به گزارش جهان اقتصاد به نقل از تسنیم، شورای مرکزی حزب کمونیست چین، برنامه‌ای اقتصادی را برای سال‌های 2021 تا 2025 تصویب کردند.

طبق این برنامه، چین تا سال 2035 به رهبر تکنولوژی جهان تبدیل خواهد شد. عصر همان روز تصویب این برنامه، رسانه دولتی شین‌هوآ اعلامیه‌ای را منتشر کرد که طی آن شورای عالی سیاست‌گذاری چین، الگوی توسعه‌ای را با نام «جدید» معرفی کرده بود که می‌توانست با تکیه بر بازار داخلی، اقتصاد را به رشد برساند.

پکن این الگو را «استراتژی گردش دوگانه» می‌نامد. بنابر این اعلامیه، با افزایش درآمد فردی همگام با رشد اقتصادی، جامعه وارد سطح جدیدی از رفاه خواهد شد. در این اعلامیه آمده است که چین با سرانه تولید ناخالصی داخلی، سطح خود را به کشورهای تقریبا توسعه‌یافته می‌رساند و تا سال 2035، از نظر اقتصادی، علمی و ملی به طور کلی، به طرز چشمگیری پیشرفت خواهد کرد.»

به گزارش بانک جهانی، سرانه تولید ناخالص چین در سال 2019 به ده هزار و 261 دلار رسیده است. این مقدار با کشورهایی مانند ایتالیا و اسپانیا تا حدی برابری می‌کند ولی برای رسیدن به کشورهای تقریبا توسعه‌یافته‌ باید به سی هزار دلار برسد.

این بیانیه در پایان جلسه عمومی چهار روزه با حضور دویست عضو از کمیته مرکزی حزب کمونیست عنوان شد و رییس جمهور شی جین پینگ آن را اجرا کرد. او به تغییر احتمالی در اعضای رهبری چین هیچ اشاره‌ای نکرد. انتظار می‌رود که در سال آینده این برنامه اقتصادی پنج ساله، توسط مجلس چین یا کنگره ملی خلق رسماً تصویب شود.

جریان پایه‌ای که این طرح‌های پیشنهادی را به یکدیگر مربوط می‌کند، نشان می‌دهد که در صحنه بین‌المللی تغییراتی در میان قدرت‌ها در حال وقوع است. طبق این اعلامیه، دنیای امروز تغییری بزرگ را تجربه می‌کند که نظیر آن در صدها سال دیده نشده است و میان قدرت‌های بین‌المللی تعادلی جدید شکل می‌گیرد.

این بیانیه بر چالش‌ها و موقعیت‌های جدیدی تاکید دارد که این شرایط، آن را به وجود می‌آورد و از چین می‌خواهد که خود را برای رویایی با آن آماده کند. این کمیته تاکید کرده است که کشور باید نوآوری خود را بالا ببرد تا بتواند در زمینه‌های مختلف از جمله تجهیزات دفاعی به خود متکی باشد بنابراین قصد دارد که اصلاحات خود را بهبود بخشد تا بتواند سرمایه‌گذاری‌های خارجی را به خود جذب کند و زنجیره تامین چین را تقویت کند.

با شدت گرفتن اصطکاک تجاری با آمریکا و همه‌گیری ویروس کرونا، دولت چین تصمیم گرفته است که استراتژی خود را با عنوان «ساخت چین 2025» به کار گیرد و با بالا بردن نوآوری خود در تکنولوژی به تولید کننده‌ای بزرگ تبدیل شود. در عین حال امیداوار است تغییر زیادی در نوع تقاضای خارجی ایجاد نشود. چین با بالا بردن نوآوری در زمینه‌هایی مانند وسایل الکتریکی و تولید فلزات کمیاب که در آن برتری دارد، می‌تواند هدف خود یعنی رسیدن به خودکفایی و برتری را محقق کند.

