بررسی دلایل مهاجرت در گفتگو با  پروفسورحسین باهر ‏

مهناز اسماعیلی: عبدالرضا رحمانی‌فضلی در نخستین همایش علمی مدیریت روستایی و توسعه پایدار با اشاره به مهاجرت جمعیت از روستاها به شهر گفت: باید برای حل این معضل ابتدا نگاه‌مان را به روستاها تغییر دهیم. باید در ابتدا ضرورت‌های توجه ویژه به روستاها را درک کنیم و به برخی از سوالات درخصوص خالی شدن روستاها از جمعیت و لزوم جلوگیری از این امر پاسخ دهیم.‏

در این همایش معاون توسعه روستایی و مناطق محروم به خالی شدن ۳۳ هزار روستا اشاره کرد و گفت: در حال حاضر ۲۵ هزار روستا نیز کمتر از ۲۰ خانوار دارند که از جمله پیامدهای آن را می توان بلاتکلیفی ۲۵ میلیون هکتار زمین کشاورزی دانست.‏

درباره علل خالی شدن روستاها و پیامدهای این مهاجرت برای روستا و شهر با پروفسورحسین باهر، جامعه شناس نام آشنا به گفتگو نشستیم. وی که دارای مدرک دکتری در توسعه اقتصادی و فوق دکتری فلسفه مدیریت منابع از کانادا است درباره دلایل خالی شدن روستاها از جمعیت به عوامل متعددی اشاره کرد و گفت: گران شدن اراضی روستاهای نزدیک به شهر یکی از مهمترین دلیل مهاجرت روستانشینان به شهرها است. همچنین روی آوردن به وسایل زندگی مدرن، وجود امکانات مختلف در شهر و فقدان این امکانات در روستا و مهاجرت والدین روستاییانی که فرزندانشان در دانشگاه های شهری تحصیل می کنند، از عوامل دیگر است.‏

این جامعه شناس البته به موضوع قابل تاملی اشاره و آن را اینگونه مطرح کرد: پرستیژ نام شهرنشینی درمقابل انگ روستانشینی یکی از عوامل مهم در مهاجرت از روستاها به شهرها محسوب می شود.‏

وی درباره پیامدهای این مهاجرت برای روستاها گفت: نتیجه این امر تبدیل محور اقتصادی مبتنی بر کشاورزی به اقتصاد مبتنی بر سفته بازی و عملیات به اصطلاح خرده پای کاسبگری بوده است.‏

این جامعه شناس به تغییر ساختار فرهنگی شهری اشاره کرد و ادامه داد: آماده نبودن روستاییان برای پذیرش خیلی از آداب و سنن زندگی شهری و به تبع آن ایجاد درگیری های بین قومی، شکل گیری مشاغل کاذب شهری از پیامدهای مهاجرت برای شهرها بوده است.‏

وی در پایان برای جلوگیری از ادامه این روند راهکاری ارائه داد و افزود: بازگرداندن روستاییانی که به شهرها مهاجرت کرده و زندگی شهری را تجربه کرده اند، امکان پذیر نیست اما با فراهم کردن امکاناتی از جمله آب، برق، گاز، مدرسه و ... می توان این روند را متوقف کرد.‏