فریده خدادادی-استان خوزستان یکی از قطبهای کشاورزی است به طوری که از ۸ میلیون هکتار اراضی آبی موجود در کشور ، یک میلیون و ۲۵۰ هزارهکتار از آن در خوزستان است. از سوی دیگر ۲.۲ میلیون هکتار اراضی مستعد کشاورزی درخوزستان وجود دارد که یک میلیون و ۲۵۰ هزار هکتار آن زیر کشت قرار میگیرد با این اوصاف باید گفت که استان خوزستان متاسفانه بیشترین آب مصرفی در حوزه کشاورزی را به خود اختصاص میدهد و چه بسا این مصرف در ارتباط با محصولات پر آب بر نظیر برنج بیشتر شایع است.
به گزارش جهان اقتصاد، در سال 98 پس از جاری شدن سیل در استان خوزستان، کارگروه آب، کشاورزی و منابع طبیعی این استان مجوز کشت برنج در این استان را صادر کرد.
با توجه به درجه بالای حرارت و میزان تبخیر در خوزستان، کشت برنج در خوزستان نیازمند حدود ۲۲ تا ۲۸ هزار متر مکعب آب در هر هکتار است که این رقم، بیش از ۳ تا ۵ برابر استانهای شمالی کشور است. این مطالب بخشی از گفتگوی علیرضا مهاجر-معاون وزارت جهاد کشاورزی با تسنیم است.
وی با اشاره به مصرف بیش از 22 هزار مترمکعب آب برای هر هکتار کشت برنج در خوزستان، گفته بود: این رقم در شالیزار های استان گیلان 4000، استان مازندران 6000 و در استان گلستان 8000 متر مکعب در هر هکتار است.
فروردین ماه سال جاری هم علی شهبازی معاون مطالعات جامع منابع آب سازمان آب و برق خوزستان از کاهش یک میلیارد و 600 میلیون مترمکعبی حجم منابع آبی نسبت به زمان مشابه سال گذشته در سدکرخه خبر داده بود.
حال با توجه به حادث شدن مشکلات ناشی از خشکسالی در اکثر نقاط کشور و مواجهه با کم آبی و بی آبی در این شرایط دشوارهنوز کشت محصولات پرآب بر مانند برنج در زمینهای زراعی استان خوزستان تداوم یافته است، در حالی که وزارت جهاد کشاورزی به غیر از استانهای شمالی به هیچ استانی مجوز کشت برنج نداده است.
**گستردگی کشت در دوران قحطی بارندگی!
چندی پیش شرکت مدیریت منابع آب ایران به یکی از رسانهها اعلام کرد: مطابق ماده 21 قانون توزیع عادلانه آب مصوب 1361.12.16، تبصره 3 ماده 7 و ماده 14 آییننامه اجرائی مصرف بهینه آب کشاورزی مصوب 1375.6.11 هیئت وزیران، بند «ک» تبصره 8 قانون بودجه سال 1400 و بند «خ» همین تبصره در قانون بودجه سال 1401 و بند «پ» مصوبه شماره 137055 ت/ 58837 ه مورخ 1400.11.3 مبنی بر لزوم اعمال ممنوعیت یا محدودیت کشت برنج خارج از استانهای گیلان و مازندران با توجه به محدودیتهای منابع آبی توسط کارگروههای سازگاری با کمآبی، شرکتهای آب منطقهای و سازمان آب و برق خوزستان میبایست متناسب با شرایط آبی در سالها و یا دورههای خشک که کاهش عرضه یا جیرهبندی آب ضرورت داشته باشد، سقف تحویل آب به بهرهبرداران بخش کشاورزی را با هماهنگی و تصویب کارگروههای سازگاری با کمآبی به طور متناسب کاهش دهند. در این میان روایت خبرنگار جهان اقتصاد در سفربه استان خوزستان در شهریورماه سال جاری، حاکی از این بوده است که برنج به عنوان یک محصول آب بر در زمینهای زراعی نقاط مختلف این استان مشهود بود درحالی که با وضعیت نامطلوب بارندگی در فصل تابستان در این استان شاهد بودیم و برنامهریزی برای کشت محصولات تابستانه باید براساس میزان بارندگی انجام شود و با توجه به شرایط خشکسالی و کمبود آبی که در سالهای آینده تشدید میشود، باید از کشت برنج در اراضی کشاورزی این استان ممانعت به عمل آید.
از طرفی باید این نکته را یادآور شد که برخی مناطق استان خوزستان که خاک کاملا مساعد و مرغوبی برای کشت شلتوک وجود دارد، ممنوعیت و جلوگیری از این کشت آسیب جدی به بخش کشاورزی و تولیدات و مشاغل مردمان این مناطق وارد میکند به همین دلیل باید الگوی کشت کم مصرف آب جایگزین کشت محصولات پر آب بر مانند برنج شود. در این زمینه خدارحم امیری زاده ،رییس سازمان جهاد کشاورزی استان خوزستان محصولاتی مانند حبوبات و کنجد که کم آببر هستند را جایگزین کشت محصولات پرآببرمی داند.
ذکراین نکته نیز ضروری است که سال گذشته به دنبال بروز وضعیت حاد برای تالاب مرزی هورالعظیم در غرب خوزستان و احتمال بروز بحران زیست محیطی ناشی از خشکسالی و اختلال در تامین حق آبه آن ، کارگروه حقوق عامه به ریاست دادستان مرکز خوزستان در یک نشست فوق العاده به این مساله پرداخت.
شرفی، مدیرکل حفاظت محیط ریست استان خوزستان در این کارگروه مهمترین تنش آبی تالاب هورالعظیم را برداشت از مناطق بالادست تالاب برای شالیکاری عنوان کرده و گفته بود: با وجود آنکه کشت برنج به علت خشکسالی ممنوع شده، شالیکاری در سطحی وسیعی انجام شده است.
به رغم این که در مرداد ماه سال جاری بارشهای سیل آسا را بودیم و توانست بخشی از هور العظیم را سیراب کند اما پاسخگوی این تالاب همیشه زبیا نبود و از طرفی به دنبال رهاسازی سد کرخه برخی از کشاورزان شالیکار، از تالاب آب برداشت میکنند که این مساله ، مشکلات مضاعفی بر سر راه حیات این تالاب که نقش مهمی در کنترل ریزگردها و چرخه حیات دارد، ایجاد میکند.
گفتنی است؛ با توجه به محدودیت ذخایر سدها، امکان تأمین آب برای کشت محصولات پرمصرف وجود ندارد و کشت این محصولات میتواند سبب بر هم خوردن تعادل شکننده منابع و مصارف آبی در حوضههای آبریزشده و در تأمین نیازهای آبی حیاتی استان خوزستان اختلال ایجادکند.
جهان اقتصاد درگزارشهای آتی به این موضوع خواهد پرداخت.
-
دیدگاهی برای این نوشته ثبت نشده است.
-
افزودن دیدگاه