این کار هم‌چنین رقابت میان چین و آمریکا را بیشتر می‌کند. آمریکا پیشرفت چین در تکنولوژی را تهدیدآمیز می‌داند. اولین محموله هفت هزارتایی خودروی تسلا در روز سه شنبه بندر شانگهای را ترک کرد و به سوی سایر کشورهای از جمله فرانسه و آلمان حرکت کرد.

طبق خبرگزاری دولتی شین‌هوا، تام ژو، رییس شرکت تسلا، اظهار داشته است: «صادرات خودروهای مدل سه چینی به اروپا، نقطه عطفی برای کشور چین است. هم‌چنین سرعت و کیفیت محصولات چینی را به دنیا ثابت می‌کند.» شرکت تسلا در نه ماه اول امسال بیش از 85 هزار خودرو تولید کرده است و نمونه بارزی از اصلاحات ایجاد شده در کشور چین است.

شرکت خودرو سازی آمریکا به این شرکت مالکیت خارجی صدرصدی اهدا کرد و به سرعت اختیارات لازم را داد به طوری‌که این شرکت توانست یک سال پس از تاسیس، یعنی در اوایل سال پیش، تولیدات خود را آغاز کند. به گفته مقامات دولتی، قدم بعدی این است که مرزهای علمی چین در سطح جهانی قرار گیرد.

وانگ ژیگانگ، وزیر علم و فناوری چین، در 21 اکتبر به خبرنگاران گفته است: « پنج سال دیگر راهبردی را پیاده خواهیم کرد که با تکیه بر نوآوری باعث توسعه و پیشرفت کشور خواهد شد.» کشور چین در سال 2015، طرح «ساخت چین 2025» را عملی کرد تا از بازار بزرگ داخلی و زنجیره تامین خود بهره برداری کند و از تولید کننده‌ای ارزان و سطح پایین به رهبر تولیدکننده‌های تکنولوژی‌های پیشرفته تبدیل شود. ماکس زنگلین، اقتصاددان ارشد موسسه مرکاتو آلمان است که تحقیقات مربوط به کشور چین در آن‌جا انجام می‌شود.

او به روزنامه Nikkei Asia گفته است: «تمرکز بر ظهور تکنولوژی تا حد زیادی می‌تواند پایه‌های اجرای طرح «ساخت چین 2025» به وجود آورد که هدف از این طرح، تبدیل کردن چین به ابرقدرت تولید است.» شرکت Zhongtai Securities، در روز دوشنبه در یادداشتی تحقیقاتی نوشت که احتمال می‌رود که چین در پنج تا ده سال آینده در زمینه‌هایی از جمله 5G، تراشه‌های مدار مجتمع، گوشی‌های هوشمند و وسایل نقلیه خودکار به موفقیت دست یابد.

هم‌چنین، کارگزاری مستقر در شانگ دونگ گفته است از آن‌جایی‌که دولت چین قصد دارد میزان انتشار کربن خود را کاهش دهد و تا سال 2060 به کربن خالص صفر دست یابد، تولید انرژی تجدیدپذیر نیز جزوی از این برنامه پنج ساله خواهد بود. چین هم‌چنان در شاخص نوآوری جهانی 2020 رتبه 14 را دارد که این رتبه‌بندی توسط سازمان جهانی مالکیت فکری اعلام شده است.

با توجه به این رتبه‌بندی، کشور چین پا به پای نظیران آسیایی‌اش از جمله سنگاپور و کره جنوبی حرکت می‌کند ولی نسبت به ژاپن در درجه بالاتری قرار دارد. هزینه‌های بخش تحقیق و توسعه در پنج سال گذشته، از یک تریلیون و 420 میلیارد یوان به دو تریلیون و 210 میلیارد یوان (329 میلیارد دلار) به رسیده است.

یکی از متخصصان موسسه پاولسون آمریکا در گزارش روز دوشنبه گفته است: «از آن‌جایی که افراد از اینترنت مصرف‌کننده به اینترنت صنعتی روی آورده‌اند، اکوسیستم تکنولوژی چین تا سال 2025 به رشد کامل خواهد رسید و از نظر پویایی، نوآوری و رقابتی به سطح منطقه سیلیکون ولی می‌رسد.

