محمد صفوی
مدیر سابق روابط عمومی شرکت مهندسی و ساخت تاسیسات دریایی ایران
پردازش صنعت نفت در کشور ما از مرز یک قرن گذشته است و این صنعت با تأثیرگذاری وسیع در سایر حوزهها و اقتصاد کشور خود را بیش از پیش نمایان میسازد.
صنعت نفت در کشور ما علیرغم وجود هزاران متخصص و کارشناس زبده همواره از ضعف ساختار علمی رنج میبرد و باید گفت ذهنیتهای مدیران نفتی بیشتر بر سابقه کاری و تجربه متخصصان استوار بوده و کمتر از تکنولوژی و ایدههای نوین در صنعت نفت بویژه در شرکتهای زیرمجموعه صندوقهای بازنشستگی نفت بهرهگیری میشود.
باید گفت این روزها بهرهگیری از آمار و ارقام و تحقیقات انجام شده در مؤسسات تولیدکننده تحقیقات علمی در کشور بیشتر جنبه کتابخانهای و استفاده در آرشیو مدیران را پیدا کرده است و بسیاری از مدیران تحقیقات علمی و کارشناسی را بر نمیتابند و بیشتر به محفوظات و ایدههای شخصی خود باور دارند. درعرصه صنعت نفت نیز این رویکرد باعث میشود تلاشهایی که برای تولید محصولات نفت و پتروشیمی صورت گرفته است در اثر عدم فهم درست نیازها و بازارهای هدف در جایگاه مطلوب و تأثیرگذار خود، در اقتصاد کشورمان و همچنین حضور در بازارهای جهانی نداشته است.
بانک جهانی در سال آینده رشد ۲۵ درصدی را برای نفت و گاز پیشبینی کرده است و بالطبع از این دیدگاه مشتقات تولید شده از نفت و گاز رشد بسیار مناسبی را خواهند داشت. شرکتهای سرمایهگذاری صنعت نفت و پتروشیمی که به تولید و فروش و بازاریابی در صنعت نفت مشغول هستند باید متناسب با نیازهای جهانی و بهرهگیری از یک بازاریابی همهجانبهنگر و شناخت نیازهای واقعی مصرفکنندگان به عرضه و تولید مبادرت نمایند. دیپلماسی نفتی و بهرهگیری از ذخایر عظیم نفت و گاز و فروش محصولات جانبی نظیر متانول، آمونیاک، گوگرد، فسفر و... باید پیش از گذشته گفتگوهای هدفمند و تاثیرگذار دنبال شود و این میسّر نیست مگر اینکه دستاندرکاران صنعت نفت بویژه شرکتهای سرمایهگذاری صنعت نفت از اتاقهای دربسته خود به دنیای ارتباطات و فنآوری و بازاریابی و فروش تخصصی و متناسب با نیازهای مشتریان متصل شوند. در گذشته شرکتهای سرمایهگذاری نفت به خانه خلوت برخی از مدیران ارشد و بعضا نمایندگان مجلس که رای نیاورده بودند تبدیل شده بودند، اگر از همین افراد نیز در اتاقهای فکر بهرهگیری مطلوب صورت گیرد و آنها را به کار کارشناسی وادار نمائیم حداقل استفادهاش این است که این افراد عمر به بطالت نگذرانده اند.
بازارهای هدف باید با یک نگاه علمی و کارشناسی و براساس آمارهای واقعبینانه مورد ارزیابی قرار گیرند. شرکتهای سرمایهگذاری صنعت نفت علاوه بر تامین و تولید سرمایه مورد نیاز شرکتهای عملیاتی وظیفه راهبری شرکتهای اقماری و زیر مجموعه خود را عهدهدار هستند و برای حصول به اهداف استراتژیک در شرکت سرمایهگذاری صنعت نفت و صندوقهای بازنشستگی صنعت نفت، نیازمند مدرک کارشناسی و علمی و همچنین ایجاد ارتباط و تعامل با مخاطبان داخلی و همچنین مشتریان خارجی هستیم و شرکتهای سرمایهگذاری برای حصول به درآمدهای بیشتر بایستی برندهای تولیدی خود را به عنوان برندهایی معتبر در عرصه داخلی و خارجی عرضه نمایند و با بهرهگیری از فضاهای رسانهای اعتبار کالاهای تولیدی و همچنین محصولات خود را در جامعه مصرف جهانی به عنوان برندی متفاوت و ممتاز به جهانیان عرضه کنند. شرکت سرمایهگذاری و صندوق بازنشستگی صنعت نفت برای رسیدن به معیارهای یک مجموعه تاثیرگذار در اقتصاد کشور باید روزبهروز با معیارهای اقتصاد جهانی و ظرفیتهای حضور در بازار جهانی بیشتر آشنا شود و شاید بتوان گفت برنامهریزی برای نگرش علمی و فهم مدلهای روز جهان برای سرمایهگذاری در کنار بهرهگیری از تجارب موسسات تولید فکر و اندیشه و راهبرد بخش خصوصی باید از نگاه تزئینی و آرشیوی به ورطه عمل و حضور در تصمیمگیریها راه پیدا کند.
شرکت مهندسی و ساخت تاسیسات دریایی ایران در دورههای گذشته غیر از ماجرای دکل نفتی دستاوردهای مهمی داشته است: ساخت سازه ۲۰ هزارتنی در این مجموعه افتخار بزرگی است. به نظر میرسد فارغ از هرگونه اظهارنظر سیاسی و جناحبندی باید خدمات علمی و دستاوردهای این شرکت در صندوق بازنشستگی و شرکت سرمایهگذاری نفت مورد ارزیابی قرار گیرد.
مهندس زنگنه وزیر نفت گفته است برای اینکه از ۱۶۰ میلیارد ذخایر بشکه نفت خام و ۳۴ تریلیون ذخایر گاز طبیعی در کشور نهایت بهرهبرداری را بکنیم نیازمند ایدههای نوین هستیم. وی گله کرده است که شرکتهای داخلی فقط آمادگی پذیرش طرحهای وزارت نفت را دارند و کمتر خودشان به ایدهپردازی اهمیت میدهند. در همین حال به نظر میرسد یکی از راهکارهای تحقق خواسته وزیر نفت تاکید ایشان بر ضرورت نگاهی علمی به مجموعه شرکتهای نفتی بویژه شرکتهای تابعه شرکت سرمایهگذاری صندوق بازنشستگی باشد که به دلایل قوانین حاکم و خصوصی بودن آنها امکان بهرهگیری از ظرفیتهای کارشناسی و علمی متخصصان و نوآوران کشور در این مجموعه راحتتر است.
به نظر میرسد صندوقهای بازنشستگی صنعت نفت و شرکتهای سرمایهگذاری صنعت نفت نیازمند نگاهی بروننگر و جسورانه در بهرهگیری از دستاوردهای علمی و فنی هستند و سنجش ضرورت اطلاعرسانی از فعالیتهای انجام شده در این مجموعهها نیازی شتابنده و تاثیرگذار بر تلاشهای مدیران این حوزه خواهد بود. بدون شک معرفی اقدامات و شکوفایی انجام شده در نفت کشور بر شوق ملت ایران میافزاید.