موسسه مطالعاتی دین و اقتصاد با موضوع بررسی ابعاد اقتصادی لایحه بودجه سال ۱۳۹۷ با حضور فرشاد مومنی، عضو هیات علمی دانشگاه علامه طباطبایی و احسان خاندوزی، عضو هیأت علمی دانشگاه علامه طباطبایی و مدیر دفتر اقتصادی مرکز پژوهش‌های مجلس شورای اسلامی برگزار شد. به گزارش خبرنگار جهان اقتصاد، فرشاد مومنی، عضو هیات علمی دانشگاه علامه طباطبایی، دراین نشست با تاکید براینکه گزارش های متعدد چه در درون دولت و چه در بیرون دولت نشان می دهد که بدون تغییر جدی در طرز نگرش مدیریت اقتصادی کشور و تن در دادن به تداوم روند هایی با فراز و نشیب هایی درطی بالغ بر ربع قرن اخیر که بر اقتصاد ایران و مدیریت آن سایه انداخته بود، فقط می‌توان انتظار گسترش و تعمیق مشکلات و بحران ها را داشت،گفت:  از این زاویه ضرورت تغییر نگاه و تغییر رویه به عنوان عنصر محوری باید مورد توجه قرار گرفت. در هفته گذشته رئیس جمهور محترم در دیداری که با روسای کمیسیون های تخصصی مجلس داشتند، نکاتی را در حیطه اقتصادی مطرح کردند،که نشان می دهد این تغییر نگاه لااقل برای رئیس جمهور برای اندازه کافی توجیه نشده و ایشان ایده‌هایی را ارائه کردند که اگر این ایده‌ها مبنای اداره اقتصادی کشور باشد، با اطمینان می شود گفت که گره ای باز نخواهد شد. وی ادامه داد:  به عنوان مثال آن چیزی که شاید خیلی قابل اعتنا تر باشد این است که ایشان در واکنش به تمایل نمایندگان محترم مجلس در اینکه شوک‌های قیمتی کمتری در دستور کار قرار داشته باشد و فشارهای وارده بر هزینه‌های تولید برای تولیدکنندگان و معیشت مردم کمتر شود، واکنش نشان دادند که دولت از ارائه پیشنهاد های جایگزین برای کسب درآمد استقبال می‌کند. مومنی با اشاره به اینکه ما از جنبه روش شناختی می گوییم که مدل نظریه حاکم بر این این حرف مدل ادامه روند است ، ادامه داد:ادامه روند به سبکی که بالغ بر ربع قرن گذشته در مدیریت اقتصادی ما حاکم بوده، یعنی اینکه دولت تغییری در هیچ یک از نارسایی ها، ناکارآمدی ها و تورم هزینه‌ها نمی دهد و فقط با مطلق انگاری درباره ساختار هزینه‌ها و انعطاف ناپذیری آن باید در جستجوی راه حل های جدیدی باشد. ما در طی دو جلسه گذشته توضیح دادیم که این بینش خطرناک ما را در یک دوره باطله آشوبناک سازی فضای کلان اقتصاد ملی ناامن سازی حقوق مالکیت و افزایش هزینه‌های مبادله گرفتار و زمین گیر باقی نگه خواهد داشت. مومنی خاطرنشان کرد:  برای اینکه آقای رئیس جمهور محترم و همکاران ایشان تصوری در این زمینه داشته باشند، مرکز پژوهش‌های مجلس نزدیک به چهار سال پیش گزارشی منتشر کرده بود که به قیمت‌های آن سال نشان می داد که دولت اگر فقط یک درصد کارایی نیروگاه‌های خودش را افزایش می‌داد، این به منزله کسب درآمدی معادل ۳ هزار میلیارد تومان بود. درآن مطالعه نشان داده شده که جایگزین بازی با قیمت ها برای کسب های میزان درآمد از سوی دولت، این است که دولت ۱۵ درصد به قیمت های حامل های انرژی اضافه کند. عضو هیات علمی دانشگاه علامه طباطبایی افزود: ما می‌گوییم به جز اینکه آقای رئیس‌جمهور و همکارانشان در جستجوی راه حل های باشند که کسب درآمد جدید را با دست نزدن به ساختار ناکارآمد کنونی ادامه بدهند، بیایند این رویه را در پیش بگیرند که به جای تنبیه مردم و تنبیه تولیدکنندگانی که هیچ نقشی در ناکارآمدی ساختار انحصاری عرضه حامل های انرژی ندارند، به شاغلان و متخصصان و دست‌اندرکاران آن حیطه ها از این سه هزار میلیارد تومان به ازای هر یک درصد، ارتقای کارایی سهمی برای آنهایی که با راه حل های نوآورانه ناکارآمدی ها را کاهش می‌دهند قرار می‌دهند، تا خودشان هم از مزیت کسب درآمد به شیوه توسعه گرا برخوردار شوند، بدون اینکه نیاز باشد به تولیدکنندگان یا مردم فشارهای هزینه ای و معیشتی جدید اضافه کنند. وی خاطرنشان کرد: همین چند هفته پیش روزنامه های کشور گزارش را منتشر کردند که ایران در تولید مازوت یا نفت کوره رتبه اول دنیا را به دست آورده است، خوب چه اشکالی دارد که آن ساختار انگیزشی غلطی که وزارت نفت را برمی‌انگیزد که پالایشگاه های خود را ناکارآمد مدیریت کنند و مازوت بیشتری تولید کنند تغییر داده شود، به اینکه از تولید مازوت عبور کنند و به سمت استفاده بهینه از نفت خام بروند و مشتقات مهمتر، بهترین استخراج کنند. مومنی افزود: آن سازه ذهنی منحطی که می گوید به بهای فشار معیشتی به مردم و هزینه به تولیدکنندگان، ما دست به هیچ یک از این ناکارآمدی ها نزنیم و فقط منابع جدیدی برای درآمدها جستجو کنیم، این نگاه بایستی تغییر پیدا کند. مسئله بسیار مهم دیگری که به نظر من در فرمایشات رئیس جمهور محترم مطرح بود، که از یک تعبیر شبهه برانگیزی به نام جراحی اقتصادی استفاده کردند، من خاطرم هست که خانم” Hannah Arendt “ که یکی از برجسته ترین فیلسوفان سیاسی قرن بیستم به شمار می روند. ایشان به اعتقاد تجربه توتالیتاریزم در دوران هیتلر یکی از استنتاج هایی که مطرح کرد، این بود که زمانی سیاستمدارها از استعاره های بیولوژیک برای توضیح کارهایی خود در اقتصاد استفاده می کنند، باید به هوش بود چرا که این می‌تواند به شدت نگران کننده باشد.