طبق این گزارش، چین در ایجاد زیرساخت‌های قدرتمند از جمله رایانش ابری، شبکه‌های 5G، شهرهای هوشمند و شبکه‌های نظارتی موفقیت زیادی به دست خواهد آورد و با این کار استفاده از اینترنت صنعتی بیشتر و آسان‌تر خواهد شد. سازمان امینت انرژی آمریکا، طبق گزارشی در ماه سپتامبر، گفته است که چین در حال حاضر در دو زمینه برجسته است: یکی خودروهای الکتریکی و دیگری تولید فلزات نایاب که هر دو تهدیدی برای آمریکا به حساب می‌آیند زیرا منجر به ایجاد شغل و ایجاد مجتمع نظامی صنعتی خواهند شد. سازمان امنیت انرژی آمریکا سازمانی غیر انتفاعی در واشنگتن است که از طرف سازمان امنیت ملی، از انتقال انرژی پاک حمایت می‌کند. بنابر گزارش آژانس بین‌المللی انرژی، درسال 2019، 47 درصد از هفت میلیون و دویست هزار خودروی الکتریکی در جهان، به چین اختصاص داشت.

این کشور پس از به دست آوردن موفقیت نسبی در تولید خودروهای الکتریکی، با هدف تحقق انگیزه‌های سیاسی جدیدی که در ماه سپتامبر عنوان شده بود، تولیدات گسترده‌تری را در زمینه خودروهای هیدروژنی پیل سوختی آغاز کرد. دولت چین به جای دادن یارانه خرید، به شهرهای منتخبی پاداش می‌دهد که به افزایش استفاده از فناوری پیل سوختی کمک می‌کنند.

مشاور گروه اوراسیا در گزارش 25 سپتامبر گفته است: «با ایجاد چنین تغییری در شیوه حمایتی دولت، مسئولین در صدد آن هستند که بدون از بین بردن پیشرفت‌های به وجود آمده در تکنولوژی، خودروسازان چینی را از حمایت‌های دولت کاملا بی نیاز کنند.» آکادمی مهندسی چین که تحت حمایت دولت قرار دارد، در گزارشی در ماه اکتبر گفته است که طرح‌های سیاست مدارانه‌ای را برای تولید فلزات کم‌یاب ارائه کرده است. این آکادمی از گسترش کاربردهای مواد معدنی حمایت کرده است و می‌خواهد با درخواست کمک از دولت، چین را تا سال 2035 به «ابرقدرت تولید فلزات کم‌یاب» تبدیل کند.

فلزات کم‌یاب لازمه تولید گوشی‌های هوشمند و سایر وسایل الکترونیکی هستند که چین بیش از 60 درصد بازار آن را در دست دارد. طبق این گزارش، چین باید تا سال 2035 در زمینه تولید بلورهای نوری و فلزات بسیار خالصی که در ساخت تکنولوژی‌های دفاعی به کار می‌رود، تا 95 درصد به خودکفایی برسد. با این حال رسیدن به چنین جایگاهی کار آسانی نیست.

بازرسان آمریکایی، شرکت‌ تکنولوژی هوآوی و شرکت بین‌المللی تولید نیمه‌رسانا را چندین بار به چالش کشیده‌اند. بنا بر گزارش سازمان پاولسون، با افزایش محدودیت‌ها در تولید تجهیزات نیمه‌رسانا، چین در برابر کمبودهایی آسیب پذیر خواهد شد که در زنجیره تامین تولیدش در زمینه تراشه‌های پیشرفته به وجود می‌آید.

به گفته زنگلین از سازمان مرکاتو، چین ممکن است برای انجام تحقیقات پایه نیز با سخت‌های زیادی روبه رو شود. به گفته او این کشور باید به منظوررسیدن به زیرساخت‌های ملی نوآوری، بخش‌های علمی و شرکتی را نیز به رسمیت بشناسد. وی هم‌چنین افزود: «غرور ملی ما را از پویایی و تحرک باز می‌دارد، نباید از این موضوع غافل ماند.»