علی اکبر فررازی*
ولیعد عربستان سعودی که بهعلت پیری پادشاه عربستان احتمالا تا چندی دیگر پادشاه این کشورخواهدشد، این روزها به بهانه مبارزه با فساد اقتصادی بسیاری از شاه زادگان عرب را بازداشت کرده و از سوی دیگر قصد دارد با دستوراتی مبنی بر آزادی اجتماعی زنان از جمله اجازه رانندگی، حق رای و حضور آنها در مجامع ورزشی نوید تحولاتی را در بعد اجتماعی در این کشور بدهد. صرف نظر از اینکه اخبار منتشر شده دررسانهها در مورد تلاش درجهت سوء قصد به جان ولیعهد عربستان تا چه اندازه جدی است و حتی اگر این خبر نادرست باشد، این واقعیت را نمیتوان در مورد عربستان و ولیعهد جوانش کتمان کرد که اقدامات محمد بن سلمان فراتر از ظرفیتهای فعلی اجتماعی جامعه عربستان است. بنابراین اقدامات بن سلمان هم در نزد شیوخ و روئسای و نیروهای مختلف عربستان و هم در بین صاحب منصبان نظامی و هم در بین علماء مذهبی اقدامات اینشخص نمیتواند به صورت واحد دارای هوادار باشد. به طور یقین در جوامع مختلف و گوناگون عربستان مخالفتهایی به صورت علنی ودر خفاء با این قبیل اقدامات صورت خواهد گرفت. به طوری که درآینده نزدیک نارضایتهایی نیز علیه عربستان بروز و ظهور خواهد کرد. زیرا ارتش عربستان چندان هم به رغم پشتوانه مالی، با کشتار هم کیشان عرب خود در یمن موافق نیستند. به نظر میرسد شکافها و گسلهایی که پیش بینی میشد در عربستان فعال خواهد شد، با اقدامات ولیعهد جدید عربستان فعال شده و افزایش نیز خواهد یافت و بعید است محمدبنسلمان بتواند گسلهای ایجاد شده تاریخی در عربستان را به هم نزدیک و ترمیم کند. به طوریقین عربستان آبستن حوادث بزرگی در بعد داخلی خواهد بود. آنچه جمهوری اسلامی ایران باید در مورد عربستان در نظرداشته باشد این است که بهانهای برای فرافکنیهای حکام فعلی سعودی ایجاد نشود. زیرا مقامات عربستان مدتهاست که برای فرار از بحرانهای داخلی و اتحاد ملت خود در فکر ایجاد مناقشات منطقهای درخاورمیانه هستند تا با این اقدام توجیهاتی برای عدم رسیدگی به خواست مردم خود در داخل عربستان به وجود آورند و از این طریق اعتراضات داخلی عربستان و همچنین شکافهای ایجاد شده در این کشور را که هر لحظه عمیق تر میشود را به صورت تصنعی مورد ترمیم و حتی سرکوب قرار دهند. از این رو جمهوری اسلامی ایران باید با رفتارهای خلاف عرب عربستان در برابر کشورمان پاسخهای منطقی بدهد و اجازه ندهد اجماع سازی علیه کشورمان که هم اکنون در دستور کار مقامات عربستان قرار گرفته، صورت بگیرد.
کارشناس روابط بینالملل